1دانشجوی دکتری برنامه ریی درسی دانشگاه فردوسی مشهد، کارشناس مرکز مطالعات و توسعه اموزش علوم پزشکی مشهد
2دانشیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی و مدیر کارگروه عفافگرایی و تربیت جنسی پژوهشکده مطالعات اسلامی در علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد
3دانشیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد
4دانشیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد (استاد مشاور)
5دانشیار، گروه آمار زیستی و اپیدمیولوژی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران
چکیده
این مطالعه باهدف کشف تجارب زیسته دانشجویان درزمینۀ برنامه‌درسی پنهان عفاف و حجاب دانشکده پزشکی مشهد و با استفاده از شیوه پدیدارشناسی انجام شد.
ابزار گردآوری داده مصاحبه نیمهساختاریافته بود. به‌صورت نمونهگیری هدفمند با 25 نفر از دانشجویان مصاحبه انجام شد. دادههای جمع‌آوری‌شده به شیوه کیفی و با استفاده از نرم‌افزار Maxq در سه مرحله (کدبندی آزاد، محوری و انتخابی) کدبندی و تحلیل شد. اعتبار و صحت یافتهها بر اساس بررسی مجدد دادهها توسط شرکتکنندگان پژوهش، استفاده از همتایان پژوهشی، سه سویه سازی بررسی و تائید شد.
نتایج نشان داد که یادگیری‌های دانشجویان درزمینۀ عفاف و حجاب طی تحصیل در دانشکده پزشکی مشهد، در برخی موارد در تضاد با اهداف برنامه‌درسی رسمی بوده بهگونهای که حساسیتهای مذهبی و فرهنگی برخی از دانشجویان در خصوص رعایت حدومرزهای پوشش اسلامی و تعامل با جنس مخالف تا حدی کاهش‌یافته و رعایت آن کمرنگتر شده است. به نظر میرسد که مسئولین باید توجه بیشتری به نقش برنامه‌درسی پنهان و یادگیری‌های ناآشکار حاصل از آن، به‌ویژه درزمینۀ عفاف و حجاب، داشته باشند و تلاش نمایند از ظرفیت‌های موجود در این زمینه جهت نهادینهسازی عفاف و حجاب استفاده نمایند.
The Decline in Chastity and Hijab Values at the medical college (A Phenomenological Study)
نویسندگان [English]
masoumeh mohammadhoseinzadeh1؛ mahmood saeedy2؛ maghsoud Aminkhandaghi3؛ behrooz mahram4؛ Ali Taghipour5
1Ph.D. Candidate in Curriculum Planning, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
2faculty member
3faculty member
4faculty member
5Associate Professor, Department of Biostatistics and Epidemiology, School of Health, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran
چکیده [English]
This study was conducted with the aim of discovering students' experiences in the field of hidden curriculum and veiling of the medical college of Mashhad using a phenomenological method. The data collection tool was semi-structured. An interview was conducted on purposeful sampling with 25 students. Collected data was encoded and analyzed using Maxq software in three stages (free coding, axial, and selective). Validity and validity of the findings were reviewed and confirmed by research participants, using research partners, and three strains. The results showed that students' learning in the field of chastity and hijab while studying at Mashhad medical college in some cases contrasted with the formal curriculum objectives, so that the religious and cultural sensitivities of some students regarding the attention and observance of the boundary between Islamic and The interaction with the opposite sex has diminished to a lesser extent. It seems that authorities should pay more attention to the role of hidden curriculum and informal learning from it, especially in the field of chastity and hijab, and try to use existing capacities in this area to institutionalize chastity and hijab.
کلیدواژه‌ها [English]
Hidden curriculum, chastity, Hijab, Medical Ethics
مراجع
آذرخش، اردشیر، سرایی، حسن، ساروخانی، باقر(1395)، بررسی سلسله مراتب گروه مرجع دانشجویان دانشگاه رازی کرمانشاه، فصلنامه مطالعات ملی، 65، سال هفدهم، شماره 1: 89-71.
آسمانی، امید (1391)، نگاهی به مدلهای ارتباطی پزشک- بیمار و چالشهای مرتبط با آن، مجله ایرانی اخلاق و تاریخ پزشکی، دوره 5، شماره 4: 46-33.
