مدل‌سازی ساختاری نظام آموزشی علاقه محور در پیش‌دبستانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه علم و صنعت، دانشکده مهندسی پیشرفت، واحد کسب و کار، ایران، تهران

2 ایران-تهران- دانشگاه علم و صنعت-دانشکده مهندسی پیشرفت

3 دانشگاه علم و صنعت، دانشکده مهندسی پیشرفت، تهران، ایران

چکیده

دوران پیش‌دبستان دورانی مهم است که کودک براساس فطرت خود، پذیرنده نقش‌ها و شخصیت‌هاى متفاوت خواهد بود. پژوهش‌ها نشان داده‌اند که نظام تعلیم و تربیت، چنانچه براساس فطرت کودک طراحی شود، می‌تواند تأثیر مثبت و بلندمدت بر موفقیت او داشته باشد و زمینه‌ساز تقویت ارزش‌های اخلاقی و خودکنترلی در کودک شود. هدف اصلی این مقاله ارائه مدلی با عنوان «نظام آموزشی علاقه محور مبتنی بر تعلیم و تربیت اسلامی در دوره پیش‌دبستان» است که الگوی رفتاری خانواده، الگوی رفتاری مربی، قواعد حاکم بر برنامه درسی، شیوه آموزش، محیط آموزشی و شیوه ارزشیابی به‌عنوان مهم‌ترین مؤلفه‌های تأثیرگذار بر آن هستند. این مدل، بر روی 101 کودک پیش‌دبستانی در بازه زمانی سه ساله در تهران اجرا و نتایج اجرای آن بر روی کودکان به شیوه مدل‌سازی معادلات ساختاری (PLS-SEM) سنجش شده‌اند. نتایج نشان دادند مدل با GOF=0.844 برازش خوبی دارد و متغیر قواعد حاکم بر برنامه درسی، الگوی رفتاری مربی و الگوی رفتاری خانواده تأیید شد و کودکانی که الزامات این مدل بر روی آنها به درستی اجرا شده و خانواده‌های آنها با اجرای کامل آن همکاری کرده‌اند، رشد خوبی در تمایلات اصلی آنها مشاهده شد که این نشان مؤثر بودن آن است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

STRUCTURAL MODELING OF AN INTEREST-BASED EDUCATINAL SYSTEM IN PRE-SCHOOL

نویسندگان [English]

  • Mohammadreza Parsanejad 1
  • Zahra Gholamzadeh 2
  • Alireza Aliahmadi 3
1 Science& Technology University, Progress Engineering Department, Iran, Tehran
2 Progress engineering department, Science and Technology University, Tehran, Iran
3 Science& Technology University, Progress Engineering Department, Iran, Tehran
چکیده [English]

