ORIGINAL_ARTICLE
کارکرد های تربیتی مودت اهل بیت علیهم السلام
محبت از صفات حیات و دارای مراتب است که در تربیت انسان نقش آفرینی ویژهای دارد. پژوهش حاضر که با هدف بازشناسی و تبیین کارکردهای تربیتی مودت اهل بیت علیهم السلام به رشته تحریر در آمده است، از نوع تحقیقات کیفی است و با روش تحلیل محتوا و با استفاده از منابع کتابخانهای به بررسی موضوع پرداخته است. قرآن کریم در آیات متعددی موضوع محبت را مورد توجه قرارداه است و به لحاظ نقش زیر بنایی محبت در تعالی یا انحطاط انسان، برخی از محبتها را به صراحت نهی فرموده و بر برخی محبتها تأکید میورزد. از جمله محبتهای ایجابی قرآن، مودت قربای نبی مکرم اسلام صلی الله علیه و آله است که میتواند بسترساز تعالی انسان برای عبودیت حق تعالی و نیل به کمال نهایی باشد.نتیجه پژوهش، شناسایی بخشی از کارکردهای تربیتی مترتب بر مودت اهل بیت علیهم السلام، در حوزه فردی و اجتماعی بود که عبارت هستند از: توسعه خودآگاهی، ژرفابخشی به فهم معارف قرآنی، تزکیه و تطهیر نفس به دو صورت تطهیر فعالانه وتطهیر تصرفی، تألیف حبی و ایمن سازی محب از مخاطرات روانی، اخلاقی و معنوی.
https://islamicedu.rihu.ac.ir/article_1835_e3883aa3e0e17708f59282a448515a81.pdf
2021-09-23
7
26
10.30471/edu.2021.7010.2337
محبت
مودت
اهل بیت علیهم السلام
کارکرد تربیتی
فاطمه
هاشمی
f.hashemi@edu.ui.ac.ir
1
دانشجوی دکتری، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه اصفهان (نویسنده مسئول)
LEAD_AUTHOR
محمد
نجفی
mdnajafi@edu.ui.ac.ir
2
عضو هیئت علمی و استادیار گروه علوم تربیتی دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه اصفهان
AUTHOR
حسنعلی
بختیارنصرآبادی
h.nasrabadi@edu.ui.ac.ir
3
دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه اصفهان
AUTHOR
*قرآن، ترجمه آیتالله ناصر مکارم شیرازی.
1
1. ابنفارس، احمد (1404)، معجم مقاییس اللغه، قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
2
2. احمدینژاد، فاطمه و سکینه حاجی دهآبادی (پاییز 1393)، «آثار محبت اهلبیتb در قرآن»، مجله قرآنی کوثر، ش51، ص1−11.
3
3. ازهری، ابومنصور محمد بن احمد (بیتا)، تهذیب اللغه، بیروت: دار احیا التراث العربی.
4
4. امام خمینی، روح الله (1380)، صحیفه امام، تهران: مؤسسه تنظیم و نشرآثار امام خمینی.
5
5. امام خمینی، روح الله (1383)، آداب الصلوه (آداب نماز)، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
6
6. امام خمینی، روح الله (1387)، امامت و انسان کامل، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
7
7. انصاری (ابندباغ)، عبدالرحمنبنمحمد (بیتا)، عشق اصطرلاب اسرار خداست، ترجمه قاسم انصاری، تهران: طهوری.
8
8. انصاریان، حسین (1384)، اهلبیت عرشیان فرشنشین، قم: دارالعرفان.
9
9. بیریا، ناصر و همکاران (1383)، روانشناسی رشد، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
10
10. تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمد (1366)، غررالحکم و دررالکلم، قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
11
11. جانبزرگی، مسعود و همکاران (1390)، آموزش اخلاق، رفتار اجتماعی و قانونپذیری به کودکان، تهران: ارجمند.
12
12. جوادی آملی، عبدالله (1382)، سرچشمه اندیشه، ج1، قم: اسراء.
13
13. حرعاملی، محمدبنحسن (1409)، وسائل الشیعه، قم: مؤسسه آل البیت.
14
14. دلشاد تهرانی، مصطفی (1380)، سیری در تربیت اسلامی، تهران: ذکر.
15
15. دوانی، محمدبناسعد (1391)، اخلاق جلالی، ترجمه و تصحیح عبدالله مسعودی آرائی، تهران: اطلاعات.
16
16. دیانی، فروز و حسن مشکاتی (1396)، «تربیت دینی در عصر حاضر با رویکرد محبت اهلبیتb»، فصلنامه معارف قرآن و عترت، ش6، ص 65−87.
17
17. راغب اصفهانى، حسینبنمحمد (1383)، مفردات الفاظ قرآن، ترجمه سیدغلامرضا خسروی حسینی، تهران: بیجا.
18
18. رضاداد، عبدالله (1379)، «تدبری دیگر در آیه مودت، تقریر بحث آیتالله شیخ محمدرضا جعفری»، گلستان قرآن، ش46، ص27−29.
19
19. سهروردی، شهابالدین ابوالفتح (1373)، مجموعه مصنفات سهروردی، ج 3، تصحیح سیدحسین نصر، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
20
20. شامی، کریم (1394)، «نقش محبت اهلبیتb در کمال انسان و رشد فضائل اخلاقی از دیدگاه علامه طباطبایی و علامه بحرانی»، فرهنگ پژوهش، ش20−21، ص151−182.
21
21. شمشیری، بابک (1385)، تعلیم و تربیت از منظر عشق و عرفان، تهران: طهوری.
22
22. صدوق، محمدبن علی (1378)، عیون الاخبار، ترجمه غفاری، تهران: جهان.
23
23. طاهرزاده، اصغر (1390)، مبانی نظری و عملی محبت اهلبیتb، اصفهان: لب المیزان.
24
24. طباطبایی، سیدمحمدحسین (1367)، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر همدانی، بنیاد علمی و فکری علامه طباطبایی.
25
25. طباطبایی، سیدمحمدحسین (1417ق)، المیزان فى تفسیر القرآن، چ 5، قم: جامعه مدرسین.
26
26. طباطبایی، سیدمحمدحسین (1376)، تفسیر المیزان، ترجمه آیتالله ناصر مکارم شیرازی، بنیاد علمی و فکری علامه طباطبایی.
27
27. طباطبایی، سیدمحمدرضا (1379)، صرف ساده، قم: دارالعلم.
28
28. فارابی، ابونصر محمد (بیتا)، رساله فی اعضاءالحیوان، تحقیق دکتر عبدالرحمن بدوی، بیروت: دار اندلس.
29
29. فارابی، ابونصر محمد (1374)، آرا اهل المدینه الفاضله، بیروت: دار مکتبه الهلال.
30
30. فرانکل، ویکتور (1371)، فریاد ناشنیده برای معنا، ترجمه علی علوینیا و مصطفی تبریزی، تهران: یادآوران.
31
31. فراهیدى، خلیلبناحمد (1410ق)، کتاب العین، قم: هجرت.
32
32. فصیحی، امان الله (1398)، «بررسی کارآمدی نظریه کارکردگرایی»، معرفت فرهنگی اجتماعی، دوره اول، ش2، ص109−131.
33
33. قرائتی، محسن (1378)، تفسیر نور، قم: در راه حق.