بوذرجمهری، فتح اله و همکاران(1392)، ارزیابی اخلاق حرفه ای اساتید دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد از دیدگاه دانشجویان این دانشگاه، مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی یزد، دوره 8، شماره 3(11): 52-44.
پارسیان علی (1388)، جستاری در عوامل فراز و فرود تمدن اسلامی، پژوهشهای اعتقادی کلامی (علوم اسلامی): دوره 4، شماره16:190-157.
جانعلیزاده چوب بستی، حیدر و همکاران (1392)، تحلیلی جامعه شناختی از گروههای مرجع دانشجویان دانشگاه مازندران، فصلنامه پژوهشهای جامعه شناسی معاصر، سال دوم، شماره 3: 106-79.
حدادی، حنانه (1390)، شاخهی طوبی، تهران: میراث اهل قلم
دهقانی، علی و محمدخان کرمانشاهی، سیما (1391)، میزان رعایت معیار‌های اخلاق حرفه‌ای در عملکرد پرستاری از دیدگاه کارکنان پرستاری دانشگاه علوم پزشکی تهران، مراقبتهای نوین، فصلنامه علمی دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، جلد ۹ شماره ۳: ۲16-208.
زین آبادی مرتضی(1386)، جامعهپذیری حجاب، مطالعات راهبردی زنان (کتاب زنان)، دوره 10، شماره 38: 218-180.
شیما، طباطبایی و عباسی، محمود (1390)، نقش اخلاق فضیلت محور درآموزش وپرورش تعهد حرفه‌ای پزشکی، مجله اخلاق پزشکی، دوره5، شماره 18: 160-143.
نصرتی، شیما و ذوالفقاری، ابوالفضل(1391)، تاثیر میزان دینداری بر سبک زندگی جوانان تهرانی، پژوهش اجتماعی، دوره 5، شماره14:117-101.
هزارجریبی، جعفر و صفری شالی، رضا(1395)، بررسی چرایی دگرگونی های گروه مرجع در بین دانشجویان، فرهنگ در دانشگاه اسلامی 18، سال6، شماره1: 44-17.
راد فیروز و منبری راحله (1388)، مقایسه بررسی برخی عوامل روانی و اجتماعی مرتبط با میزان دینداری دانشجویان، مطالعات جامعه شناسی، دوره 1، شماره 2:52-31.
حقشناس، علی محمد و همکاران (1381). فرهنگ معاصر هزاره، تهران: فرهنگ معاصر.
مستقیمی، رحمان سعیدی و مهدخت بروجردی علوی (1389)، بازتاب اجرای طرح عفاف و حجاب در خبرگزاری‌های ایران (تحلیل محتوای خبرگزاری‌های فارس، ایرنا، ایسنا، ایلنا)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دولتی - وزارت علوم، تحقیقات، و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی.
محمود سعیدی رضوانی حسین باغگلی، شهریور ۱۳۸۹ نقدی بر روشهای تربیت دینی با تأکید بر برنامههای درسی پنهان، شماره چاپ: اول، ناشر: بنیاد پژوهش های اسلامی.
اصغری، فریبا(1384) بررسی شیوع مسایل اخلاقی در طبابت بالینی برای تعیین محتوای آموزشی درس اخلاق پزشکی، مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی: دوره 5، شماره پیوست 14(ویژه نامه هفتمین همایش کشوری آموزش پزشکی).
معارفی، فریده، طاهره اشک تراب، عباس عباس زاده(1392)، بررسی دیدگاه بیماردان در رابطه با میزان رعایت کدهای اخلاق حرفه ای توسط پرستاران در بیمارستانهای علوم پزشکی جهرم در سال 1392، فصلنامه اخلاق زیستی، سال سوم، شماره دهم: 57-35.
حسینینژاد و همکاران(1395)، اخلاق تحصیلی در محیط آموزشی: دیدگاه و تجربیات دانشجویان پزشکی، توسعه آموزش در علوم پزشکی: دوره 9، شماره 22:.43-34
محدثه معتمد جهرمی و سیده لیلا دهقانی، 1393، نگرش دانشجویان نسبت به اصول اخلاق پزشکی و تطبیق آن با اخلاق اسلامی، مجله دانشگاه علوم پزشکی بابل دوره شانزدهم شماره 7: 29-35.
ابتدای صفحه