The pre-school period is significant since the pure nature of the child causes incredibly accepting different roles and characters. Studies have shown that an educational system which is designed in accordance with the nature of the child could have a long-term positive impact on the success, development, and improvement of the children's socio-behavioral dimension. It also would be the basis for strengthening the moral values and self-control in the child. In this research, we introduce a model called the interest-based educational system(IBES) in pre-school that focuses on a different component including family behavioral patterns, teacher behavioral patterns, rules governing the curriculum, teaching styles, and educational model as the important influencing factors on this system. We applied IBES on 101 preschool children during 2015-2018 in Tehran. The results show that the model has a high degree of Goodness of Fit (GOF=0.844). Governing rules of the curriculum, teacher behavioral pattern and family behavioral pattern were confirmed, and children who IBES has been completely applied to them and their parents cooperated suitably, have appropriately grown which is a good sign of model validity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Interest
  • Based Educational System(IBES) . self
  • control . innate attributes . tendency management . mastership period
  1. آرمند، محمد؛ قاسمی راد، مرضیه (بهار 1392)، «آموزش پیش‌دبستانی در کرۀ جنوبی»، علوم تربیتی، رشد آموزش پیش‌دبستانی، ش18، ص12−15.
  2. آزادمنش، سعید؛ سجادیه، نرگس؛ باقری، خسرو (پاییز و زمستان ١٣٩۵)، «تبیین اهداف و ملاحظات با نظر به مفهوم عاملیت انسان در اندیشه اسلامی»، دوفصلنامۀ علمی پژوهشی تربیت اسلامی، س١١، ش٢٣، ص151−173.
  3. ابوترابی (1386)، نقد ملاک‌های بهنجاری در روان‌شناسی (با نگرش به منابع اسلامی). چاپ او ابوترابی، علی، نقد ملاک‌های بهنجاری در روان‌شناسی (با نگرش به منابع اسلامی)، تهران: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینیe، چ1، ص252−253.
  4. اکبری، مهرنوش (1387)، «وظایف و مسئولیت‌های پدران در تربیت فرزندان»، ماهنامه پیام زن، ش195.
  5. اریکسون، اریک (1392)، نظریه رشد روانیاجتماعی، ۱۳ فروردین ۱۳۹۲."http://migna.ir/vdcf.0dmiw6dycgiaw.html."
  6. امام خمینی، سیدروح‌الله (1386)، صحیفه امام، ج13، تهران: مؤسسه نشر آثار امام خمینیe، ص171−172.
  7. امام خمینی، سیدروح‌الله (1386)، صحیفه امام، ج14، تهران: مؤسسه نشر آثار امام خمینیe، ص28.
  8. اوبالاسی، آناهیتا؛ حسینی نسب، سیدداوود (زمستان 1393)، «بررسی تأثیر آموزش روش مونته سوری بر خلاقیت کودکان پیش‌دبستانی 4 و 5 ساله شهر تبریز»، آموزش و ارزشیابی، ش28، ص81−98.
  9. برجی‌نژاد، زینب (1389)، «نقش مادر در تربیت فرزند»، دوفصلنامه علمی پژوهشی پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده، ش6، دوره سوم، ص183−210.
  10. بختیارنصرآبادی، آمنه؛ بختیارنصرآبادی، حسنعلی؛ انصاری، مریم (پاییز و زمستان 1392)، «تحلیلی بر مؤلفه‌های زیبایی‌شناختی در معمار فضاهای آموزشی با توجه به رویکرد اسلامی»، تربیت اسلامی، دوره 8، ش17، ص29−49.
  11. بهشتی، سعید؛ منطقی، یگانه (پاییز 1390)؛ «بررسی نقش بازی در تربیت کودک از دیدگاه قرآن و سنت معصومینb»، علوم تربیتی، اندیشه‌های نوین تربیتی، ش27، ص91−114.
  12. بی‌ریا، ناصر و جمعی از نویسندگان (1394)، روان‌شناسی رشد 2 با نگرش به منابع اسلامی، چ6، تهران: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، سمت، ص261−285.
  13. بی‌ریا، ناصر و جمعی از نویسندگان (1394)، روان‌شناسی رشد 2 با نگرش به منابع اسلامی، چ6، تهران: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، ص855−865.
  14. پایدارفرد، آرزو؛ شفیعی، فاطمه (پاییز 1398)، «نقش و جایگاه هنر تذهیب قرآنی در تربیت دینی کودکان و نوجوانان»، تربیت اسلامی، س14، ش29، ص31−55.
  15. 15.  پرچم، اعظم و سهیلا بوجاری (1391)، جایگاه و حقوق فرزندان در اسلام، پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، س20، دوره جدید، ش16، ص137 – 167.
  16. پناهیان، علیرضا (1396)، انسانشناسی، بیان معنوی، تهران، ص8−24.
  17. داستان، فائزه؛ معمارضیاء، کاظم؛ فتاحی، کاوه و نیک کار، محمد (۱۳۹۴)، «بررسی تأثیر فضاهای معماری بر افزایش یادگیری و پرورش خلاقیت کودکان»، کنفرانس بین‌المللی یافته‌های نوین پژوهشی در روان‌شناسی و علوم تربیتی، تهران: مؤسسه آموزش عالی نیکان.
  18. رنجه بازو، کریم (1369)، «بازی»، علوم تربیتی، پیوند، ش129، ص666−669.