34
34. کلینى، محمدبنیعقوب (1365)، اصول الکافى، تهران: دارالکتب الإسلامی.
35
35. گروه نویسندگان (1384)، فلسفه تعلیم و تربیت، ج1، قم: دفتر همکاری حوزه و دانشگاه.
36
36. لطیفیان، مرتضی و دیبا سیف (1386)، «بررسی تأثیر خودآگاهی بر اختلالات روابط بین فردی دانشجویان»، مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، ش52، ص135−163.
37
37. متقی، زهره؛ کمال نصرتیهشی و محمد نجفی (1394)، «تحلیل محتوای کتب درسی دینی دوره متوسطه با تأکید بر رویکرد تربیتی محبت اهلبیتb، مشرق موعود، ش36، ص103−124.
38
38. مجلسى، محمدباقر (1404ق)، بحارالانوار، بیروت: الوفاء.
39
39. مصباح یزدی، محمدتقی (1388)، انسانسازی در قرآن، قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینیe.
40
40. مطهری، مرتضی (بیتا)، ولاءها و ولایتها، [بیجا]: دفتر انتشارات اسلامی.
41
41. مطهری، مرتضی (1383)، تعلیم و تربیت در اسلام، تهران: صدرا.
42
42. نگری، میرزا حسین (1400)، نقش محبت اهلبیتb در تربیت انسان، پایاننامه کارشناسی ارشد، جامعة المصطفی العالمیه.
43
43. نوری، میرزا حسین (1408ق)، مستدرک الوسائل، قم: مؤسسه آلالبیت.
44
ORIGINAL_ARTICLE
جستاری بر مبانی، اصول و روشهای پرورش حبّ ذات متعالی از دیدگاه اسلام
بررسی مبانی، اصول و روشهای پرورش حبّذات متعالی از دیدگاه اسلام، هدف اصلی مقاله حاضر است. برای نیل به این هدف از روش توصیفی−تحلیلی، استنتاجی و نقد درونی استفاده شده است. یافتههای به دست آمده، بیانگر آن است که در ارتباط با حبذات، رویکردهای مختلفی از قبیل خودگروی اخلاقی و خودگروی روانشناختی وجود دارد که با دلایل مستدل مورد نقد قرار گرفتند. به نظر میرسد رویکرد «حبذات متعالی» براساس آموزههای اسلام، یک نگاه کلان و همه جانبه به بحث حب ذات دارد. در این راستا، با ابتنا به حب ذات الهی، ابتدا اصول رشد متعالی، نوعدوستی و حب الهی استنباط و سپس، روشهای تربیتی خدا آگاهی، خودآگاهی، ارتقاء من متعالی، رشد متوازن شخصیتی؛ داشتن هویت اخلاقی باز، ارج نهادن به احساسات انسانی؛ ابتنای محبت به دیگران بر پایة محبت الهی و تکیهگاه قرار دادن خداوند در زندگی بهعنوان نتایج حبذات متعالی براساس دیدگاه اسلام استخراج شدند. پیشنهاد میشود که اسناد فرادستی نظام آموزشوپرورش با توجه به مؤلفههای حبذات متعالی نقد و بررسی شده، مؤلفههای حب ذات متعالی در برنامه درسی پنهان و آشکار بررسی شود. از جمله پیشنهادات کاربردی، فراهم کردن بسترها و انگیزههای لازم در نظام تعلیموتربیت برای حرکت به سمت حبذات متعالی؛ ترویج نوعدوستی، دیگرگرایی و هویت باز اخلاقی در آموزشوپرورش رسمی و غیررسمی است.
https://islamicedu.rihu.ac.ir/article_1848_52c25aea66dccf4570039e3a60e52682.pdf
2021-09-23
27
51
10.30471/edu.2021.6207.2203
حبذات
حبذات متعالی
تربیت اسلامی
مبانی
اصول
روش
محمد شریف
طاهرپور
m.s.taherpour@gmail.com
1
استادیار فلسفه تعلیم و تربیت، گروه علوم تربیتی، دانشگاه ملایر
LEAD_AUTHOR
فاطمه
آزادمظلوم
f.azadmazloom94@gmail.com
2
دانش آموخته فلسفه تعلیم و تربیت، دانشگاه ملایر
AUTHOR
علی
ایمانزاده
aliimanzadeh@yahoo.com
3
دانشیار گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربتی و روانشناسی، دانشگاه تبریز
AUTHOR
1. اسکندری وفایی، نرگس؛ سحر کاوندی و طاهره کمالیزاده (1395)، «تأویل سهروردی از حقیقت حبّ در قرآن»، دوفصلنامه انسانپژوهی دینی، 13 (36)، ص31−49.
1
2. انجیل برنابا (1364)، ترجمۀ مرتضی فهیم کرمانی، تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و هنر.
2
3. باقری، خسرو (1397)، نگاهی دوباره به تعلیم و تربیت اسلامی، تهران: انتشارات مدرسه.
3
4. باقری، خسرو؛ نگرس سجادیه و طیبه توسلی (1389)، رویکردها و روشهای پژوهش در فلسفه تعلیم و تربیت، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
4
5. بهشتی، سعید (1389)، تأملاتی در فلسفه تعلیم و تربیت، تهران: شرکت چاپ و نشر بینالملل، سازمان تبلیغات اسلامی.
5
6. پالمر، مایکل (1396)، مسائل اخلاقی متن آموزشی فلسفه اخلاق، ترجمه علیرضا آلبویه، تهران: انتشارات سمت.
6
7. تمیمى آمدى، عبدالواحدبنمحمد (1410ق)، غرر الحکم و درر الکلم، محقق/مصحح: سیدمهدی رجائى، قم: دار الکتاب الإسلامی.
7
8. حکیمى، محمدرضا؛ محمد حکیمى و على حکیمى (1380)، الحیاه، ترجمه احمد آرام، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامى.
8
9. خانی کلقای، حسین (1392)، «بررسی مقوله حبّ الهی از دیدگاه قرآن کریم»، احسن الحدیث، پیششماره 1، ص63−76.
9
10. سروریان، حمیدرضا و علی فرضی (1394)، «انتظام هستی براساس حبّ و قهر در نزد سهروردی و ملاصدرا»، پژوهشنامه عرفان، 9 (17)، ص107−129.
10
11. شیروانیشیری، علی؛ بابک شمشیری، محمد نجفی و راحله نبویزاده (1392)، «تأملی در معنای حبّ در قرآن و دلالتهای تربیتی آن»، پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، 21 (18)، ص113−340.
11
12. صلواتی، عبداله (1397)، «بررسی و نقد دو مانع دگرگرایی خدا در فلسفه صدرایی»، فصلنامه پژوهشهای فلسفی،12 (25)، ص141−156.
12
13. صلیبا، جمیل (1393)، فرهنگ فلسفى، ترجمۀ منوچهر صانعی درهبیدی، تهران: انتشارات حکمت.
13
14. ضرابی، عبدالرضا (1390)، «تربیت محبّت محور»، مجله اسلام و پژوهشهای تربیتی، 3 (1)، ص163−188.
14
15. طاهرپور، محمد شریف؛ طاهره جاویدی، خسرو باقری و حسن نقیزاده (1395)، «مبانی، اصول و روشهای تربیت شهروند زیستمحیطی از دیدگاه اسلام»، پژوهش در مسائل تعلیموتربیت اسلامی، 4 (30)، ص55−87.
