نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• علی عنایتی نوین فر ¹
• فرهاد سراجی ²

¹ دکتری برنامه‌ریزی درسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

² گروه علوم تربیتی دانشکده علوم انسانی دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

چکیده

هدف اصلی این پژوهش، طراحی الگوی برنامه درسی مبتنی بر یادگیری مشارکتی در دانشگاه‎های علوم دینی مجازی است. این پژوهش از نوع پژوهش‎های کیفی و مبتنی بر نظریه داده­‌بنیاد بود که مشارکت‎کنندگان در آن متخصصان برنامه‎­درسی، مدرسان و کارشناسان دانشگاه‎های قرآن و حدیث، جامعه ‎المصطفی و امام خمینی بودند. بر مبنای منطق نمونه‎گیری هدفمند و با استفاده از شیوه ملاک‎محور 31 نفر برای مصاحبه انتخاب شدند. تحلیل مصاحبه‎ها به شیوه داده‌بنیاد، 145 کد باز، 82 کد محوری و هفت کد انتخابی را آشکار ساخت که نشان می‎دهد در برنامه ‎درسی موجود این دانشگاه‎ها به تعامل و مشارکت چندان توجه نشده است. بر اساس الگوی پیشنهادی، با استفاده از رویکرد یادگیری مشارکتی می­توان عناصر برنامه­درسی مجازی شامل محتوا، فعالیت­های یادگیری و شیوه­های ارزشیابی را به­گونه ای طراحی کرد که معلمان از طریق شیوه­های تعاملی و ایجاد مشارکت، تعاملات دانشجویان با محتواهای متنوع، دانشجویان و استاد را به صورت فردی و گروهی افزایش دهند. بسط تعاملات بین دانشجویان  با استفاده از شیوه مشارکتی می­تواند به شکل­گیری اجتماع پژوهشی و بهبود کیفیت تجربه­ یادگیری دانشجویان کمک کند.

کلیدواژه‌ها

• برنامه ‎درسی
• آموزش مجازی
• یادگیری مشارکتی
• علوم دینی

عنوان مقاله [English]

The Curriculum Model of the Virtual Universities of Religious Sciences Based on Collaborative Learning: A Case Study of the Quran and Hadith University, Al-Mustafa International University and Imam Khomeini Education and Research Institute

نویسندگان [English]

• Ali Enayati Novinfar ¹
• Farhad Seraji ²

¹ A Ph.D. in Curriculum Planning, the Faculty of Humanities, Bu Ali Sina University, Hamadan, Iran,Corresponding Author

² The Department of Educational Sciences, the Faculty of Humanities, Bu Ali Sina University, Hamadan, Iran

چکیده [English]

The main purpose of this study was to design a virtual curriculum model based on collaborative learning at the virtual religious universities. The study was a qualitative research according to the data-based theory. The research participants included experts and professors of the virtual curriculum at the Quran and Hadith University, al-Mustafa International University, and Imam Khomeini Education and Research Institute, who were selected using purposeful sampling method. Through criterion-based sampling method, 31 people of them were selected for interview. Data were analyzed through three open, axial, and selective coding stages that finally identified 145 open codes, 82 axial codes, and 7 selective codes, which showed that the existing curricula of these universities paid little attention to interaction and participation. According to the proposed model, using the collaborative learning approach, the elements of virtual curriculum, including content, learning activities, and evaluation methods, were designed in a way that that the teachers, through interactive and collaborative methods, could increase the students’ interactions with a variety of contents, with other students,  and with the teachers themselves, individually and in groups. Developing interactions among students through a collaborative approach could help establish the research community and improve the quality of students’ learning experiences.

کلیدواژه‌ها [English]

• curriculum
• virtual learning
• collaborative learning
• Islamic sciences