  19. زارعی توپخانه، محمد؛ جان‌بزرگی، مسعود؛ احمدی، محمدرضا (1394)، «رابطۀ بین ساختار قدرت مرد مقتدر در خانواده با عملکرد خانواده»، فصلنامه خانوادهپژوهی، س11، ش42، ص203−218.
  20. زارعی، محمدحسین؛ نصراصفهانی، احمدرضا؛ میرشاه جعفری، سیدابراهیم؛ لیاقتدار، محمدجواد (2017)، «مربی پیش‌دبستانی: چه کسی باچه مشخصاتی؟»، دوفصلنامه نظریه و عمل در برنامه درسی، س4، ش8، ص181−204.
  21. سجادیه، نرگس؛ مدنی‌فر، محمدرضا؛ باقری، خسرو (پاییز و زمستان 1394)، «اهداف واسطی "تربیت" در دوران کودکی براساس رویکرد اسلامی عمل»، علوم تربیتی؛ تربیت اسلامی، ش21، ص29−55.
  22. شهابی مقدم، پروانه (۱۳۹۳)، «بررسی اهمیت نقش ارزشیابی در اثر بخشی برنامه‌ریزی آموزشی»، اولین کنفرانس اقتصاد و مدیریت کاربردی با رویکرد ملی، بابلسر، شرکت پژوهشی طرود شمال.
  23. حرّعاملی، محمد بن حسن (1409ق)، وسائل الشیعه، ج21، چ1، قم: اهل البیت، ص476.
  24. جامعه بزرگ، ابوالفضل (1393)، «جایگاه پیش‌دبستانی در سند تحول بنیادین»، نشریه دیدگاه؛ رسانه معلمان، ش96، ص14.
  25. کشاورز، سوسن؛ سرتیب‌زاده، لیلا (بهار و پاییز 1398)، «ابعاد تفکر از منظر قرآن کریم و دلالت‌های تربیتی آن در تربیت فکری کودکان و نوجوانان»، دوفصلنامه علمیپژوهشی تربیت اسلامی، س14، ش38، ص53−74.
  26. کلینى، محمد بن یعقوب (1407ق)، اصول الکافی، ج1، چ4، تهران: دارالکتب الإسلامیة، ص28.
  27. کیخواهی، مریم (1393)، «رابطه کیفیت برنامه‌های آموزشی مذهبی و نگرش مذهبی کودکان پیش‌دبستانی (5−6)»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم، تهران، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی .
  28. ضرغامی، اسماعیل؛ نصیری‌فر، نگار؛ آزده فر، شیرین (1392)، «تأثیر عوامل کیفی محیط بر کاهش اختلال رفتاری در کودکان 5−7 سال»، پایش، دوره 12، ش4، ص403−414.
  29. عبداللهی، سیدمحمد (1391)، «بررسی سیر تحول تاریخی آموزش پیش‌دبستانی در ایران»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تاریخ و فلسفه آموزش و پرورش، دانشگاه آزاد اسلامی، ص2−36.
  30. فرج اللهی، مهران؛ حقیقی، فهیمة السادات (زمستان 1386)، «نقش ارزشیابی مستمر در تعمیق یادگیری دانش‌آموزان پایه دوم مقطع ابتدائی شهر تهران»، فصلنامه تعلیم و تربیت، دوره 23، ش4،(مسلسل 92)،ص79−116.
  31. فیض کاشانى، محمد (1361)، محجة البیضاء فى احیاء الاحیاء، تهران: نهضت زنان مسلمان، ج4، ص144.
  32. قاسم تبار، سیدنبی‌الله؛ مفیدی، فرخنده؛ زاده محمدی، علی؛ قاسم تبار، سیدعبدالله (بهار 1390)، «تأثیر موسیقی در مهارت‌های پایه ریاضی کودکان پیش‌دبستان»، روان‌شناسی تحولی،ش27، ص245−254.
  33. مجلسی، محمدباقر (1362)، بحارالانوار، ج23، ترجمه محمدجواد نجفى، تهران: دارالکتب اسلامیه، ص65.
  34. محسنین، شهریار و محمدرحیم اسفیدانی (1396)، معادلات ساختاری مبتنی بر رویکرد حداقل مربعات جزئی به کمک نرم افزارSmart-PLS (آموزشی و کاربردی)، چ2، ص157−215، تهران: مؤسسه کتاب مهربان نشر.
  35. میرهادی، توران (1382)، «سرانجام کودک کیست؟ (مفهوم کودکی چیست؟)»، فصلنامه داخلی شورای کتاب کودک، ش1، ص28.
  36. مهدوی، محمدصادق و حبیب صبوری خسروشاهى (1382)، بررسى ساختار توزیع قدرت در خانواده، مطالعات زنان، ش23، ص27-67.
  37. موحدی پارسا، فاطمه؛ جاویدی کلاته جعفرآبادی، طاهره؛ شعبانی رودکی، بختیار؛ همت بناری، علی (بهار و تابستان 1398)، «تربیت اخلاقی کودکان در دوران سیادت از منظر اندیشمندان»، دوفصلنامه علمیپژوهشی تربیت اسلامی، ش28، ص7−28.
  38. هرست، پل هیوود؛ پیترز، ریچارد استنلی (١٣٨٩)، منطق تربیت (تحلیل مفهوم تربیت از نگاه فلسفه تحلیلی)، ترجمۀ فرهاد کریمی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، ص79.
  39. هیر، جوزف؛‌ هالت، توماس؛ رینگل، کریستین؛ سارستد، مارکو (1394)، مدل‌سازی معادلات ساختاری کمترین مربعات جزئی (PLS-SEM)؛ عادل آذر، چ1، تهران: نگاه دانش، ص38.
  40. یزدی خواه، علی (1396)، نقش مراکز پیش‌دبستانی در رشد همه جانبه کودکان، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، پورتال جامع علوم انسانی، ص388−397.
  41. Amollo, O. P., & Lilian, G. K. (2017), Teacher Position in Spurring Value Based Education in Early Learning in Nairobi County, Kenya: Addressing Support of Values in School Environment. Journal of Education and Learning, 6(3), 194.
  42. A. Luchs and M. Fikus. (2016), "Differently designed playgrounds and preschooler’s physical activity play," Early Child Development and Care. 1-15.
  43. B. Hughes, "An Evaluation of Preschool Children’s Physical Activity within Indoor Preschool Play Environments," University of Alberta, 2017.