15
16. طباطبایی، محمدحسین (1396)، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی همدانی، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
16
17. عبیدینیا، محمدامیر و دلائی میلان (1388)، «بررسی تقابلهای دوگانه در ساختار حدیقه سنایی»، فصلنامه زبان و ادبیات فارسی، ش13، ص25−42.
17
18. غزالی، ابوحامد محمدبنمحمد (1390)، احیاء علوم الدین، ترجمۀ مویدالدین محمد خوارزمی، به کوشش سیدحسین خدیوجم، تهران: انتشارات علمی فرهنگی.
18
19. فرانکنا، ویلیام کی (1393)، فلسفه اخلاق، ترجمۀ هادی صادقی، قم: نشر طه.
19
20. قرشى بنایى، علىاکبر (1412ق)، قاموس قرآن، ج1، تهران: دار الکتب الاسلامیه.
20
21. قمی، عباس (1397)، کلیات مفاتیح الجنان، ترجمۀ موسوی کلانتری دامغانی، تهران: انتشارات الهادی.
21
22. کاویانی، محمد (1395)، روانشناسی در قرآن؛ مفاهیم و آموزهها، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
22
23. کلینى، محمدبنیعقوب (1375)، أصول الکافی، ترجمه کمرهاى، قم: نشر اسوه.
23
24. گلاور، جاناتان (1393)، انسانیت: تاریخ اخلاقی سدۀ بیستم،ترجمه افشین خاکباز، تهران: نشر آگه.
24
25. مجلسى، محمدباقر بن محمدتقى (1403ق)، بحارالأنوار، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
25
26. مصباح یزدى، محمدتقى (1390)، در جستجوی عرفان اسلامی، تدوین و نگارش: محمدمهدی نادری قمی، قم: انتشارات مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینىe.
26
27. مصباح، محمدتقی(1393)، دروس فلسفۀ اخلاق، تهران: انتشارات اطلاعات.
27
28. مصطفوى، حسن (1368)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
28
29. مطهری، مرتضی (1396)، مجموعه آثار، ج6، اصول فلسفه و روش رئالیسم (2). تهران: صدرا.
29
30. مطهری، مرتضی(1395). مجموعه آثار، ج13، نقدی بر مارکسیسم، تهران: انتشارات صدرا.
30
31. مکارم شیرازی، ناصر (1387)، تفسیر نمونه، تهران: نشر دارالکتب الاسلامیه.
31
32. منسوب به جعفر بن محمدj (1360)، مصباح الشریعه، ترجمه حسن مصطفوی، تهران: انجمن اسلامى حکمت و فلسفه ایران.
32
33. میریان، سیداحمد؛ آمنه درویشی کولایی، راضیه مفیدی و مریم برسنجی (1397)، «بررسی انگیزههای نوعدوستی براساس آیات قرآنی»، مطالعات ادبیات عرفانی و فلسفه، 4 (3)، ص108−122.
33
34. نورعلیزاده میانجی، مسعود و ابوالقاسم بشیری (1395)، «ساخت مقیاس خداآگاهی و بررسی ویژگیهای روانسنجی آن»، اسلام و پژوهشهای روانشناختی، 2 (2)، ص7−28.
34
35. هولمز، رابرت ال (1396)، مبانی فلسفه اخلاق، ترجمه مسعود علیا، تهران: نشر ققنوس.
35
36. هیوم، دیوید (1392)، جستاری در باب اصول اخلاق، ترجمه مجید داودی، تهران: نشر مرکز.
36
37. Aumann, A. (2013), “Self-Love and Neighbor-Love in Kierkegaard’s Ethics”, Kierkegaard Studies Yearbook, (1), 197-216.
37
38. Bushman, B. J., & Baumeister, R. F. (1998), “Threatened egotism, narcissism, self-esteem, and direct and displaced aggression: Does self-love or self-hate lead to violence?”, Journal of personality and social psychology, 75(1), 219.
38
39. Palmquist, S. (2017), “Kant and Aristotle on Altruism and the Love Command: Is Universal Friendship Possible?”, «Aretè,« Vol. 2. pp.95-110.
39
40. Price, P. X. (2018), “Self-love and sociability: the ‘rudiments of commerce’in the state of nature”, Global Intellectual History, 1-35.
40
41. Sharaf, R., & Eslami Ardakani, S. H. (2015), “Ayn Rand’s Egoism: Theory and Analysis”, Religious Inquiries, (4)7, 31-42.
41
42. Rachels, J. (2012), The elements of moral philosophy, Seventh edition by Stuart Rachels. Published by McGraw-Hill Companies.
42
43. Rachels, J. (2003), The elements of moral philosophy, Fourth edition Published by McGraw-Hill Companies.
43
44. Hornby, A S. (2006), Oxford asvanceed Lerner’s dictionary. 7th edition,. publilishing worldwide in oxford New York.
44
45. Robert, A. (1999), The Cambridge dictionary of philosophy, Second edition, Cambridge University Press.
45
46. Maharaj, N. & April, K. A. (2013), “The power of self-love in the evolution of leadership and employee engagement”,ProblemsandPerspectivesinManagement, 11 (4), 120-132.
46
ORIGINAL_ARTICLE
تبیین الگوی رویکرد معنوی به تربیت دینی در دوره دوم کودکی (مبتنی بر معرفتشناسی از منظر علامه طباطبایی)
هدف این مقاله، ارایه تبیینی از رویکرد معنوی به تربیت دینی برای دوره دوم کودکی است. این تحقیق به دنبال پاسخ به این سؤال است که برای تربیت دینی در دوره دوم کودکی (سنین 6 تا 11 سال)، رویکرد مناسبی که براساس مبانی اسلام، بتواند عوامل اساسی دینداری را در این دورۀ تمهیدی، نهادینه کند، به چه اهداف و اصولی تکیه دارد؟ رویکرد پیشنهادی پژوهش حاضر، رویکرد معنوی به تربیت دینی است که مبتنی بر آرای علامه طباطبایی در مبانی معرفتشناختی است. روش پژوهش، توصیفی−استنتاجی است. الگوی پیشنهادی برای بسترسازی تربیت دینی در کودکی دوره دوم در این پژوهش، به رویکرد معنوی به تربیت دینی یا تربیت دینی معنوی برمیگردد. یافتههای مقاله، استنتاج اهداف و اصول از برخی مبانی معرفتشناختی علامه طباطبایی است که در آرای علامه نقش کلیدی دارد. اصول استنتاجی از مبانی معرفتشناختی، بر مفاهیمی چون: الف) توجه و اهتمام به تربیت قوای حسی و خیالی کودک، ب) نمادپردازی مفاهیم دینی در قالبهای جذاب و متنوع هنری، ج) توجه دادن کودک به معرفتهای انفسی و حضوری، د) توجه به خودکنترلی کودک برای بسترسازی فرقان استوار است.
https://islamicedu.rihu.ac.ir/article_1856_dc4f601cc399f51cb2681b3031ea7641.pdf
2021-09-23
53
80
10.30471/edu.2021.6767.2296
معنویت
تربیت دینی
تربیت دینی معنوی
مبانی معرفتشناختی
دوره دوم کودکی
یداله
اقدامی
eghdami232@gmail.com
1
مدرس دانشگاه فرهنگیان
LEAD_AUTHOR
محمدرضا
شرفی
msharafi@ut.ac.ir
2
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران
AUTHOR
افضل السادات
حسینی
afhoseini@ut.ac.ir
3
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران
AUTHOR
نرگس
سجادیه
sajjadieh@ut.ac.ir
4
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران
AUTHOR
نهجالبلاغه.
