Explaining the model of spiritual approach to religious education for the second period of childhood (based on Epistemological principles from the perspective of Allameh Tabatabai).

Document Type : Research Paper

Authors

1 Univercity Farhangian

2 Associate Professor of Social Education Department, University of Tehran

3 University of Tehran

Abstract

The purpose of this article is to provide an explanation of the spiritual approach to religious education for the second period of childhood. This research seeks to answer the question that for the religious education of second period of childhood (ages 6 to 11 years), an appropriate approach that based on the principles of Islam, can institutionalize the basic factors of religiousness in this preparatory period; What goals and principles does it rely on? The proposed approach of the present study is a spiritual approach to religious education which is based on the views of Allameh Tabatabai in Epistemological foundations. The research method is descriptive-inferential. The proposed model for laying the groundwork for religious education in second period of childhood in this study, refers to the spiritual approach to religious education or spiritual-religious education. Findings of the article are Inference of goals and principles from some Epistemological foundations of Allameh, which plays a key role in Allameh's views. Principles of inference from Epistemological foundations, appropriate to the second period of childhood, is based on concepts such as : A) Attention and diligence in educational the sensory and imaginary powers of the child, B) Symbolism of religious concepts in attractive and diverse forms of art, C) Direct child's attention to Inner knowledge, D) Pay attention to the child's self- control to bedding Forqan.

