کشف الگویِ زمینه‌مند رفتارهایِ نقشِ فرا آموزشی استادان دانشگاه اسلامی، بر پایه تجربه‌های حرفه‌ای آنان، از منظر نظریه نقش

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رفتارسازمانی، دانشکده علوم اداری و اقتصادی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

2 استاد گروه مدیریت، دانشکده علوم اداری و اقتصادی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

3 استادیار گروه مدیریت، دانشکده علوم اداری و اقتصادی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

نظر به ضرورت تدوین چارچوب ادراکی مشخصی از بایسته‌های رفتاری نقش استادان دانشگاهی در نظام آموزش عالی ایران، مطالعه حاضر بنا دارد در جهت توسعه الگویی زمینه‌مند از بایسته‌های نقش فرا آموزشی استادان دانشگاه اسلامی کوشش نماید. در این پژوهش، سازوکار مربوط به روش تحقیق پدیدار‌شناسی از این جهت که به فهم تجربه زیسته مشارکت‌کنندگان کمک می‌کند به کار گرفته شد. جامعه مورد مطالعه آن دسته از اعضای هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد بودند که دارای حداقل مرتبه علمی دانشیاری و ده سال سابقه کاری بودند. روش نمونه‌گیری هدفمند با انجام مصاحبه نیمه ساختاریافته پی گرفته شد تا نهایتاً پس از اشباع داده‌ها و تکرار یافته‌ها، کفایت نمونه با تعداد 13 نمونه مسجل شد. نتایج تحلیل داده‌ها به روش تحلیل محتوای قراردادی نشان داد که الگوی رفتارهای نقش فرا آموزشی شامل 3 بعد و 10 مؤلفه می‌باشد و ابعاد احصا شده شامل نقش مرجعیت اخلاقی، نقش مشاوره مددکارانه و نقش توانمندسازی هستند. شایان ذکر است تأیید خوشه‌بندی الگو براساس تحلیل آماری به روش آزمون دو جمله‌ای صورت پذیرفت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Exploring a Contextualized Model of the Islamic University Professors’ Extra-Teaching Role Behaviors, Based on Their Professional Experiences, and from the Perspective of Role Theory

نویسندگان [English]

  • Seyed Mojtaba Hashemian 1
  • Fariborz Rahimnia 2
  • Mohammad Mahdi Farahi 3
1 A Ph.D. Student in Organizational Behavior, Faculty of Economics and Administrative Sciences, Ferdowsi University, Mashhad, Iran
2 A Professor in Management, Faculty of Economics and Administrative Sciences, Ferdowsi University, Mashhad, Iran
3 An Assistant Professor in Management, Faculty of Economics and Administrative Sciences, Ferdowsi University, Mashhad, Iran
چکیده [English]

Considering the necessity of formulating a specific perceptual framework for the behavioral requirements of the university professors’ roles in Iran’s higher education system, the present study seeks to develop a contextualized model of the requirements of the Islamic university professors’ extra-teaching roles. In this study, a phenomenological research method was used to help understand the participant’s lived experience. The study population consisted of the faculty members at Ferdowsi University, Mashad, who had at the minimum an associate professor degree and 10 years of work experience. The purposeful sampling method was followed by a semi-structured interview, and finally the adequacy of the sample with 13 samples was confirmed after data saturation and replication of the findings. The findings of the analyzed data through conventional content analysis method showed that the model of extra-teaching role behaviors consisted of 3 dimensions and 10 components. The dimensions included the role of moral authority, the role of social work advisory, and the role of empowerment. It is worth mentioning that the model clustering was confirmed according to statistical analysis by two-sentence test.