1
1. اخلاقی امیری، حسن (1389)، «گامهایی در تربیت نفس»، راه تربیت، س5، ش11، ص73−116.
2
2. اشعری، زهرا (1391)، «بررسی مفهوم، اصول و روشهای تربیت معنوی از دیدگاه علامه طباطبایی»، مجله تربیت اسلامی، دوره 7، ش15، ص89−112.
3
3. ایروانی، شهین (1393)، «مقدمهای بر تبیین ماهیت نظام آموزشوپرورش ایران از آغاز دوره مدرنسازی تا امروز»، پژوهشنامه مبانی تعلیم و تربیت، س4، ش1، ص83−110.
4
4. انوری، حسن (1381)، فرهنگ بزرگ سخن، چ1، تهران: انتشارات سخن، 7/6603.
5
5. باغگلی، حسین (1392)، مطالعه انتقادی "تربیت معنویی" معاصر، مقایسه رویکردهای دینی و نوپدید در عرصه تربیت، رساله دکتری، دانشگاه فردوسی مشهد.
6
6. باهنر، ناصر (1388)، «تعلیم و تربیت و دنیای ناشناخته دینی کودکان»، مجله اسلام و پژوهشهای تربیتی، س1، ش2، ص203−235.
7
7. برک، لورا ای (1386)، روانشناسی رشد2، ترجمه یحیی سیدمحمدی، تهران: ارسباران.
8
8. بشارت، محمدعلی (1398)، «پیشبینی سطوح به هوشیاری براساس استحکام من»، رویش روانشناسی، س8، ش6، شماره پیاپی39، ص45−50.
9
9. بهجتپور، عبدالکریم (1392)، تفسیر تنزیلی (به ترتیب نزول) مبانی اصول قواعد و فواید، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
10
10. تلخابی، محمود؛ خسرو باقری و آزاد محمدی (1395)، «انسجام بین شناخت و هیجان در تربیت»، فصلنامه تازههای علوم شناختی، س18، ش3، ص68−79.
11
11. تقی زاده داوری، محمود و امید بابایی (1395)، «تفسیر نمادهای دینی در مناسک شیعی (مطالعه موردی: نخلگردانی در ابیانه)»، فصلنامه شیعهشناسی، دوره 14، ش53، ص35−66.
12
12. توکلیزاده، جهانشیر (1390)، «بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای یادگیری خودتنظیمی بر سلامت روانی دانشآموزان»، مجله اصول بهداشت روانی، دوره 13، ش51، ص252−259.
13
13. جان بزرگی، مسعود و ناهید نوری (1387)، شیوههای درمان اضطراب و تنیدگی، چاپ دوم، تهران: نشر سمت.
14
14. جمشیدی، محمدحسین (1369)، مبانی و روششناسی تبیین (با تأکید بر اندیشه سیاسی)، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادقg.
15
15. حمیدیه، بهزاد (1398)، «شاخصههای معنویت اسلامی در راستای تحقق بیانیه گام دوم»، سلسله نشستهای علمی همایش گام دوم انقلاب، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۲۸شهریور۱۳۹۸.
16
16. خامنهای، سیدمحمد (2000)، «مسئله ادراک در حکمت متعالیه و دیگر مکاتب (ادراک حسی)»، کنگره بزرگداشت ملاصدرا، ارائه دانشگاه لندن (SOAS).
17
17. دهخدا، علیاکبر (1379)، لغتنامه دهخدا، تهران: دانشگاه تهران، 13/20112.
18
18. رضایی اصفهانی، محمدعلی (1389)، «قرآن و زبان نمادین»، آموزههای قرآنی، ش۱۲، ص3−19.
19
19. زمردی، حمیرا (1387)، نمادها و رمزهای گیاهی در شعر فارسی، تهران: زوّار.
20
20. زندوانیان، احمد و راضیه طیبی (1394)، «نظریه رشد ایمانی فاولر بهعنوان چارچوبی برای تربیت دینی»، مجله ادیان و عرفان، س48، ش1، ص67−79.
21
21. سجادیه، نرگس و خسرو باقری (1394)، «اهداف واسطی "تربیت" در دوران کودکی براساس رویکرد اسلامی عمل»، مجله تربیت اسلامی، دوره 10، ش21، ص29−55.
22
22. سلحشوری، احمد (1390)، «حدودوثغور تربیت اخلاقی، تربیت معنوی و تربیت دینی»، فصلنامه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، س2، ش2، ص41−56.
23
23. شرفی، محمدرضا (1388)، فلسفه تربیتی اسلام (با رویکرد تطبیقی به برخی مکاتب فلسفی معاصر)، تهران: نشر منادی تربیت.
24
24. شعارینژاد، علیاکبر (1385)، روانشناسی رشد، تهران: نشر اطلاعات.
25
25. شکری، مهدی (1388)، «تأثیر گناه بر شناخت، با تأکید بر دیدگاه علامه طباطبایی»، مجله پژوهشهای فلسفی−کلامی، س11، ش1، (پیاپی41)، ص45−72.
26
26. صالحی، اکبر و مصطفی یاراحمدی (1387)، «تبیین تعلیم و تربیت اسلامی از دیدگاه علامه طباطبایی با تأکید بر هدفها و روشهای تربیتی»، مجله تربیت اسلامی، س3، ش7، ص23−50.
27
27. صفاییمقدم، مسعود (1390)، «مطالعه تحلیلی نظام معنویتگرایی و ارائه رویکردی برای آموزش عالی معنویتگرا: رویکردی اخلاقبنیان»، راهبرد فرهنگ، ش12 و 13، ص78−110.
28
28. طاهری سرتشنیزی، اسحاق؛ مهدی جلالوند؛ سلمان قاسم نیا ( 1394)، «آسیبشناسی معرفت دینی با تأکید بر آرای علامه طباطبایی»، مجله اندیشه نوین دینی، سال 11، شماره 40.
29
29. طباطبایی، محمدحسین (1374)، المیزان فی تفسیر القرآن (20جلد)، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی همدانی، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
30
30. طباطبایی، محمدحسین (1417)، المیزان فی تفسیر القرآن (نسخههای الکترونیکی).
31
31. طباطبایی، محمدحسین (1387د)، طریق عرفان (رساله الولایه)، ترجمه صادق حسنزاده، تهران: نشر آیت اشراق.
32
32. طباطبایی، محمدحسین (1385)، بدایه الحکمه، ترجمه شیروانی، تهران: انتشارات دارالعلم (نسخه الکترونیکی).
33
33. طباطبایی، محمدحسین (1360)، قرآن در اسلام، دارالکتب الاسلامیه،(نسخه الکترونیکی).
34
34. طباطبایی، محمدحسین (1364)، اصول فلسفه و روش ریالیسم، ج2، با پاورقی و توضیح مرتضی مطهری، قم: انتشارات صدرا.
35
35. طباطبایی، محمد حسین (1366) ولایت نامه، ترجمه همایون همتی، تهران: نشر امیرکبیر.
36
36. طریحی، فخرالدین (1375)، مجمعالبحرین، چ3، تهران: مرتضوی، ا/ 64.
37
37. عابدی، فاطمه؛ مرتضی منادی؛ ملوک خادمی؛ علیرضا کیامنش (1397)، «واکاوی عوامل مؤثر بر تحققپذیری تربیت دینی دانشآموزان»، پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، س26، ش83، ص145−169.
38
38. علاییرحمانی، فاطمه و فرشته معتمد لنگرودی (1397)، «اصول راهبردی خودکنترلی مدیریتی در نهجالبلاغه (مطالعه موردی نامه 53)»، مجله بصیرت و تربیت اسلامی، س15، ش46، ص67-76.
39
39. علم الهدی، جمیله (1386)، «چرخش از عالم دوقطبی به جهان سه درجهای»، فصلنامه نوآوریهای آموزشی، سال ششم، شماره 20، ص149-176.
40
40. فراهانی، محمدنقی (1387)، روانشناسی، تهران: شرکت چاپ و نشر کتابهای درسی ایران.
41
41. قدیری، محمدحسین (تابستان 1389)، «خودکنترلی کودک؛ خمیرمایۀ خویشتنداری اخلاقی (تقوا)»، مجله راه تربیت، س5، ش11، ص87−116.
42
42. کشاورز، سوسن (1384)، تحلیل دستاوردهای تحقیقات در خصوص تأثیر نظام آموزش رسمی کشور در تربیت دانشآموزان، دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی (نسخه الکترونیکی).
43
43. کشاورز، سوسن؛ سعید بهشتی و شیرین رشیدی (1396)، «تبیین دیدگاه معرفتشناختی طباطبایی و دلالتهای آن در محتوا و روشهای تربیتی»، پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، س25، ش34، ص9−27.
44
44. کول، ونیتا (1377)، آموزشوپرورش در دوره پیش از دبستان، ترجمه فرخنده مفیدی، تهران: سمت.
45
45. کلبادی نژاد، علیرضا؛ لیلا قدیری جاوید (1395)، «بررسی دیدگاه علامه طباطباییe دربارۀ معرفت نفس و رابطۀ آن با تهذیب و اخلاق»، مجله اندیشه علامه، سال سوم، شماره 5، ص129-149.
46
46. کیانی، معصومه (1394)، تبیین تربیت معنویی برایی کودکان(s4c) در غرب و نقد آن با تأکید بر فلسفه تعلیم و تربیت جمهوری اسلامی ایران، رساله دکترا، دانشگاه تربیت مدرس.
47
47. گاربر، استییفن (1385)، چگونه با کودکم رفتار کنم؟ ترجمه شاهین خزعلی، تهران: انتشارات مروارید.
48
48. محمدرضایی، محمد (1393)، «علامه طباطبایی و زبان نمادین و انشایی در قرآن»، پژوهشنامه تفسیر و زبان قرآن، س2، ش2، ص95−114.
49
49. مرزبند، رحمتاله و علیاصغر زکوی (1396)، «بررسی مبانی و مؤلفههای سلامت معنوی با تأکید بر دیدگاه علامه طباطبایی»، مجله آیین حکمت، س9، ش33، ص129−154.
50
50. مطهری، مرتضی (بیتا)، مجموعه آثار (نسخه الکترونیکی).
51
51. مهیار، رضا (1376)، فرهنگ ابجدی، ص776.
52
52. مهرمحمدی، محمود (1389)، «بازشناسی مفهوم و تبیین جایگاه تخیل در برنامههای درسی»، مجله مطالعات تربیتی و روانشناسی، س11، ش1، ص5−20.
53
53. میرهادی، سیدهادی؛ حسنعلی بختیار نصرآبادی و محمد نجفی (1393)، «نقش خیال در تربیت انسان (از منظر آیتالله جوادی آملی)»، پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، س22، ش3، ص79−101.
54
54. هاشمی فر، سید احمد و مریم ستایش فر (1397)، تربیت معنوی از دیدگاه علامه طباطبایی و دیوید کار، بناب، انتشارات پارلاق قلم.
55
55. Arweck, Elisabeth, Nesbitt, Eleanor ( 2007), Spirituality in education: promoting children's spiritual development through values. Journal of Contemporary Religion, Vol.22 (No.3), pp. 311−326.
56
56. Baer, R. A., Smith, G. T., Hopkins, J., Krietemeyer, J., & Toney, L. (2006), Using self-report assessment methods to explore facets of mindfulness. Assessment, 13(1), 27−45.
57
57. Bagheri Noparast, Kh. (2012), physical and spiritual education within the framework of pure life. International Journal of Children's Spirituality.
58
58. Best, R. (2014), Spirituality, Faith and Education: Some Reflections from a UK Perspective. In J. Watson, M. De Souza & A. Trousdale (Eds.), global perspectives on spirituality and education (pp. 5−20). New York: Routledge.
59
59. Brown, K. W & Ryan, R. M (2003), The benefits of being present Mindfulness and Its Role in Psychological well-Being, Journal of Personality and Social Psychology, 84 (4), 822−848.
60
60. Flanagan Bernadette, Nelson james, Mullally Aiveen (2012), Spiritual Education A Teacher Development Initiative, Journal for the Study of Spirituality, Volume 2, 2012− Issue 1, Pages 61−76.
61
61. Srivastava. Prem Shankar (2015), Spiritual education and its connection with new education, International Journal of Multidisciplinary Research and Development 2015; 2(3): 676−679.
62
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی تجربهزیسته مدیران و معلمان ابتدایی شهرستان مهاباد در مورد طرح کرامت
هدف نوشتار حاضر، بررسی تجربه زیسته مدیران و معلمان ابتدایی شهرستان مهاباد در مورد طرح کرامت است. برای نیل به این هدف، از روش پدیدارشناسی استفاده شده است. روشهای نمونهگیری این مطالعه، هدفمند و ابزار آن نیز مصاحبه نیمه ساختاریافته است. در این مطالعه، به منظور برآورد میزان روایی، از رویههای ویژه کدگذاری و تحلیل استفاده شده است. همچنین برای ارزیابی پایایی، از راهبردهای هدایت دقیق جریان مصاحبه برای گردآوری دادهها، ایجاد فرایندهای ساختارمند برای اجرا و تفسیر مصاحبههای همگرا بهره گرفته شده است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات، فرایند کدگذاری سهگانۀ باز، محوری و انتخابی بهکار برده شده است. یافتهها حاکی از آن است که در طراحی، انتخاب و سازماندهی مهارتهای طرح کرامت به ویژگیها و نیازهای فراگیران توجه نشده است و اصول حاکم بر طراحی برنامه درسی، انتخاب و سازماندهی محتوا رعایت نگردیده است. همچنین، در مورد واحدهای کار طرح کرامت نیز همان کاستیهای ذکر شدۀ مربوط به مهارتهای طرح کرامت وجود دارد. علاوه بر این، در خصوص موانع اجرایی طرح کرامت میتوان به کمبود منابع مالی، عدم تناسب طرح با ویژگیها و نیازهای روانشناختی معلمان و دانشآموزان و نادیده گرفتن اصول انتخاب و سازماندهی محتوا اشاره کرد.
https://islamicedu.rihu.ac.ir/article_1870_988114ee695376e3c755b1752862bdde.pdf
2021-09-23
81
100
10.30471/edu.2021.7129.2359
تجربۀ زیسته
طرح کرامت
تربیت اخلاقی
مهاباد
سلیمان
حسین خواه
sulimanhosien329@gmail.com
1
معلم در مهاباد
AUTHOR
ادریس
اسلامی
edrisislami@yahoo.com
2
عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد مهاباد
LEAD_AUTHOR
1. اسدیان سرخی، سیدهاشم (1396)، «بررسی اثربخشی طرح آداب و مهارتهای زندگی اسلامی (طرح کرامت) بر کنترل خشم و عزّت نفس دانشآموزان پسر دورۀ دوم ابتدایی مدارس شهر بهنمیر»، پایاننامۀ کارشناسی ارشد مؤسسه آموزش عالی آمل.
1
2. امامی سیگارودی، عبدالحسین؛ ناهید دهقاننیری، زهرا رهنورد و سعیدعلی نوری (1391)، «روش تحقیق کیفی: پدیدار شناسی»، پرستاری و مامایی جامعنگر، سال 22، ش68، ص56−63.
2
3. آسیایی، ملیحه (1391)، «تجربه من از طرح کرامت»، رشد معلم، ش5، ص25−27.
3
4. بخشایش، علیرضا (1392)، «رابطه سبکهای مدیرت کلاس با ویژگیهای شخصیتی معلمان مدارس»، رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، سال 4، ش2، ص185−198.
4
5. تقیپور ظهیر، علی (1380)، برنامهریزی آموزشی و درسی، تهران: آگاه.
5
6. جهانپور، علیمحمد و حسین فکوری (1393)، «ارزیابی طرح آموزش مهارتهای زندگی (طرح کرامت) بر بهداشت روانی و اعتماد به نفس دانشآموزان دورۀ اول و دوم ابتدایی شهرستان رشتخوار از دیدگاه مدیران و معاونین آموزشی و معلمان ابتدایی1392−1393»، نخستینهمایشملیعلومتربیتیوروانشناسی، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی سروش حکمت.
6
7. حسنی، محمد (1393)، «بررسی و نقد طرح کرامت در دورۀ دبستان»، ارائه شده در پنجمین همایش ملی انجمن فلسفۀ تعلیم و تربیت ایران، کرمان: دانشگاه شهید باهنر کرمان.
7
8. ــــــــــ (1394)، «بررسی و نقد چارچوب نظری طرح کرامت در دوره دبستان»، علوم تربیتی از دیدگاه اسلام، ش5، ص21−26.
8
9. راستی، سمیه (1395)، «اثربخشی اجرای برنامه درسی طرح کرامت به روش قصهگویی بر خلاقیت و یادگیری دانشآموزان»، سومین کنفرانس بین المللی روانشناسی، علوم تربیتی و سبک زندگی، مشهد: دانشگاه تربیت حیدریه.
9
10. شاهمرادی، مرتضی؛ داوود میرزاییفر و موسی آداک (1396)، «بررسی میزان تناسب کتاب تاریخ سوم متوسطه با معیارهای انتخاب محتوا»، نقد کتاب کودک و نوجوان، دورۀ 4، ش14، ص125−147.
10
11. شرفی، حسن (1379)، «طراحی برنامۀ درسی هنر بر اساس سازمان دهی روان شناختی و منطقی»، تعلیم و تربیت، شماره 61، ص101-124.
11
12. صادقی، منصوره السادات؛ محمدعلی مظاهری و محمود حیدری (۱۳۸۵)، «میزان مذهبی بودن والدین، منابع متفاوت شناخت دینی و تصور از خدا»، خانوادهپژوهی، سال ۲، ش۶، ص177−197.
12
13. عربنیا، مریم (1394)، «تأثیر آموزش بعد اجتماعی طرح کرامت بر افزایش مهارتهای زندگی شهروندی دانشآموزان»، اولین کنفرانس بین المللی روانشناسی و علوم تربیتی، شیراز: مؤسسه عالی علوم و فناوری حکیم عرفی شیراز.
13
14. عزیزی، غلامرضا (1387)، مقدمات برنامهریزی آموزشی و درسی، تهران: دبیزش.
14
15. فتحی واجارگاه، کوروش (1388)، اصول و مفاهیم اساسی برنامهریزی درسی، تهران: بال.
15
16. فرخزاد، پرویز (1384)، راهنمایپژوهشتاریخی (کتابخانهای)، تهران: طهوری.
16
17. قورچیان، نادرقلی (1372)، «گامی در مسیر انتخاب محتوا در حوزه تخصصی برنامه درسی»، تعلیم و تربیت، ش33، ص37−63.
17
18. کریمزاده، اسماعیل؛ مرتضی شکوهی، مهرداد سیاهپشت، سیاوش روحانیان، ربیع سجادی و ملیحه پیغمبرزاده (1389)، آموزش آداب و مهارتهای زندگی اسلامی (طرح کرامت) کتاب راهنمای معلم پایۀ پنجم، تهران: یادمان هنر اندیشه.
18
19. ملکی، حسن (1389)، برنامهریزی درسی (راهنمای عمل)، مشهد: پیام اندیشه.
19
20. میرزاپورتیزخراب، پروین (1395)، ارائۀ چارچوبی نظری برای طرح کرامت در مدرسه، پایاننامۀ کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد.
20
21. موسیپور، نعمت الله (1381)، مبانی برنامهریزی آموزش متوسطه، مشهد: آستان قدس رضوی.
21
22. یوسفی افراکتی، ربابه و پروین صمدی (1396)، «میزان موفقیت برنامه درسی آداب و مهارتهای زندگی اسلامی (طرح کرامت) بر کسب مهارت حل مسئله دانشآموزان»، پژوهش در برنامهریزی درسی، دورۀ 14، ش25، ص141−153.
22
ORIGINAL_ARTICLE
ضرورت تربیت اجتماعی از دیدگاه آیتالله جوادی آملی
هدف این پژوهش بررسی مبانی تربیت اجتماعی و ضرورت آن از منظر علامه جوادی آملی است. این پژوهش از نوع کیفی است و با استفاده از روش اسنادی−تحلیلی انجام شده است. بدین منظور، اندیشههای اجتماعی علامه که بر ایدۀ «انسان بهعنوان حیّ متألّه» استوار است بررسی و براساس آن ادله ضرورت تربیت اجتماعی استنباط شد. حی بودن انسان، جایگاه خلیفه الهی، وجود طبقات گوناگون در جامعه و وجود اختلافات و خودخواهیها مباحثی است که در این قسمت مطرح شد. همچنین مشخص شد بر اساس دیدگاه علامه جوادی اگر تربیت اجتماعی صبغۀ الهی داشته باشد، میتواند انسان را در حیات متألهانه تا رسیدن به مقام خلیفه اللهی رشد دهد و بالا ببرد. در غیر این صورت، عاملی برای انحطاط نزول وجودی انسان خواهد بود. لذا شناخت تربیت اجتماعی و عناصر آن و نیز شناخت مؤلّفههای ارتقاء سطح تربیت اجتماعی، براساس آموزههای دینی (تربیت متألّهانه) ضرورت مییابد. با توجه به این نکته مبانی به دست آمده عبارتند از: حبذات، غایتمندی انسان، هدایتمند بودن انسان و نیز مسئله گزینش اجتماع یا همان هجرت که در قرآن کریم به آنها اشاره شده است.
https://islamicedu.rihu.ac.ir/article_1862_bce51457526e074385547c9a0f65dcd6.pdf
2021-09-23
101
120
10.30471/edu.2021.7310.2384
تربیت اجتماعی
مبانی
ضرورت
حی متأله
علامه جوادی آملی
محمد
نجفی
mdnajafi@edu.ui.ac.ir
1
عضو هیئت علمی و استادیار گروه علوم تربیتی دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه اصفهان
LEAD_AUTHOR
اعظم
شاه رجبیان
a.shahrajabian69@gmail.com
2
دانشگاه اصفهان، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی
AUTHOR
* قرآن کریم، ترجمه آیتالله ناصر مکارم شیرازی.
1
1. آقایی، جواد (1394)، بررسی مبانی اصول و روشهای تربیت اخلاقی از دیدگاه آیتالله جوادی آملی، پایاننامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
2
2. اسلامی، ادریس و همکاران (1397)، «اهداف تربیت اجتماعی از منظر سه رویکرد کلاننگر، خردنگر و تلفیقی»، پژوهشنامه علمی اندیشههای نوین تربیتی، (4)، ص125−165.
3
3. بهشتی، سعید (1386)، آیین خردپروری، چ2، تهران: مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر.
4
4. جوادی آملی، عبدالله (1391)، جامعه در قرآن، چ4، قم: اسراء.
5
5. ______ (1389ر)، فلسفه حقوق بشر، چ6، قم: اسراء.
6
6. ______ (1388د)، زن در آیینه جلال و جمال، چ19، قم: اسراء.
7
7. ______ (1384د)، وحی و نبوت در قرآن، چ2، قم: اسراء.
8
8. ______ (1390)، ادب فنای مقربان، ج7، قم: اسراء.
9
9. ______ (1389الف)، تفسیر انسان به انسان، چ5، قم: اسراء.
10
10. ______ (1389ب)، تفسیر تسنیم، ج10، چ3، قم: اسراء.
11
11. ______ (1389ج)، انسان از آغاز تا انجام، چ1، قم: اسراء.
12
12. ______ (1389د)، تفسیر تسنیم، ج20، چ1، قم: اسراء.
13
13. ______ (1388الف)، حق و تکلیف در اسلام، چ3، قم: اسراء.
14
14. ______ (1388ب)، نسیم اندیشه، دفتر اول، چ3، قم: اسراء.
15
15. ______ (1388ج)، جرعهای از صحبای حج، چ1، قم: اسراء.
16
16. ______ (1387)، نسبت دین و دنیا، چ5، قم: اسراء.
17
17. ______ (1384الف)، فطرت در قرآن، چ3، قم: اسراء.
18
18. ______ (1384ب)، حیات حقیقی انسان در قرآن، چ2، قم: اسراء.
19
19. ______ (1384ج)، بنیان مرصوص امام خمینی، چ8، قم: اسرء.
20
20. حاجیدهآبادی، محمدعلی (1377)، درآمدی بر نظام تربیتی اسلام، تهران: دفتر تحقیقات و تدوین متون درسی.
21
21. دلاور، علی (1392)، مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی، چ12، تهران: انتشارات رشد.
22
22. ذوعلم، علی (1390)، «کودک، مربی، فطرت و تربیت»، رشد آموزش پیشدبستانی، (3)، ص16−17.
23
23. سبحانینژاد، مهدی و منیره رضاییفریمانی (1391)، «ماهیت تربیت اجتماعی از دیدگاه امام علی»، پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، (13)، ص9−33.
24
24. عابدی، منیره (1390)، «تبیین تربیت اجتماعی از منظر علامه طباطبایی»، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.
25
25. علینور، محمدهاشم (1398)، روشهای تربیت اجتماعی در قرآن کریم مطالعۀ عوامل و اهداف و محتواها، پایاننامه کارشناسی ارشد، مؤسسه آموزش عالی و علوم و معارف.
26
26. عرب، پریوش (1395)، تبیین تربیت اجتماعی در سیره پیامبر اکرم، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان.
27
27. عمرانی، مسعود؛ حسین افسردیر و مرجان عمرانی (1395)، «راهکارهای تربیت اجتماعی و عاطفی نوجوانان در قرآن و احادیث»، معارف قرآنی، (23)، ص7−34.
28
28. قائدی، محمدرضا و علیرضا گلشنی (1395)، «روش تحلیل محتوا از کمیگرایی تا کیفیگرایی»، روشها و مدلهای روانشناختی، (23)، ص57−82.
29
29. مصباح یزدی، محمدتقی (1394)، اخلاق در قرآن، چ8، قم: مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى.
30
30. جوادی آملی، عبدالله (1389ر)، فلسفه حقوق بشر، چاپ ششم، قم: اسراء.
31
31. جوادی آملی، عبدالله (1388د)، زن در آیینه جلال و جمال، چاپ نوزدهم، قم: اسراء.
32
32. جوادی آملی، عبدالله (1384د)، وحی و نبوت در قرآن، چاپ دوم، قم: اسراء.
33
33. عابدی، منیره (1390 )، تبیین تربیت اجتماعی از منظر علامه طباطبایی، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.
34
ORIGINAL_ARTICLE
تدوین و بررسی تأثیر بسته آموزشی «اضطراب از مرگ» مبتنی بر آموزشهای ادیان ابراهیمی با تأکید بر تربیت اسلامی بر سلامت روان و اجتناب از مرگ بیماران سرطانی شهر اصفهان
این مقاله با هدف تدوین و بررسی تاثیر بسته آموزشی "اضطراب از مرگ" مبتنی بر آموزشهای ادیان ابراهیمی با تاکید بر تربیت اسلامی بر سلامت روان و اجتناب از مرگ بیماران سرطانی تدوین گردید. طرح پژوهش از نوع پیش آزمون − پس آزمون همراه با گروه کنترل بود. شرکت کنندگان از بین مراجعه کنندگان به بیمارستان سیدالشهدا (امید) اصفهان انتخاب گردیدند و با حجم نمونه 26 نفر (18 زن و 8 مرد) بصورت تصادفی در دو گروه آزمودنی (13=n) و کنترل (13=n) گمارش شدند. این بسته طی هفت جلسه درمان گروهی نود دقیقه ای برروی آزمودنی ها و هفت جلسه تمرین های ساده نوشتاری بدون انجام مداخله برای گروه کنترل اجرا گردید. برای مقایسه نتایج دو گروه از دو پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی − فرم کوتاه (91/0α= ) و پرسشنامه نیم رخ نگرش به مرگ وونگ و همکاران (88/0α=) استفاده شد. تحلیل داده ها نیز از روش آمار توصیفی - استنباطی تحلیل کواریانس با نرم افزاز SPSS-21 انجام گردید. بیماران گروه آزمودنی در مقایسه با گروه کنترل از بین شاخص های "نگرش به مرگ" در خرده مقیاس "اجتناب از مرگ" و "اضطراب از مرگ" کاهش معنادار و از بین شاخص های کیفیت زندگی در خرده مقیاس "سلامت روان" افزایش معناداری نشان دادند. نتایج بهدست آمده نشان می دهد که آموزش نگرش به مرگ بر اساس رویکرد دینی می تواند به سلامت روان بیماران سرطانی کمک رساند.
https://islamicedu.rihu.ac.ir/article_1801_6b48c88bd0e8d4d575e8400e18077e9c.pdf
2021-09-23
121
139
10.30471/edu.2020.6687.2284
اضطراب از مرگ
اجتناب از مرگ
سلامت روان
ادیان ابراهیمی
تربیت اسلامی
بیماران سرطانی
سید علی
کلاهدوزان
akolahdouzan@gmail.com
1
دانشجوی دکترای روانشناسی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان
AUTHOR
محمدباقر
کجباف
m.b.kaj@edu.ui.ac.ir
2
گروه روانشناسی دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه اصفهان اصفهان ایران
LEAD_AUTHOR
حمید رضا
عریضی
dr.oreyzi@edu.ui.ac.ir
3
استاد گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
AUTHOR
محمد رضا
عابدی
dr.mr.abedi@gmail.com
4
استاد گروه مشاوره دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
AUTHOR
فریبرز
مکاریان
mokarian@med.mui.ac.ir
5
استادیار دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران
AUTHOR
1. بشرپور، سجاد، وجودی، بابک، عطارد، نسترن (1391)، «ارتباط جهتگیری مذهبی و نگرش نسبت به مرگ با کیفیت زندگی و علائمسازی در زنان جسمانی»، فصلنامه روان شناسی سلامت، 2(3)، 80−97.
1
2. جات، س.، منتظری، ع.، هلاکویی نایینی، ک.، محمد، ک.، مجدزاده، س ر. (1385). استانداردسازی پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت (WHOQOL-BREF) ترجمه و روان سنجی گونه ایرانی. مجله دانشکده بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی، 4(4)، 1−12.
2
3. صالحی، فرخنده، محسن زاده، فرشاد و عارفی، مختار. (1394)، «بررسی شیوع اضطراب از مرگ در بیماران مبتلا به سرطان سینه شهر کرمانشاه سال 1394»، بیماریهای پستان ایران، 8(4)، 34−40.
3
4. یالوم، اروین. (1980)، رواندرمانی اگزیستانسیال، ترجمه سپیده حبیب (1390)، تهران: نشر نی.
4
5. Abou Chaar, E., Hallit, S., Hajj, A., Aaraj, R., Kattan, J., Jabbour, H. & Rabbaa Khabbaz, L. (2018). Evaluating the impact of spirituality on the quality of life, anxiety, and depression among patients with cancer: an observational transversal study. Supportive Care in Cancer. 26:2581-2590.
5
6. Almasi, Z., Rafiemanesh, H. & Salehiniya, H. (2015), “Epidemiology characteristics and trends of incidence and morphology of stomach cancer in Iran”, Asian Pac J Cancer Prev, 16(7):2757–2761.
6
7. Aukst-Margetic, B., Jakovljevic, M., Margetic, B., Biscan, M. & Samija, M. (2005). “Religiosity, depression and pain in patients with breast cancer”, General Hospital Psychiatry, 27, 250-255.
7
8. Aukst-Margetic, B. & Margetic, B. (2005). “Religiosity and health outcomes: review of literature”, Coll Antropology, 29, 365-371.
8
9. Becker, E. (1973). The Denial of Death. New York: The Free Press, 11-25.
9
10. Braam, A.W., Van den Eeden, P., Prince, M.J., et al. (2001). Religion as a cross-cultural determinant of depression in elderly Europeans: results from the EURODEP collaboration. Psycholo Med, 31, 803-814.
10
11. Casso, D., Buist, D.S., Taplin, S. (2004), “Quality of life of 5-10 year breast cancer surviviors diagnosed between age 40 and 49”, Health and Quality of Life Outcomes, 2(25). https://hqlo.biomedcentral.com/articles/10.1186/1477-7525-2-25.
11
12. Center, M., Siegel, R. & Jemal, A. (2011), Global cancer facts & figures. 2nd ed. Atlanta: American Cancer Society, 1–52.
12
13. Dolatkhah, R., Somi, M.H., Kermani, I.A., et al. (2015), “Increased colorectal cancer incidence in Iran: a systematic review and meta-analysis”, BMC Public Health, 15: 997.
13
14. Farhood, B., Geraily, G. & Alizadeh, A. (2018). “Incidence and Mortality of Various Cancers in Iran and Compare to Other Countries: A Review Article”, Iran J Public Health, 47(3),309-316.
14
15. Feifel, H. & Branscomb, A. (1973), “Who‘s afraid of death?”, Journal of Abnormal Psyhology, 81: 38-45.
15
16. Hilderbrand, M.W., Host, H.H., Binder, E.F., Carpenter, B., Freedland, K. E., Morrow-Howell, N., Baum, C. M., Dore, P., Lenze, E. J. (2012), “Measuring Treatment Fidelity in a Rehabilitation Intervention Study”, American journal of physical medicine & rehabilitation, Association of Academic Physiatrists, DOI: 10.1097/PHM.0b013e31824ad462.
16
17. Koenig, H.G., Cohen, H.J., Blazer, D.G. et al. (1992). “Religious coping and depression among elderly, hospitalized medically ill men”, Am J Psychiatry, 149, 1693-1700.
17
18. Koening, H.G., George, L.K. & Peterson, B.L. (1998), “Religiosity and remission of depression in medically ill older patients”, American Journal of Psychiatry, 155, 536-542.
18
19. Mahdavi, A., Jenaabadi, H., Mosavimoghadam, S. R., Shojaei Langari, S. S. & Gholamali Lavasani, M. (2019), “Relationship Between Mental, Existential, and Religious Well Being and Death Anxiety in Women With Breast Cancer”, Archives of Breast Cancer, 6(1), 29-34.
19
20. McBride, J.L., Arthur, G., Brooks, R. & Pilkington, L. (1998), “The relationship between a patients’s spirituality and health experiences”, Family Med, 30, 122-126.
20
21. McCullough, M.E., Hoyt, W.T., Larson, D.B., Koenig, H.G. & Thoresen, C. (2000), “Religious involvement and mortality: a Meta-analytic review”, Health Psychology, 19, 211-222.
21
22. Menzies, R.E., Sharpe, L. & Dar-Nimrod. (2019), “The relationship between death anxiety and severity of mental illnesses”, British Journal of Clinical Psychology, https://doi.org/10.1111/bjc.12229.
22
23. Meyers, K. H. (2009), “The truth about death and dying”, Second edition, Infobase Publishing, 104-109.
23
24. Neimeyer, R., Wittkowski, J., Moser, R. (2010), “Psychological research on death attitudes: an overview and evaluation”, Death Studies, 28(3), 309-340.
24
25. Ochayon, L., Zelker, R., Kaduir, L. & Kadmon, I. (2010), “Relationship between severity of symptoms and quality of life in patients with breast cancer receiving adjuvant hormonal therapy”, Oncol Nurs Forum, 37(5), E349-358. Doi: 10.1188/10.ONF.E349-E358.
25
26. Talaiezadeh, A., Tabesh, H., Sattari, A., et al. (2013), “Cancer incidence in southwest of iran: first report from khuzestan population-based cancer registry, 2002–2009”, Asian Pac J Cancer Prev, 14(12), 7517–22.
26
Wong, P., Reker, G. & Gesser, G. (1994), “The death attitude profile-revised (DAP-R): a multidimensional measure of attitudes towards death: In R. A. Neimeyer (Ed.)”, Death anxiety handbook: Research, Instrumentation, and Application (pp. 121-148), Washington: Taylor & Francis.
27