Keywords

References

نهج‎البلاغه.
1. اخلاقی امیری، حسن (1389)، «گام‎‎هایی در تربیت نفس»، راه تربیت، س5، ش11، ص73−116.
2. اشعری، زهرا (1391)، «بررسی مفهوم، اصول و روش‎های تربیت معنوی از دیدگاه علامه طباطبایی»، مجله تربیت اسلامی، دوره 7، ش15، ص89−112.
3. ایروانی، شهین (1393)، «مقدمه‎ای بر تبیین ماهیت نظام آموزش‎وپرورش ایران از آغاز دوره مدرن‎سازی تا امروز»، پژوهش‎نامه مبانی تعلیم و تربیت، س4، ش1، ص83−110.
4. انوری، حسن (1381)، فرهنگ بزرگ سخن، چ1، تهران: انتشارات سخن، 7/6603.
5. باغگلی، حسین (1392)، مطالعه انتقادی "تربیت معنویی" معاصر، مقایسه رویکردهای دینی و نوپدید در عرصه تربیت، رساله دکتری، دانشگاه فردوسی مشهد.
6. باهنر، ناصر (1388)، «تعلیم و تربیت و دنیای ناشناخته دینی کودکان»، مجله اسلام و پژوهش‎های تربیتی، س1، ش2، ص203−235.
7. برک، لورا ای (1386)، روان‎شناسی رشد2، ترجمه یحیی سیدمحمدی، تهران: ارسباران.
8. بشارت، محمدعلی (1398)، «پیش‎بینی سطوح به هوشیاری براساس استحکام من»، رویش روان‎‎شناسی، س8، ش6، شماره پیاپی39، ص45−50.
9. بهجت‎پور، عبدالکریم (1392)، تفسیر تنزیلی (به ترتیب نزول) مبانی اصول قواعد و فواید، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
10. تلخابی، محمود؛ خسرو باقری و آزاد محمدی (1395)، «انسجام بین شناخت و هیجان در تربیت»، فصلنامه تازه‎های علوم شناختی، س18، ش3، ص68−79.
11. تقی زاده داوری، محمود و امید بابایی (1395)، «تفسیر نمادهای دینی در مناسک شیعی (مطالعه موردی: نخل‎گردانی در ابیانه)»، فصلنامه شیعه‎شناسی، دوره 14، ش53، ص35−66.
12. توکلی‎‎زاده، جهانشیر (1390)، «بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای یادگیری خودتنظیمی بر سلامت روانی دانش‎‎آموزان»، مجله اصول بهداشت روانی، دوره 13، ش51، ص252−259.
13. جان بزرگی، مسعود و ناهید نوری (1387)، شیوه‎های درمان اضطراب و تنیدگی، چاپ دوم، تهران: نشر سمت.
14. جمشیدی، محمدحسین (1369)، مبانی و روش‎‎شناسی تبیین (با تأکید بر اندیشه سیاسی)، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادقg.
15. حمیدیه، بهزاد (1398)، «شاخصه‎های معنویت اسلامی در راستای تحقق بیانیه گام دوم»، سلسله نشست‎های علمی همایش گام دوم انقلاب، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۲۸شهریور۱۳۹۸.
16. خامنه‎ای، سیدمحمد (2000)، «مسئله‎‎ ادراک‎‎ در حکمت‎‎ متعالیه‎‎ و دیگر مکاتب‎‎ (ادراک حسی)»، کنگره‎‎ بزرگداشت‎‎ ملاصدرا، ارائه دانشگاه لندن (SOAS).
17. دهخدا، علی‎اکبر (1379)، لغت‎نامه دهخدا، تهران: دانشگاه تهران، 13/20112.
18. رضایی اصفهانی، محمدعلی (1389)، «قرآن و زبان نمادین»، آموزه‎های قرآنی، ش۱۲، ص3−19.
19. زمردی، حمیرا (1387)، نمادها و رمزهای گیاهی در شعر فارسی، تهران: زوّار.
20. زندوانیان، احمد و راضیه طیبی (1394)، «نظریه رشد ایمانی فاولر به‎عنوان چارچوبی برای تربیت دینی»، مجله ادیان و عرفان، س48، ش1، ص67−79.
21. سجادیه، نرگس و خسرو باقری (1394)، «اهداف واسطی "تربیت" در دوران کودکی براساس رویکرد اسلامی عمل»، مجله تربیت اسلامی، دوره 10، ش21، ص29−55.
22. سلحشوری، احمد (1390)، «حدودوثغور تربیت اخلاقی، تربیت معنوی و تربیت دینی»، فصلنامه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، س2، ش2، ص41−56.
23. شرفی، محمدرضا (1388)، فلسفه تربیتی اسلام (با رویکرد تطبیقی به برخی مکاتب فلسفی معاصر)، تهران: نشر منادی تربیت.
24. شعاری‎نژاد، علی‎اکبر (1385)، روان‎شناسی رشد، تهران: نشر اطلاعات.
25. شکری، مهدی (1388)، «تأثیر گناه بر شناخت، با تأکید بر دیدگاه علامه طباطبایی»، مجله پژوهش‎های فلسفی−کلامی، س11، ش1، (پیاپی41)، ص45−72.
26. صالحی، اکبر و مصطفی یاراحمدی (1387)، «تبیین تعلیم و تربیت اسلامی از دیدگاه علامه طباطبایی با تأکید بر هدف‎ها و روش‎های تربیتی»، مجله تربیت اسلامی، س3، ش7، ص23−50.
27. صفایی‎مقدم، مسعود (1390)، «مطالعه تحلیلی نظام معنویت‎‎گرایی و ارائه رویکردی برای آموزش عالی معنویت‎‎گرا: رویکردی اخلاق‎‎بنیان»، راهبرد فرهنگ، ش12 و 13، ص78−110.
28. طاهری سرتشنیزی، اسحاق؛ مهدی جلالوند؛ سلمان قاسم نیا ( 1394)، «آسیب‎شناسی معرفت دینی با تأکید بر آرای علامه طباطبایی»، مجله اندیشه نوین دینی، سال 11، شماره 40.
29. طباطبایی، محمدحسین (1374)، المیزان فی تفسیر القرآن (20جلد)، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی همدانی، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
30. طباطبایی، محمدحسین (1417)، المیزان فی تفسیر القرآن (نسخه‎های الکترونیکی).
31. طباطبایی، محمدحسین (1387د)، طریق عرفان (رساله الولایه)، ترجمه صادق حسن‎زاده، تهران: نشر آیت اشراق.
32. طباطبایی، محمدحسین (1385)، بدایه الحکمه، ترجمه شیروانی، تهران: انتشارات دارالعلم (نسخه الکترونیکی).
33. طباطبایی، محمدحسین (1360)، قرآن در اسلام، دارالکتب الاسلامیه،(نسخه الکترونیکی).