کلیدواژه‌ها [English]

  • extra-teaching role behaviors
  • role theory
  • the role of moral authority
  • the role of assistant counseling
  • the role of empowerment

مراجع

  1. بارانی، شهرزاد؛ کیومرث زرافشانی؛ سهراب دل‌انگیزان و سیده مریم حسینی لرگانی (1389)، «تأثیر آموزش کارآفرینی بر رفتار کارآفرینامه دانشجویان دانشگاه پیام نور کرمانشاه»، فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، ش57، ص85−107.
  2. بنکداری، نسرین؛ گلنار مهران؛ طیبه ماهروزاده و سیدعباس هاشمی (1395)، «ویژگی‌های استاد شایسته در آموزش عالی ایران: یک مطالعه کیفی»، فصلنامه علمی−پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، (1)7، ص117−137.
  3. مریم دباغ و حمید برادران شرکاء (1389)، «بررسی کارایی و بهره‌وری 24 دانشگاه جامع دولتی ایران»، مجله آموزش عالی ایران، ش2، ص1−33.
  4. شهین سالاروند؛ نیکو یمانی؛ فهیمه کاشانی؛ مریم سالاروند؛ محمد عطایی و مریم هاشمی (1394)، «ویژگی‌های اخلاقی و حرفه‌ای استاد ایدئال از دیدگاه دانشجویان پرستاری: مطالعۀ کیفی»، مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، (60)15، ص481−494.
  5. مصطفی سلیمی‌فر؛ وحید ارشدی و سعید ملک الساداتی (1396)، درآمدی بر الگوی اسلامی−ایرانی پیشرفت، چاپ اول، مشهد: انتشارات پژوهشکده مطالعات اسلامی در علوم انسانی.
  6. طالب‌زاده شوشتری، لیلا و هادی پورشافعی (1390)، «اسنادهای استادان موفق در خصوص روش‌های ارتقای انگیزۀ تحصیلی دانشجویان دانشگاه بیرجند»، فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، ش60، ص81−98.
  7. علوی، بابک و آرین قلی‌پور (1388)، «شناسایی عوامل مؤثر بر رفتارهای فراتر از نقش اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها: مطالعه‌ای در دانشگاه صنعتی شریف»، فصلنامه علوم مدیریت ایران، (14)4، ص1−29.
  8. محمدی، شادی؛ کیوان بلندهمتیان و خلیل غلامی (1394)، «بررسی فلسفه شخصی اساتید در زمینۀ تربیت دینی از منظر استادان دانشگاه کردستان»، دوفصلنامه علمی پژوهشی مدیریت اسلامی، ش20، ص119−140.
  9. مصباحیان، حسین (1388)، «دانشگاه از تاریخ تا فلسفه، در ضرورت تحلیل تاریخی نهاد و بازاندیشی فلسفی ایده دانشگاه در متن جهانی آن»، فصلنامه علمی پژوهشی تاریخ‌نگری و تاریخ‌نگاری علوم انسانی دانشگاه الزهرا، ش76، ص123−158.
  10. واعظی، رضا؛ نسیم مداح شریعتی و محمدصادق آزمندیان (1392)، «معیارهای ارزشیابی استادان در اندیشه دانشجویان، پژوهشی در دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبائی»، فصلنامه مدیریت سازمان‌های دولتی، ش1، ص29−44. ‏
    1. Alavi, B. and Gholipour, A. (2009), Identifying Effective Factors on Extra Role Behaviors of Universities Faculty Members:Study in Sharif University. Journal of Iran Management Sciences, 4(14), 1-29. [In Persian].
    2. Alhija, F. N. A. (2017), Teaching in higher education: Good teaching through students’ lens. Studies in Educational Evaluation, 54, 4-12.‏
    3. Barani, Sh., Zarafshani, K., Delangizan, S. and Hoseini Lorgani, S. M. (2009), Impact of Entrepreneual Teaching on Students entreprenual Behavior in Kermanshah Payamenoor University. Journal of Inquiry and Planing in Higher Education, 57, 85-107. [In Persian]
    4. Biddle, B. (1986), Recent developments in role theory. Annu Rev Sociol, 12, 67–92.
    5. Bonakdari, M., Mehran, G., Mahroozadeh, T. and Hashemi, A. (2016), Characteristics of Component professor in Iran Higer Education: A Qualitative Study. New Approach in Educational Management, 7(1), 117-137. [In Persian]
    6. Dabagh, R. & Baradaran Shoraka, H. (2010), Examination of Efficiancy and Productivity in Iran state Comprehensive Universities. Iran Higher Education Journal, 2, 1-33. [In Persian]
    7. Guba, E. G., & Lincoln, Y. S. (1994), Competing paradigms in qualitative research. Handbook of qualitative research, 2(163-194), 105. ‏
    8. Jackson, S. E., Schuler, R. S., & Rivero, J. C. (1989), Organizational characteristics as predictors of personnel practices. Personnel psychology, 42(4), 727-786.
    9. Jensen, L. A., & Allen, M. N. (1996), Meta-synthesis of qualitative findings. Qualitative health research, 6(4), 553-560.
    10. Katz, D., and Kahn, R. L. (1978), The social psychology of organisations. New York: Wiley.
    11. Kivisto, P. (2008), Classical Contemporary Theory, Sage PublicatioN. United Kingdom.

