ارائه الگوی برای تربیت شهروند تراز جامعه اسلامی بر اساس رهیافت‌های از رساله حقوق امام سجاد(ع)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی تهران

2 استادیار فلسفه تعلیم و تربیت، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران.

3 أانش آموخته دکتری فلسفه تعلیم وتربیت، دانشگاه خوارزمی تهران

چکیده

شهروند جامعه اسلامی باید به خوبی با وظایفی که بر عهده اوست آشنا شده و با رعایت آن، در تراز جامعه اسلامی عمل نماید. هدف پژوهش حاضر، تحلیل رساله حقوق امام سجاد(ع)جهت ارائه الگویی برای تربیت شهروند تراز جامعه اسلامی با استفاده از روش تحلیل مفهومی و استنتاج قیاسی است. یافتههای حاصل از پژوهش حاکی از آن است که بر اساس رهیافتهای رساله حقوق امام سجاد (ع)، تربیت شهروند تراز جامعه اسلامی در سه حیطه شناختی، عاطفی و رفتاری قابل تبیین است که با کاربست مؤلفههای هر یک از این سه حیطه در نظام تعلیم و تربیت، میتوان در جهت نیل به تربیت شهروند تراز جامعه اسلامی برآمد.


کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Approaches to the Imam Sajjads Laws to Present the Model of Citizenship Education in the Islamic Society

نویسندگان [English]

  • Akbar salehi 1
  • Faramarz Muhammdi Pouya 2
  • sina Turkashvand 3
2 Assistant Professor in Philosophy of Education, Department of Educational Sciences, Faculty of Humanities, Bu Ali Sina University, Hamedan, Iran.
3 Ph.D philosophy of Education, Kharazmi university ,Tehran, Iran
چکیده [English]

The issue of the right and observance of it in the school of divine prophets, especially in the educational school of Islam, has been considered specially. One of the examples of this attention is the Imam Sajjad (AS) treatise. What is contained in this essay is, in fact, the expression of tasks that a person has to deal with. Hence, the citizen of the Islamic society must be well acquainted with the duties that he cares for and, in keeping with it, act at the level of the citizen of the Islamic society. The purpose of this research is to analyze the dissertation of Imam Sajjad (AS) in order to provide a model for educating the citizen of the balance of Islamic society using qualitative and deductive content analysis method. The findings of the research showed that the duties of citizenship are classified in three categories from the perspective of the treatise on the rights of Imam Sajjad (as): 1- observing God's rights; 2- observing the rights to self; - Observe the rights of others. Therefore, the citizen of the balance of the Islamic society is a citizen who requires himself to observe three categories of "right of Allah", "right of self" and "right of people".

کلیدواژه‌ها [English]

  • Imam Sajjad (AS) Law
  • Citizenship Education
  • Citizen of the Islamic Society
1. قرآن کریم.
2. نهج البلاغه.
3. امام سجاد (ع)، رساله حقوق امام سجادg(1386)، ترجمه و شرح علی‎محمد حیدری نراقی، قم: انتشارات مهدی نراقی.
4. باقری، خسرو (1379)، «امکان و فرایند تربیت مدنی در ایران»، مجله روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران، س5، ش1، ص 120−139.
5. پورطهماسبی، سیاوش؛ تاجور، آذر (1390)، «حقوق و تربیت شهروندی در نهج‎البلاغه»، پژوهشنامه علوی، س2، ش2، ص1−23.
6. تهرانی‎دوست، فاطمه (1383)، حقوق بشر در نهج البلاغه، تهران: منیر.
7. حیدری، محمدحسین،؛ نصرتی هشی، کمال؛ نریمانی، محمد (1392)، «اصول تربیت مبتنی بر مبانی ارزشی تربیت شهروندی از منظر اسلام»، مجله مهندسی فرهنگی، س8، ش76، ص24−49.
8. شارع‎پور، محمود (1384)، جامعهشناسی آموزش و پرورش، تهران: سمت.
9. علم‎الهدی، جمیله (1379)، «چشم‎اندازی به تربیت مدنی از دیدگاه اسلام»، مجموعهمقالات تربیت اسلامی، تهران: عابد.
10. علی‎جان‎زاده، آمنه (1391)، «سیری در رساله حقوق امام سجادg: سلسله‎گفتارهای آیت‎الله سیدمحمد یثربی (3 جلد)»، مجله کتاب ماه دین، ش180، ص70-75.
11. کومبز، جرالد آر.؛ دنیلز، لوروی بی. (1387)، «پژوهش فلسفی: تحلیل مفهومی»، ترجمه خسرو باقری و محمود مهرمحمدی، مجموعهمقالات روششناسی مطالعات برنامه درسی، تهران: سمت.
12. محمدی، حسین؛ مزیدی، محمد؛ بهشتی، سعید (1396)، «تحلیل مفهومی مراحل و ابعاد تربیت شهروندی»، فصلنامه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، س8، ش4، ص83−106.
13. کیشانی فراهانی، عزت‎الله؛ فرمهینی فراهانی، محسن؛ رهنما، اکبر (1392)، «مؤلفه‎های اساسی تربیت شهروندی اسلامی − ایرانی»، فصلنامه مطالعات ملی، س14، ش4، ص51-74.
14. محسنی، رضاعلی (1389)، «ابعاد و تحلیل حقوق شهروندی: راه‎کارهایی برای تربیت و آموزش حقوق شهروندی»، فصلنامه مطالعات سیاسی، س3، ش10، ص117−144.
15. نصیرزاده، قاسم (1390)، سیری در رساله حقوق امام سجادg: سلسلهگفتارهای آیتالله سید محمد یثربی (جلد اول)، قم: انتشارات علامه بهبهانی.
16. Tan, C. (2007), "Islam and citizenship education in Singapore: Challenges and Implications, Education, Citizenship and Social Justice", Vol 2, No, 1, pp 23-39. DRAFT.
17. Torney-purta, J., Lehmmannn, R. Oswald, H., & Schulz, W. (2003), Citizenship and education in twenty–eight countries: Civic knowledge and engagement at age fourteen, Executive summary, College park, MD: International Education Association, University of Maryland.
18. Turner, B. S. (2006), "Global Sociology and the Nature of Rights", Societies Without Borders 1 (1): 1-52.