توصیف و تبیین الگوهای نظری تربیت اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانشجوی دکترای فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

ارائه الگوی نظری تربیت اسلامی، روشی است که در طی آن نظریه‌پردازان تربیت اسلامی به شیوه‏ای سامان‌مند در باب تعلیم و تربیت دینی نظریه‏پردازی نموده‌اند. درواقع سامان‌مندی، حدّ ممیزة آن از سایر رویکردها و دیدگاه‌ها در خصوص تربیت اسلامی است. در این نگاه نظام تربیت اسلامی مجموعه‌ای از اجزا و روابط میان آنهاست که توسط ویژگی‌های معین به هم وابسته یا مرتبط می‌شوند. از این‌رو آنچه این پژوهش در پی آن است توصیف الگوهای نظری تربیت اسلامی است. بنابراین در پژوهش حاضر مسئله اصلی پژوهش، بررسی الگوهای نظری تربیت اسلامی ارائه‌شده توسط صاحب‌نظران است. به عبارت دقیق‌تر اینکه صاحب‌نظران تربیت اسلامی را به چه معنایی به کار برده‌اند؟ در ارائه الگوی تربیتی از چه منابعی بهره گرفته‌اند؟ در استفاده از منابع از چه روش‌هایی (توصیفی، توصیفی ‐ استنباطی و استنباطی) بهره گرفته‌اند؟ برای بررسی سؤالات بالا، پژوهشگران از روش تحلیل محتوا استفاده نموده‌ا‌ند. نتایج به‌دست‌آمده، پنج الگوی نظری در دیدگاه صاحب‌نظران تربیت اسلامی را نشا‌ن می‌دهد. رویکرد اول که بیشتر صاحب‌نظران تاریخی را دربر می‌گیرد مبتنی بر دیدگاه انسان‌شناسی است. رویکرد دوم، رویکرد نظام‌گرا به تربیت اسلامی است. رویکرد سوم، رویکرد مسئله‌محور، رویکرد چهارم، رویکرد تحلیل مفهومی و در پایان رویکرد پنجم، رویکرد تحلیل فلسفی است.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Description and Explanation of Theoretical Models in Islamic Education

نویسندگان [English]

  • Seyyed Javad Ghandili 1
  • Marzieh Aali 2
1
2
چکیده [English]

Presentation of theoretical model in Islamic education is a method in which theoreticians of Islamic education theorizing religious education in a systematic way. Indeed, being systematic is a distinguishing character of this method through other approaches and point of views toward Islamic education. In this view, Islamic educational system is a collection of elements and their inter-relationships which connect together through specific features. The present research was to describe theoretical model of Islamic education and hence, it focused on the study of presented theoretical models of Islamic education by theoretician and tried to find that what did they mean by the models of Islamic education?, which sources being used?, which methods were applied in using resources?; descriptive-descriptive method or inferential-inferential method. To find precise answers for the above-mentioned questions, the content analysis method was used. Results of the research showed that five theoretical models were found by Islamic educational theoreticians. First, the model which was mainly known by historical theoreticians and was based on anthropology, second, was a systematic approach; third, a kind of problem-based approach, fourth, conceptual analysis approach and the last, was a philosophical analysis approach.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • theoretical models of Islamic education
  • educational foundations
  • educational principles
  • educational objectives
  • educational methods