مقایسه نقش خانواده و مدرسه در جامعه‌پذیری دینی دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطه فیروزآباد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه آزمایش علوم انسانی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یزد

2 گروه آموزشی علوم انسانی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یزد

چکیده

این پژوهش به مقایسۀ نقش خانواده و مدرسه در جامعه‌پذیری دینی دانش‌آموزان پرداخته است. روش تحقیق پژوهش پیمایشی است. جامعۀ آماری کلیۀ دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطۀ شهر فیروزآباد بوده که تعداد 366 نفر به‌عنوان نمونه براساس فرمول کوکران و به روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شده است. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه است. داده‌ها توسط نرم‌افزار SPSS مورد پردازش قرار گرفته و میزان پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ محاسبه شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که میانگین جامعه‌پذیری دینی دانش‌آموزان از حد متوسط (100) بالاتراست (178/113). بین جامعه‌پذیری دینی و متغیرهای پایگاه اقتصادی−اجتماعی، نقش الگویی خانواده، سرمایه فرهنگی، نقش معلم، شیوه‌های فرزندپروری، انواع سبک‌های مدیریت، نقش مربی و نقش محتوای کتاب‌های درسی رابطۀ معناداری وجود دارد. نقش خانواده در کل در جامعه‌پذیری دینی دانش‌آموزان بیشتر از مدرسه است. نتایج تحلیل رگرسیونی نشان می‌دهد که متغیرهای مستقل وارد شده در مدل رگرسیون 6/49درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین می‌کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparing the Role of Family and School in Religious Socialization of High School Female Students in Firoozabad

نویسندگان [English]

  • Akbar Zareʻ Shahabadi 1
  • Farzane Asad-nejad 2
  • Fatima Teymuri 2
1 Associate Professor of Experiment in Humanities; Yazd University
2 MA of Experiment in Humanities; Yazd University
چکیده [English]

The present study compares the role of family and school in religious socialization of high school female students in Firoozabad. The statistical population consisted of the female students in high schools in Firoozabad in academic year of 1392-1393 SH. We selected 366 students as the sample based on the Cochran Formula,  which was selected through random sampling. The instrument used for collecting data was questionnaire. The results of this research show that the religious socialization of the students is above the average (113.178). There is a significant relationship between the religious socialization and the variables of economic-social status such as role of family, cultural asset , the teacher’s role, the method of parenting, different style of management, the role of the educator and role of textbooks. Generally, the role of family is more than school in religious socialization of students. The analysis of regression shows that independent variables explanation 49.6 percent of dependent variable

کلیدواژه‌ها [English]

  • religious socialization
  • family
  • cultural asset
  • school
  • economic–social base

مراجع

1. آرون، ریمون (1370)، زندگی و اندیشه بزرگان جامعه‎شناسی، ترجمه محمدباقر پرهام، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
2. احمدی، وکیل (1391)، «بررسی تغییرات ساختاری خانواده و تأثیر آن بر جامعه‌پذیری دانش‌آموزان»، خانواده پژوهش، ش17، ص9−28.
3. احمدی، یعقوب (1388)، «وضعیت دینداری و نگرش به آینده دین در میان نسل‌ها مطالعه موردی شهر سنندج»، فصلنامه معرفت فرهنگی اجتماعی، س1، ش1، ص17−44.
4. ادیب بهروز، امیرمجتبی (1389)، «بررسی وضعیت دینداری دانش‌آموزان شهر قم»، مطالعات فرهنگی و اجتماعی، پیش شماره دوم، ص29−52.
5. پورمحمد و همکاران (1394)، «بررسی رابطه جامعه‌پذیری دینی و پایبندی مذهبی دانشجویان مطالعه موردی دانشجویان دانشکده علوم انسانی دانشگاه گیلان»، معرفت، س24، ش212، ص17−28.
6. حیدری، محمدشریف (1392)، جامعه‎پذیری دینی در ایران، چاپ اول، تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، پژوهشکده باقرالعلومg.
7. خوش‎فر، غلامرضا (1374)، «مقایسۀ تحلیلی ارزش‎های خانواده، مدرسه و گروه‎های همسالان از دیدگاه دانش‎آموزان پسر دبیرستانی شهر تهران»، تهران: دانشگاه تهران (پایان‎نامه کارشناسی ارشد جامعه‎شناسی).
8. دورکیم، امیل (1383)، صور ابتدایی حیات دینی، ترجمه نادر سالارزاده امیری، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
9. ذوالفقاری زعفرانی، رشید و علیرضا علی‌نیا (1389)، «بررسی تأثیر نهاد خانواده و مدرسه بر جامعه‌پذیری دانش‎آموزان مقطع متوسطه منطقه رودهن»، فصلنامه پژوهش اجتماعی، س3، ش8، ص147−164.
10. رحمانی، غلام‌عباس (1383)، «تعامل خانه و مدرسه چرا؟»، مجله پیوند، ش301، ص1−9.
11. ریتزر، جورج (1392)، مبانی نظریه جامعه‎شناسی معاصر و ریشه‎های کلاسیک آن، (شهناز مسمی‌پرست)، چاپ دوم، تهران: ثالث.
12. زنگنه، محمد (1388)، «بررسی عوامل فرهنگی مؤثر جامعه‎پذیری نوجوانان و جوانان»، پژوهشنامه فرهنگی‎، س8، ش7، ص30−36.
13. زین آبادی، مرتضی (1386)، «جامعه‎پذیری حجاب»، مطالعه راهبردی زنان، س10، ش38، ص180−220.
14. سراج‌زاده، حسین و محمد صدیق محمدی (1390)، «مقایسۀ تجربی دینداری از نظر روحانیون و دانشگاهیان»، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، دوره چهارم، ش4، ص25−54.
15. شجاعی زند، علیرضا و همکاران (1385)، «بررسی وضعیت دینداری در بین دانشجویان»، فصلنامه مطالعات ملی، س7، ش2، ص55−80.
16. شربتیان، محمدحسن (1390)، «تأملی بر تبیین جامعه‌شناختی حجاب و ارائه راهکارهای لازم برای آن»، ماهنامه مهندسی فرهنگی، س5، ش55 و 56، ص79−99.
17. طالبان، محمدرضا (1378)، «خانواده، دانشگاه و جامعه‌پذیری دینی جوانان (مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه تهران)»، پایان‎نامه کارشناسی ارشد رشته جامعه‌شناسی، دانشگاه تهران.
18. عارفی، اعظم و سعید فرح‌بخش (1395)، «تأثیر آموزش مدرسه‌ای بر جامعه‌پذیری دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه ناحیه دو شهر خرم آباد در سال 1392−1393»، فصلنامه مطالعات روان‌شناسی و علوم تربیتی، دوره 2، ش3، ص20−27.
19. علاقه‌بند، علی (1387)، جامعه‎شناسی آموزش و پرورش، تهران: نشر روان.
18.فریدونی، لیلی (1394)، «بررسی تأثیر برنامه‌های درسی پنهان بر میزان جامعه‌پذیری دانش‌آموزان مدارس تیزهوشان»، فصلنامه خانواده و پژوهش، ش27، ص91−116.
19. فروتن، یعقوب (1392)، «استراتژی جامعه‌پذیری دینی در ایران»، فصلنامه مطالعات ملی، ش53؛ س14، ش1، ص73−96.
20. کاشانی، مجید (1389)، «رسانه‎های دینی و نقش آنها در جامعه‎پذیری دینی»، کتاب ماه علوم اجتماعی، ش31، ص88−97.
21. کاظمی کرد آسیایی، میترا (1383)، «راه‌های جلب مشارکت والدین در امور مدرسه»، مجله پیوند، ش297، 298 و 299.
20. ملکی، امیر (1375)، «بررسی رابطه پایگاه اقتصادی−اجتماعی خانواده با گرایش‎های ارزشی نوجوانان»، پایان‎نامه کارشناسی ارشد رشته جامعه‎شناسی، دانشگاه تربیت مدرس.
21. میرزاپوری، جابر (1396)، «بررسی تأثیر دینداری اسلامی بر شکل‌گیری فرهنگ نوع‌دوستی»، فصلنامه پژوهش‌های اجتماعی اسلامی، ش113، ص33−56.
22. نوابخش، مهرداد؛ حمید پوریوسفی و مژگان میر آخورلی (1388)، «بررسی میزان پایبندی مذهبی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار»، پژوهشنامۀ علوم اجتماعی، ش3، ص64−89.
23. وثوقی، منصور و علی‌اکبر، نیک‌خلق (1374)، مبانی جامعه‎شناسی، تهران: انتشارات خردمند.
24. Bourdieu P. (1977), Distinction: A Social Critique of the Judgment of Taste, Cambridge Harvard University Press.    
25. Cohen-Malayev M. Schachter E. P. & Rich, Y. (2014), Teachers and the religious socialization of adolescents: Facilitation of meaningful religious identity formation processes. Journal of Adolescence, 37(2), 205–214.
26. Etim E. Okon, (2005), Religion as Instrunent of Sociagization and SocialL Control European Scientific Journal November, pp 136-142.
27. Himmelfarb, H. S. (1977), “The Interaction Effects of Parents, Spouse, and Schooling: Comparing the Impact of Jewish and Catholic Schools”,Sociological Quarterly 18: 464–71.
28. Minny. Robin (1985), “Why Are Pupils Bored in R. E.?  The Ghost Behind Piglet”, British Journal of Educational Studies, Vol.33, No. 3Oct 1985, pp 1-15.
29. Park, J. Z. and Ecklund, E. H. (2007), NEGOTIATING CONTINUITY: Family and Religious Socialization for Second-Generation Asian Americans. The Sociological Quarterly, 48: 93–118.
30. Regnerus, Mark D. (2000), Shaping Schooling Success: Religious Socialization and Educational Outcomes in Metropolitan Public Schools. Journal for the Scientific Study of Religion, Vol. 39, No. 3, pp. 363-370.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار