پژوهشگاه حوزه و دانشگاهفصلنامه علمی تربیت اسلامی1735-45363720090219Islamic Education from the Perspective of Allameh Tabatabai: With an Emphasis on Educational Objectives and Methodsتبیین تعلیم و تربیت اسلامی از دیدگاه علامه طباطبایی با تأکید بر هدفها و روشهای تربیتی2350126FAاکبرصالحیعضو گروه فلسفهی تعلیم و تربیت اسلامی دانشگاه علامه طباطبایی0000-0003-3982-3269مصطفییاراحمدیکارشناس ارشد فلسفه تعلیم و تربیتJournal Article20080825The main subject of the present study is to address education from Allameh Tabatabai's perspective, with an emphasis on educational objectives and methods. The research is theoretical and is done using descriptive-analytic method. In order to gather needed information, library resources were consulted. Also, to complement the issues discussed, topics "humanology", "epistemology", and "axiology" are briefly debatedموضوع اصلی این پژوهش تبیین تعلیم و تربیت از دیدگاه علامه طباطبایی با تأکید بر هدفها و روشهای تربیتی است. این تحقیق از نوع نظری و روش آن توصیفی ـ تحلیلی است و برای جمعآوری اطلاعات و دادههای لازم آن از روش کتابخانهای استفاده شده است.
در این پژوهش، برای استخراج دلالتهای تربیتی مرحوم علامه طباطبایی یک بررسی اجمالی از انسانشناسی، معرفتشناسی و ارزششناسی ارایه میشود. سپس دلالتهای تربیتی حاصل از مبانی نظری دیدگاه علامه طباطبایی در زمینهی اهداف، روشها و وظایف معلم استخراج و تبیین میشود.https://islamicedu.rihu.ac.ir/article_126_0cdb3d7351501e1080a3ad4501d8a684.pdfپژوهشگاه حوزه و دانشگاهفصلنامه علمی تربیت اسلامی1735-45363720090219Sexual Education of Children and Adolescents based on Islamic View and Psychological Studiesآموزش جنسی به کودک و نوجوان از دیدگاه اسلامی و مطالعات روانشناختی5180127FAعلینقیفقیهیعضو هیئت علمی دانشگاه قممحسنشکوهی یکتاعضو هیئت علمی دانشگاه تهراناکرمپرنددانشجوی دورهی دکتری روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی دانشگاه تهرانJournal Article20080820Sexual education is one of the main topics in the field of education, which plays an important role in the formation of human's personality and affects human's thoughts, feelings, and behaviors. In spite of its importance, there are no suitable written educational programs related to sexual education in Iran. Consequently, the present article aims to study purposes, principles, content, methods and utilities of suitable sexual education based on Islamic culture and psychological surveys. To do this, a review of Islamic and psychological literature is done. Finally, some discussions and conclusions concerning sexual education are offered.آموزش جنسی یکی از موضوعهای مهم در حوزهی تربیت است و در چگونگی شکلگیری شخصیت انسان نقش مهمی داشته، بر افکار، عواطف و رفتارهای انسان تأثیرگذار است. با وجود اهمیت این موضوع، به ویژه در کشور ما، برنامههای آموزشی مدون و مناسبی در این زمینه وجود ندارد و اغلب نوجوانان آگاهیهای جنسی را از منابع نامناسب و با روشهای نادرست کسب کرده، اطلاعات کافی دربارهی این موضوع ندارند. در کشورهای غربی نیز با وجود آموزشهای جنسی متنوع به نظر میرسد که هنوز، بسیاری از نوجوانان فاقد آگاهیهای لازم در این زمینهاند.
هدف مقالهی حاضر بررسی اهداف، اصول، محتوا، شیوهها و فواید آموزشهای مناسب جنسی در فرهنگ اسلام و تحقیقات روانشناختی است. در این مقاله، با بررسی متون اسلامی و پیشینهی مطالعات روانشناختی، اهمیت و ضرورت آموزشهای جنسی، روشها و منابع مناسب آن و پیشگیری از انحرافات جنسی بررسی و در پایان، به نتیجهگیری دربارهی آموزشهای جنسی پرداخته شده است.https://islamicedu.rihu.ac.ir/article_127_03a35bbc2c024ae2fffd3105d2c263b8.pdfپژوهشگاه حوزه و دانشگاهفصلنامه علمی تربیت اسلامی1735-45363720090219Farabi's Point of view on Axiology and its Implication for Moral Education (with emphasis on aims, principles and methods)ارزششناسی فارابی و دلالتهای آن در تربیت اخلاقی (با تأکید بر اهداف، اصول و روشها)81104128FAمحسنایمانیعضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس0000-0002-4124-6133محمد اسماعیلبابائیدانشجوی دورهی کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس (گروه تعلیم و تربیت)Journal Article20080823Farabi, the founder of Islamic philosophy, also known as the second teacher (after Aristotle), is among the important philosophers of the world of Islam. His thoughts on ethical and axiological issues have formed the basis of philosophers and theosophers' thoughts on ethical and educational ethics. In this essay, the aim is to establish the axiological perspective of Farabi on fundamental ethical values first; and then to arrive at its implications for moral education with regard to goals, principles and methods.
Farabi's perspective values count among the secondary rational philosophicals. He considers fundamental values as absolute. In his belief, the end of morality is obtaining happiness and felicity. He divides happiness and felicity into worldly divisions. He considers worldly happiness to be the preliminary state to other worldly felicity.
Based on Farabi's axiological perspective, the most important goals of moral education include: knowledge of and faith in God, nearness to God, happiness and felicity, thinking and the practice of thought fullness, intellectuality and the middle path. Some of the principles and methods that arrive from this perspective include: the principle of continuation of change in moral attributes and actions and corresponding method accounting of the self and against, the principle of gradual growth in moral education with the diffusion of moral responsibilities in a linear growth oriented perfection, practice and habit, the principle of change in perspective with the corresponding method of correcting the standard of valuation and attention paid to divine trialsفارابی، مؤسس فلسفهی اسلامی که به عنوان معلم ثانی پس از ارسطو شناخته میشود، از فیلسوفان برجستهی جهان اسلام است. نظریات فارابی در مباحث اخلاقی و ارزششناسی مبنای اندیشهی فیلسوفان و حکیمان پس از او در بحث اخلاق و تربیت اخلاقی قرار گرفته است. در این مقاله، ابتدا دیدگاه ارزششناسی فارابی در موضوعات اساسی ارزشهای اخلاقی تبیین و سپس دلالتهای آن برای تربیت اخلاقی در خصوص اهداف، اصول و روشها استنتاج میگردد.
از دیدگاه فارابی، ارزشها از معقولات ثانویهی فلسفی است. او ارزشهای اساسی را مطـلق میداند. به نظر وی، غایت اخلاق، تحصیل سعادت است. وی سعادت را به دو بخش دنیوی و اخروی تقسیم میکند و سعادت دنیوی را مقدمهی سعادت اخروی میداند. بر اساس دیدگاه ارزششناسی فارابی، مهمترین اهداف تربیت اخلاقی عبارت است از: شناخت و ایمان به خدا، تقرب به خدا، سعادت، تفکر و تأمل، تعقل و اعتدال. برخی از اصول و روشهای به دست آمده از این دیدگاه به صورت اصل (روشها) عبارت است از: استمرار در تغییر اخلاق و رفتار (محاسبهی نفس ـ ضد)، تدریجی نمودن پرورش اخلاقی (سیر کمالی در واگذاری وظایف اخلاقی ـ تمرین و عادت)، تحول در نگرش (تصحیح معیار ارزشگذاری ـ توجه به امتحان الهی) و... .
https://islamicedu.rihu.ac.ir/article_128_9345c4ab1a2491d7764042c90bb2080f.pdfپژوهشگاه حوزه و دانشگاهفصلنامه علمی تربیت اسلامی1735-45363720090219An Analysis of the Position of “Individualized Teaching” in Iran's History of Educationتحلیلی بر جایگاه آموزش انفرادی در تاریخ ایران105126129FAرضاعلینوروزیدکتری فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه تربیت مدرس0000-0003-2040-9586حسنعلیبختیار نصرآبادیعضو هیئت علمی دانشگاه اصفهانJournal Article20080721The aim of this essay is to study the position of “individualized teaching” in Iran's history of education. The analytic-descriptive method is used to study "individualized teaching," one of the modern methods of teaching, by studying its historical antecedents and drawing future perspectives. The conclusions show that based on Iran's past education environment, “individualized teaching” has the most important and effective position in education. Thus, according to these experiences, using this method can provide opportunity for removing some defects of the educational systemنویسندگان با بهرهگیری از روش تحلیلی ـ توصیفی در جهت شناخت روش آموزش انفرادی که یکی از روشهای جدید و مطرح در آموزش است به بررسی سوابق تاریخی آن پرداخته و از این طریق چشمانداز روشنتری را برای آینده ترسیم نمایند. نتایج مطالعه نشان میدهد که از دیرباز با توجه به فضای موجود در تعلیم و تربیت ایران آموزش انفرادی جایگاه مهم و تأثیرگذاری در روند تعلیم و تربیت داشته است که با عنایت به این تجارب بهرهگیری از این شیوه در حال حاضر میتواند فرصتی را بازسازی برخی از نارساییهای نظام تعلیم و تربیت مهیا نماید.https://islamicedu.rihu.ac.ir/article_129_49667fd4f05fbe9ceab70d1ad4afecfd.pdfپژوهشگاه حوزه و دانشگاهفصلنامه علمی تربیت اسلامی1735-45363720090219Mahdawiat in School Curricula: With an Approach to Educational Philosophy of Expectationسیمای مهدویت در برنامههای آموزشی مدارس: رویکردی به فلسفه تربیتی انتظار127137130FAرحمت اللهمرزوقیعضو هیئت علمی دانشگاه شیرازJournal Article20080815The purpose of this article is to analyze the features of Mahdawiat in school curricula. This research attempts to answer the following questions: Has the educational system of Iran designed goals to develop the culture of Mahdawiat? And does Iran systematically pursue these goals? Does the academic system enjoy curricula enriched with this culture?
In order to address the aforementioned questions, quantitative content analysis is deployed to study the main goals and principles mentioned in the Overview of Iran's Educational System proposal; goals of educational system in elementary, middle and high school; Heavenly Gifts textbooks; elementary school Farsi and Social Studies textbooks; Religious Studies textbooks; middle school Farsi and Social Studies textbooks; and middle school Quran, Religious Studies, and Social Science textbooks.
The findings show a lack of systematic attention to developing the culture of Mahdawiat in the content design of the above educational sources. The findings will be discussed in detail.هدف این مقاله بررسی سیمای مهدویت در برنامه آموزشی مدارس است. سؤالاتی که در این تحقیق به آنها پرداخته شده عبارتند از:
آیا آموزش و پرورش عمومی کشور اساساً اهدافی را در زمینه گسترش تفکر و فلسفه مهدویت مد نظر قرار داده است؟ و یا به طور نظاممند در پی تحقق چنین اهدافی است؟ آیا در این باره برنامه آموزشی و درسی مناسبی طراحی شده است؟ آیا تصویر مطلوبی از سیمای مهدویت در برنامههای درسی ارایه میشود؟ به منظور پاسخگویی به پرسشهای مزبور با استفاده از روش تحلیل محتوای کمی به بررسی اهداف کلی و اصول مندرج در طرح کلیات آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران، اهداف آموزش و پرورش در دورههای سه گانه ابتدایی، راهنمایی و متوسطه مصوب شورای عالی آموزش و پرورش و کتابهای درسی هدیههای آسمانی، فارسی و تعلیمات اجتماعی دوره ابتدایی، کتب فرهنگ اسلامی و تعلیمات دینی، تعلیمات اجتماعی و فارسی دوره راهنمایی و کتب قرآن و تعلیمات دینی و دانش اجتماعی دوره متوسطه پرداخته شد. یافتهها به طور کلی حاکی از آن است که در منابع مزبور توجه نظاممند و برنامهریزیشدهای در حوزه هدفگذاری و تدوین محتوا در خصوص گسترش تفکر مهدویت وجود ندارد. جزئیات یافتهها در مقاله به تفضیل ارایه شده است.https://islamicedu.rihu.ac.ir/article_130_6a789b24143cadbd640562add911a3d8.pdfپژوهشگاه حوزه و دانشگاهفصلنامه علمی تربیت اسلامی1735-45363720090219A Comparative Study of Islamic Humanology and Existentialistic Humanologyبررسی انسانشناسی اسلامی و انسانشناسی وجودگرا و مقایسه آنها139160131FAاکبرصالحیعضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی0000-0003-3982-3269زهرامهرابیانکارشناس ارشد فلسفه تعلیم و تربیتJournal Article20080828This research studies human based on some aspects including nature, freedom and freewill, responsibility, self-consciousness, and perfect human from perspectives of "Islamic humanology" and "existentialistic humanology." Islam describes human as a bidimensional creature that has freedom and freewill to form his/her fate, while the school of existentialism does not agree with Islam's standpoint. Islam believes that human is intrinsically social and so is not agreeable with monopoly as well as self-orientation, whereas existentialists emphasize individual benefitsدر این پژوهش، انسان از بعد ماهیت، آزادی و اختیار، مسئولیت، خودآگاهی و انسان کامل از دیدگاه دو مکتب اسلام و وجودگرا بررسی شده است. اسلام انسان را موجودی دوبعدی با فطریات و سرشت مشترک و آزادی و اختیار در انتخاب سرنوشت خویش معرفی میکند؛ اما مکتب وجودگرا برای انسان هیچگونه سرشت مشترکی قایل نیست و آن را مغایر با آزادی فردی میداند. مکتب وجودگرا آزادی را حق انسان دانسته، با داشتن همین آزادی، او میتواند سرنوشت خود را آن طور که میخواهد، بدون هیچ معیار خاصی تعیین کند و در نتیجه، او فقط در مقابل خود مسئول است؛ در حالی که مکتب اسلام آزادی را حق انسان میداند تا با انتخابهای خویش و بر اساس الگوی معرفیشده (انسان کامل) سرنوشت خود را تعیین کند و در نتیجه، در مقابل خدا، خود و خلق مسئول و پاسخگوست. مکتب اسلام به اجتماع توجه دارد و توجه به فرد در بطن جامعه است و با تکروی و خودمحوری مخالف است؛ در حالی که وجودگرایان ملحد فردگرا بوده، تأمین منافع فردی را اصل میدانند و در واقع فردپرور هستند و به کل و منافع جمعی کمتر توجه دارند.
https://islamicedu.rihu.ac.ir/article_131_65fba9d4f0fad59f53468e80112894e6.pdf