34. طباطبایی، محمدحسین (1364)، اصول فلسفه و روش ریالیسم، ج2، با پاورقی و توضیح مرتضی مطهری، قم:  انتشارات صدرا.
35. طباطبایی، محمد حسین (1366) ولایت نامه، ترجمه همایون همتی، تهران: نشر امیرکبیر.
36. طریحی، فخرالدین (1375)، مجمع‎البحرین، چ3، تهران: مرتضوی، ا/ 64.
37. عابدی، فاطمه؛ مرتضی منادی؛ ملوک خادمی؛ علیرضا کیامنش (1397)، «واکاوی عوامل مؤثر بر تحقق‎پذیری تربیت دینی دانش‎آموزان»، پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، س26، ش83، ص145−169.
38. علایی‎‎رحمانی، فاطمه و فرشته معتمد لنگرودی (1397)، «اصول راهبردی خودکنترلی مدیریتی در نهج‎البلاغه (مطالعه موردی نامه 53)»، مجله بصیرت و تربیت اسلامی، س15، ش46، ص67-76.
39. علم الهدی، جمیله (1386)، «چرخش از عالم دوقطبی به جهان سه درجه‎ای»، فصلنامه نوآوری‎های آموزشی، سال ششم، شماره 20، ص149-176.
40. فراهانی، محمدنقی (1387)، روان‎شناسی، تهران: شرکت چاپ و نشر کتاب‎های درسی ایران.
41. قدیری، محمدحسین (تابستان 1389)، «خودکنترلی کودک؛ خمیرمایۀ خویشتنداری اخلاقی (تقوا)»، مجله راه تربیت، س5، ش11، ص87−116.
42. کشاورز، سوسن (1384)، تحلیل دستاوردهای تحقیقات در خصوص تأثیر نظام آموزش رسمی کشور در تربیت دانش‎‎آموزان، دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی (نسخه الکترونیکی).
43. کشاورز، سوسن؛ سعید بهشتی و شیرین رشیدی (1396)، «تبیین دیدگاه معرفت‎شناختی طباطبایی و دلالت‎های آن در محتوا و روش‎های تربیتی»، پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، س25، ش34، ص9−27.
44. کول، ونیتا (1377)، آموزش‎وپرورش در دوره پیش از دبستان، ترجمه فرخنده مفیدی، تهران: سمت.
45. کلبادی نژاد، علیرضا؛ لیلا قدیری جاوید (1395)، «بررسی دیدگاه علامه طباطباییe دربارۀ معرفت نفس و رابطۀ آن با تهذیب و اخلاق»، مجله اندیشه علامه، سال سوم، شماره 5، ص129-149.
46. کیانی، معصومه (1394)، تبیین تربیت معنویی برایی کودکان(s4c)  در غرب و نقد آن با تأکید بر فلسفه تعلیم و تربیت جمهوری اسلامی ایران، رساله دکترا، دانشگاه تربیت مدرس.
47. گاربر، استییفن (1385)، چگونه با کودکم رفتار کنم؟ ترجمه شاهین خزعلی، تهران: انتشارات مروارید.
48. محمدرضایی، محمد (1393)، «علامه طباطبایی و زبان نمادین و انشایی در قرآن»، پژوهش‎نامه تفسیر و زبان قرآن، س2، ش2، ص95−114.
49. مرزبند، رحمت‎اله و علی‎اصغر زکوی (1396)، «بررسی مبانی و مؤلفه‎‎های سلامت معنوی با تأکید بر دیدگاه علامه طباطبایی»، مجله آیین حکمت، س9، ش33، ص129−154.
50. مطهری، مرتضی (بی‎تا)، مجموعه آثار (نسخه الکترونیکی).
51. مهیار، رضا (1376)، فرهنگ ابجدی، ص776.
52. مهرمحمدی، محمود (1389)، «بازشناسی مفهوم و تبیین جایگاه تخیل در برنامه‎های درسی»، مجله مطالعات تربیتی و روان‎شناسی، س11، ش1، ص5−20.
53. میرهادی، سیدهادی؛ حسنعلی بختیار نصرآبادی و محمد نجفی (1393)، «نقش خیال در تربیت انسان (از منظر آیت‎الله جوادی آملی)»، پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، س22، ش3، ص79−101.
54. هاشمی فر، سید احمد و مریم ستایش فر (1397)، تربیت معنوی از دیدگاه علامه طباطبایی و دیوید کار، بناب، انتشارات پارلاق قلم.
55. Arweck, Elisabeth, Nesbitt, Eleanor ( 2007), Spirituality in education: promoting children's spiritual development through values. Journal of Contemporary Religion, Vol.22 (No.3), pp. 311−326.
56. Baer, R. A., Smith, G. T., Hopkins, J., Krietemeyer, J., & Toney, L. (2006), Using self-report assessment methods to explore facets of mindfulness. Assessment, 13(1), 27−45.
57. Bagheri Noparast, Kh. (2012), physical and spiritual education within the framework of pure life. International Journal  of Children's Spirituality.
58. Best, R. (2014), Spirituality, Faith and Education: Some Reflections from a UK Perspective. In J. Watson, M. De Souza & A. Trousdale (Eds.), global perspectives on spirituality and education (pp. 5−20). New York: Routledge.
59. Brown, K. W & Ryan, R. M (2003), The benefits of being present Mindfulness and Its Role in Psychological well-Being, Journal of Personality and Social Psychology, 84 (4), 822−848.
60. Flanagan Bernadette, Nelson james, Mullally Aiveen (2012), Spiritual Education A Teacher Development Initiative, Journal for the Study of Spirituality, Volume 2, 2012− Issue 1, Pages 61−76.
61. Srivastava. Prem Shankar (2015), Spiritual education and its connection with new education, International Journal of Multidisciplinary Research and Development 2015; 2(3): 676−679.
Journal of Islamic Education
Volume 16, Issue 37
October 2021
Pages 53-80

Files

Share

How to cite

Statistics