Analyzing the meaning of education based on Shahid Motahari's perspective of the theory of nature

Document Type : Research Paper

Authors

1 Doctoral student of Philosophy of Education in the Department of Educational Sciences, Faculty of Humanities, Tarbiat Modares University

2 Ph.D., assistant professor, director of the Department of Culture and Education, Imam Sadegh University, Tehran, Iran

Abstract

The concept of Fitrah is the central element of the anthropological thought of many thinkers of Islamic sciences. The meanings adopted from this concept, however, contrary to its word, are numerous and have caused differences in the explanation and results of it in other fields of humanities. Among the thinkers, Martyr Motahari considered Fitrah to be the "Umm al−Ma'arif" of the Quran and Islamic thought and made it the center of his thought. Therefore, dealing with education in the thought of Martyr Motahari is limited to dealing with the theory of Fitrah in his view. This research was conducted to analyze the meaning of education based on Shahid Motahari's view of the theory of Fitrah. For this purpose, the content analysis method was used and all his written works were examined. The results obtained from the stages of data collection have been classified and analyzed by the content analysis method. The results of this research show that two meanings of Fitrah can be inferred from his thought, one is Fitrah as the way of human creation and the other as the human dimension of man. Each of these interpretations of Fitrah causes various educational implications. As a result, the meaning of education in his thought can be found in the explanation of different themes such as amendment, prosperity, guidance, evolution, and growth.

Keywords

References

  1. *قرآن کریم.

    1. ابن‎منظور، محمد (1375ق)، لسان العرب، لبنان: بیروت.
    2. باقری، خسرو (1368)، نگاهی دوباره به تربیت اسلامی، تهران: انتشارات مدرسه.
    3. باقری، خسرو (1387)، درآمدی بر فلسفة تعلیم و تربیت جمهوری اسلامی ایران، ج1، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
    4. بهروزی، غزاله (1396)، روش‎های تربیت مبتنی‎ بر فطرت از نگاه قرآن کریم، (پایان‎نامه کارشناسی ارشد)، مشهد: دانشگاه فردوسی.
    5. جوادی آملی، عبدالله (1383)، توحید در قرآن، قم: اسراء.
    6. ذوالفقاری، میثم (1397)، تحلیل و تبیین مفهوم تربیت مبتنی بر فطرت به عنوان رویکردی در تعلیم و تربیت اسلامی و استنتاج مبانی و اصول آن، (پایان‎نامه کارشناسی ارشد)، تهران: دانشگاه شاهد.
    7. راغب اصفهانى، حسین بن محمد (1381)، مفردات ألفاظ القرآن، تهران: مرتضوی.
    8. زرانی، ساسان؛ علی قائمی امیری و نجمه وکیلی (1398)، «بررسی تطبیقی فطرت در اندیشه امام خمینی و علامه طباطبائی»، فصلنامه معرفت فلسفی، 17(2)، 67.
    9. شاه‎آبادی، محمدعلی (1387الف)، رشحات‎البحار، ترجمه زاهد ویسی، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
    10. ____________ (1387ب)، فطرت عشق (شذره ششم از کتاب شذرات‎المعارف)، شرح فاضل گلپایگانی، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
    11. طباطبایی، محمدحسین (1417ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، ج10، قم: جامعه مدرسین.
    12. عبدالله نسب، محمدرضا و نجمه کیخا (1399)، «تربیت سیاسی در اندیشه آیت الله خامنه ای بر اساس نظریه فطرت»، مجله پژوهش‎های سیاست اسلامی، 8(17)، 107−
    13. غفوری‎نژاد، محمد (1391)، «کارکردهای نظریه فطرت در آراء استاد مطهری»، نشریه عقل و دین، 4(7)، 111.
    14. فقیهی، علی‎نقی (1401)، «کاربرد «فطرت» به‎مثابه مبنای تعلیم و تربیت انسان از منظر علامه مصباح با تأکید بر آیات و روایات»، دوفصلنامه اسلام و پژوهش‎های تربیتی، 14(1)، 73.
    15. مصباح یزدی، محمدتقی (1390)، فلسفة تعلیم و تربیت اسلامی، تهران: انتشارات مدرسه.
    16. مطهری، مرتضی (1376)، مجموعه آثار استاد شهید مطهری، ج12 و 22، تهران: صدرا.
    17. _________ (1389الف)، اسلام و نیازهای زمان، ج1، تهران: صدرا.
    18. _________ (1389ب)، آشنایی با قرآن، ج4، 9، 11، 13 و 14، تهران: صدرا.
    19. _________ (1389ج)، آینده انقلاب اسلامی ایران، تهران: صدرا.
    20. _________ (1389د)، توحید، تهران: صدرا.
    21. _________ (1389ه)، جامعه و تاریخ، تهران: صدرا.
    22. _________ (1389و)، جهان بینی توحیدی، تهران: صدرا.
    23. _________ (1389ز)، حکمتها و اندرزها، ج2. تهران: صدرا.
    24. _________ (1389ح)، شرح منظومه، تهران: صدرا.
    25. _________ (1389ط)، علل گرایش به مادیگری، تهران: صدرا.
    26. _________ (1389ی)، فطرت، تهران: صدرا.
    27. _________ (1389ک)، نقدی بر مارکسیسم، تهران: صدرا.
    28. _________ (1389ل)، نهضت‎هاى اسلامى درصد ساله اخیر، تهران: صدرا.
    29. _________ (1389م)، وحی و نبوت، تهران: صدرا.
    30. _________ (1389ن)، یادداشت‎های شهید مطهری، ج2 و 4، تهران: صدرا.
    31. _________ (1390الف)، اصول فلسفه و روش رئالیسم، ج2، 3، 4 و 5، تهران: صدرا.
    32. _________ (1390ب)، امدادهای غیبی در زندگی بشر، تهران: صدرا.
    33. _________ (1390ج)، انسان کامل، تهران: صدرا.
    34. _________ (1390د)، انسان و سرنوشت، تهران: صدرا.
    35. _________ (1390ه)، آزادی معنوی، تهران: صدرا.
    36. _________ (1390و)، تعلیم و تربیت در اسلام، تهران: صدرا.
    37. _________ (1390ز)، حماسه حسینی، ج1 و 2، تهران: صدرا.
    38. _________ (1390ح)، ختم نبوت، تهران: صدرا.
    39. _________ (1390ط)، درس‌های اسفار، ج3، تهران: صدرا.
    40. _________ (1390ی)، ده گفتار، تهران: صدرا.
    41. _________ (1390ک)، سیری در سیره نبوی، تهران: صدرا.
    42. _________ (1390ل)، فلسفه اخلاق، تهران: صدرا.
    43. _________ (1390م)، فلسفه تاریخ، ج1، 2، 3 و 4، تهران: صدرا.
    44. _________ (1390ن)، قیام و انقلاب مهدیf، تهران: صدرا.
    45. _________ (1390س)، ولاها و ولایت‌ها، تهران: صدرا.
    46. _________ (1392)، انسان شناسی قرآن، تهران: صدرا.
    47. _________ (1398الف)، فطرت در قرآن، تهران: صدرا.
    48. _________ (1398ب)، فطرت و تربیت، تهران: صدرا.
    49. منظری توکلی، علیرضا (1383)، تدوین فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی بر مبنای فطرت، (رساله دکتری)، شیراز: دانشگاه شیراز.
Journal of Islamic Education
Volume 18, Issue 46 - Serial Number 46
January 2024
Pages 103-124

Files

Share

How to cite

Statistics