22. Klein, P., & Westcott, M. (1994), The changing character of phenomenological psychology. Canadian Psychology, 35(2), 133-157.

22. Merton, R. K. (1957), Social theory and social structure. Glencoe: Free Press.

23. Mesbahian, M. (2009), from History to Philosophy of University, In Significance of Institution historical Analysis and New Philosophical Examination of University Idea in Global Contexts of. Journal of Historical Perspective and Historiography, 76, 123-158. [In Persian]

24. Mohammadi, Sh., Bolandhematian, K. and Gholami, Kh. (2015), Examination of professors Personal Philosophy in Contexts of Religious Education in Perspective of The Kordestan University Professors. Scientific Journal of Islamic Management, 20, 119-140. [In Persian]

25. Onwuegbuzie, A. J., Witcher, A. E., Collins, K. M., Filer, J. D., Wiedmaier, C. D., & Moore, C. W. (2007), Students’ perceptions of characteristics of effective college teachers: A validity study of a teaching evaluation form using a mixed-methods analysis.American Educational Research Journal, 44(1), 113-160.‏

26. Miron, M., & Mevorach, M. (2014), The "Good Professor" as Perceived by Experienced Teachers Who Are Graduate Students. Journal of Education and Training Studies, 2(3), 82-87.‏

27. Salarvand, Sh., Yamani, N., Kashani, F., Salarvand, M., Ataei, M. and Hashemi, M. (2015), Nursing Students’ Perception of Ethical and Professional Characteristics of an Ideal Faculty Member: A Qualitative Study. Iranian Journal of Medical Education, 15(60), 481-494. [In Persian]

28. Salimifar, M., Arshadi, V. and Malekosadati, S. (2017), An Introduction to Islamic-Iranian Improvement Pattern. First Print. Mashhad: Ferdowsi University Inc. [In Persian]

29. Taecharungroj, V. (2014), University student loyalty model: structural equation modelling of student loyalty in autonomous, state, transformed, and private universities in Bangkok. Scholar: Human Sciences, 6(1).‏

30. Talebzadeh Shooshtari, L. and Poorshafei, H. (2011), Attributions of Successful Professor about Educational Motivation Improvement Methods in Students of Birjand University. Journal of Inquiry and Planing in Higher Education, 60, 81-98. [In Persian]

31. Vaezi, R., Madah Shariati, N. and Azmandian, M. S. (2014), Indicators of Professors Evaluating in Perspective of Students. Journal of Govermental Organizations Management, 1, 29-44. [In Persian]

32. Villamil, O. S. (2000), Exploring ESL teachers' roles through metaphor analysis. TESOL quarterly, 34(2), 341-351.‏

33. Ylijoki, O. H. (2000), Disciplinary cultures and the moral order of studying–A case-study of four Finnish university departments. Higher education, 39(3), 339-362.‏

34.  Yanow, D., & Schwartz-Shea, P. (2006), Interpretation and method: Empirical research methods and the interpretive turn. Routledge.

 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار