مقایسه اختلالات اضطرابی وسبک های دلبستگی در کودکان پرورش یافته به شیوه فرزندپروری اسلامی با سایر کودکان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه روانشناسی دانشگاه تبریز

2 گروه روانشناسی دانشگاه تبریز ایران

چکیده

در این پژوهش اختلالات اضطرابی و سبک‌های دلبستگی در کودکان پرورش‌یافته به شیوۀ فرزندپروری (تربیت) اسلامی با سایر کودکان مقایسه شد. شیوه‌های فرزندپروری در دو تقسیم‌بندی کلی شامل شیوه‌های فرزندپروری رایج در جهان (مستبدانه، مقتدرانه، سهل‌گیرانه، بی‌اعتنا و...) و شیوه فرزندپروری اسلامی استمی‌باشد. طرح این پژوهش، علی مقایسه‌ای است. در این پژوهش نمونه آماری شامل 100 نفر بود و از سه پرسش‌نامه شامل پرسش‌نامه محقق‌ساخته شیوه فرزندپروری اسلامی، مقیاس اضطراب اسپنس (1998) و پرسش‌نامه روابط میانی دلبستگی هالپرن و کوپنبرگ (2006) برای جمع‌آوری داده‌ها استفاده شد. روش آماری این پژوهش آزمون t و تحلیل واریانس چندمتغیری بود. نتایج نشان داد که کودکان پرورش‌یافته با روش فرزندپروری اسلامی از لحاظ میزان اضطراب کلی، اضطراب تعمیم‌یافته و هراس از مکان‌های باز و نیز از لحاظ دلبستگی اجتنابی و دوسوگرا نسبت به سایر کودکان پایین‌تر هستند که این تفاوت از لحاظ آماری معنا‌دار بود؛ نتایج نشان می‌دهد در شیوه فرزندپروری اسلامی، توجه به سه دوره سید، عبد و وزیر و انجام رفتارهای متناسب با ویژگی‌های هر مرحله موجب کاهش اضطراب کلی و همچنین کاهش دلبستگی‌های ناایمن در کودکان می‌شود.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparision of anxiety disorders and attachment styles in children trained with Islamic child-rearing practice and other children

نویسندگان [English]

  • Zeynab Khanjani 1
  • Jalil Baba Kherodin 2
  • Safiyeh Jamshidi Mehrabad 2
1 Department of Psychology,University of Tabriz,Iran
2 Department of Psychology,University of Tabriz,Iran
چکیده [English]

In this study, the comparison of anxiety disorders and attachment styles in children trained with Islamic child-rearing practice with other children was investigated. Different types of child-rearing practices are divided into two general categories, including common parenting practices in the world (autocratic, powerfull,permissive, unconcernedness and ...) and the Islamic child-rearing. The design of this research is causal-comparative. In this research, the sample consisted of 100 people. Three questionnaires including a researcher-made Islamic parental education questionnaire, Spence Anxiety Scale (1998), and Halpler and Kappenberg's Interpersonal Relationship Questionnaire (2006) were used to collect data. The results showed that children raised by Islamic parenting method were significantly lower in terms of general anxiety, generalized anxiety and panic in open places and Also in terms of avoidant and ambivalent attachmentthan other children. This difference was statistically significant. Therefore, it can be concluded that in the Islamic parenting style, attention to three stages and the implementation of behaviors that are appropriate to the characteristics of each stage reduces overall anxiety and decreases the unsafe attachments in children.

«قرآن مجید»
* نهج‌البلاغه (1379)، گردآورنده شریف رضی، ترجمه سیدجمال‌الدین دین‌پرور، تهران: بنیاد نهج‌البلاغه.
1. ابن‌شعبه حرانی، حسن بن علی (1400ق)، تحفالعقول،تصحیح علی‌اکبر غفاری، تهران: کتابفروشی اسلامیه.
2. احدی، حسن و فرهاد جمهری (1384)، روان‌شناسی رشد نوجوانی و بزرگسالی، تهران: بنیاد.
3. انجمن روان پزشکی آمریکا (1393)، راهنمای تشخیصی وآماری اختلالات روانی، ترجمه سیدمحمدی، تهران: نشر روان.
4. حر عاملی، محمد (1414ق)، وسائلالشیعه، قم: آل‌البیت.
5. خانجانی، زینب (1394)، تحول وآسیبشناسی دلبستگی از کودکی تا نوجوانی،چ2، تبریز: فروزش.
6. خسروی، علی‌اکبر؛ حیدرعلی هومن و محبوبه سلیمانی (1390)، بررسی عملی اعتبار روایی و نرم‌یابی پرسش‌نامه اضطراب اسپنس، پایان‌نامه دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی،تهران.
7. سیوطی، جلال‌الدین (بی‌تا)، الدرالمنثور، تحقیق عبدالله ابن‌عبدالحسن ترکی، مرکز هجرللجوث و الدراسات العربیه و الاسلامیه.
8. طبرسی، حسن بن فضل (1412ق)، مکارم الاخلاق، قم: چاپ علاء آل‌جعفر.
9. علوی، سیدحمیدرضا (1388)، بررسی تطبیقی نظریات تربیتی از دیدگاه اسلام وژان ژاک روسو، چ1، کرمان: انتشارات شهید باهنر.
10. قریشی‌راد، فخرالسادات (1391)، روان‌شناسی تحولی از منظر قرآن ومنابع اسلامی، چ1، تبریز: انتشارات دانشگاه تبریز با همکاری دانشگاه شهید مدنی آذربایجان.
11. کلینی، محمد بن یعقوب (1407)، الکافی، تهران: المکتبة‌ الاسلامیه.
12. گری، جان (1393)، مهارت‌های جدیدبرای تربیت فرزندان، چ1، ترجمه شمس‌الدین حسینی و الهام آرام‌نیا، تهران: نسل نو اندیش.
13. محمدی ری شهری، محمد (1385)، حکمتنامه کودک، همکار و مترجم: عباس پسندیده، قم: دارالحدیث.
14. مظاهری، حسین (1387)، تربیت فرزند از نظر اسلام، چ8، تهران: شرکت چاپ و نشر بین‌الملل.
15. مهدوی‌نیک، حسین (1392)، الگوی فرزندپروری براساس آموزه‌های اسلامی و تبیین روانشناختی آن، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، قم:مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینیe.
16. موسوی، و؛ موسوی، س؛ محمودی قرایی، ج؛ اکبری زرد خانه، س (1387)، «ابزارهای ارزیابی و تشخیص اختلالات اضطرابی در کودکان و نوجوانان»، مجله دانشگاه علوم پزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران، سال 6، ش2، ص147−154.
17. هدایتی، مهرنوش (1393)، به کودکان اعتماد کنیم مبانی روان‌شناسی رشد شناختی در برنامه فلسفه برای کودکان، چ1، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران.
18. الهی‌زاده، محمدحسین (1393)، تربیت سیاسی وحیانی، تدبر در قرآن و سیره، مشهد.
19. Bowlby, J., (1993), Attachment and loss attachment, 2nd ed. New York: Basic Books.
20. Hardy, D. F., Power; T. G & Jaedicke, S., (1993), “Examining the relation of parenting to childrens coping with every day stress”, Child Development, vol. 64, pp.18-48.
21. Kappenberg, E. S., & Halpern, D. F, (2006), “Kinship Center Attachment Questionnair: Development of a Care giver- Completed Attachment Measure for latency Aged for children”, educational and Psychological Measurment, 66(5), 852-873.
22. Schwartz, C., and waddell, Ch., (2012), “Treating anxiety disorders”, Journal of children, mental health research, vol. 6.
23. Spence, S.H, (1998), “A measure of anxiety symptoms among children”, Behaviour Research and Therapy, 36(5), 545-566.
24. Waters A.M., zimmer-gembeck M. J., and Farrell L. J., (2012), The relationship between child and parent factors with childrens anxiety, School of applied psychology and Griffith health institue .
25. Yoshizumi, T., Murase, S. Murakami, T Takai, J., (2007), “Dissociation as a mediator between perceived parental rearing style and depression in an adult community population using college students”, Personality and Individual Differences 43, pp.353-364.