  44. Biber, K. (2016), Perceptions of Father Involvement among Turkish Fathers with Pre-school Children. Journal of Education and Training Studies, 4(6), 115-126.
  45. Catron, C. E., & Allen, J. (2007), Early childhood curriculum: A creative play model: Prentice Hall.
  46. Chiu, F.-C. (2014), The effects of exercising self-control on creativity. Thinking Skills and Creativity, 14, 20-31.
  47. Chiu, F.-C., Hsu, C.-C., Lin, Y.-N., Chen, H.-C., & Liu, C.-H. (2017), Effects of the interaction between exercising self-control and PhoPhiKat on divergent and convergent thinking. Thinking Skills and Creativity, 24, 286-298.
  48. Duckworth, A. L., Gendler, T. S., & Gross, J. J. (2014), Self-control in school-age children. Educational Psychologist, 49(3), 199-217.
  49. Durkheim, É. (2004), Durkheim's Philosophy Lectures: Notes from the Lycée de Sens Course, 1883–1884: Cambridge University Press.
  50. Eggum-Wilkens, N. D., Valiente, C., Swanson, J., & Lemery-Chalfant, K. (2014), Children's shyness, popularity, school liking, cooperative participation, and internalizing problems in the early school years. Early Childhood Research Quarterly, 29(1), 85-94.
  51. Hair, J. F., Ringle, C. M., & Sarstedt, M. (2011). PLS-SEM: Indeed a silver bullet. Journal of Marketing theory and Practice, 19(2), 139-152.
  52. I. Sigurdardottir and J. Einarsdottir. (2016), "An action research study in an Icelandic preschool: Developing consensus about values and values education," International Journal of Early Childhood, 48, 161-177.
  53. J. F. Hair, et al. (2011),"PLS-SEM: Indeed a silver bullet," Journal of Marketing theory and Practice, 19, 139-152.
  54. Koch, H. L. (1933), Popularity in preschool children: Some related factors and a technique for its measurement. Child Development, 4(2), 164-175.
  55. Kocyigit, S. (2015), Family Involvement in Preschool Education: Rationale, Problems and Solutions for the Participants. Educational Sciences: Theory and Practice, 15(1), 141-157.
  56. Küçükturan, A. G., & Altun, S. A. (2017), Motivations and Barriers in Promoting Preschool Education.
  57. M. Turan and E. F. Caliskan. (2018), "Views of Educators about Organic School Which Is an Alternative Model in Education," International Journal of Research in Education and Science, 4, 263-278.
  58. Mokeyeva, E. V., & Andreeva, I. N. (2016), Civic and Patriotic Education of Pre-School Children. International Journal of Environmental and Science Education, 11(9), 2223-2236.
  59. N. Akcanca and L. Cerrah Ozsevgec. (2018),"Effect of Activities Prepared by Different Teaching Techniques on Scientific Creativity Levels of Prospective Pre-School Teachers," European Journal of Educational Research. 7, 71-86.
  60. Newland, R. P., Ciciolla, L., & Crnic, K. A. (2015), Crossover effects among parental hostility and parent–child relationships during the preschool period. Journal of child and family studies, 24(7), 2107-2119.
  61. Niculescu, R. M., & Norel, M. (2013), Religious Education an Important Dimension of Human's Education. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 93, 338-342.
  62. Nofziger, S., & Rosen, N. L. (2017), Building Self-control to Prevent Crime Preventing Crime and Violence (pp. 43-56): Springer.
  63. Ramazan, M. O., & Sakai, A. (2017), A Comparison of Japanese and Turkish Mothers’ Views about Self Care Skill Acquisition Age and Their Expectations from Preschools. Journal of Education and Training Studies, 5(3), 188-200.
  64. S. Berčnik and T. Devjak. (2017),"Cooperation between Parents and Preschool Institutions through Different Concepts of Preschool Education," CEPS Journal: Center for Educational Policy Studies Journal, vol. 7, pp. 207-226,.
  65. Seçer, Z., Çeliköz, N., Koçyiğit, S., Seçer, F., & Kayılı, G. (2010), Social skills and problem behaviours of children with different cognitive styles who attend preschool education. Journal of Psychologists and Counsellors in Schools, 20(1), 91-98.
  66. Shaari, M. F., & Ahmad, S. S. (2016), Physical learning environment: Impact on children school readiness in Malaysian preschools. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 222, 9-18.
  67. Sudarsana, I. K. (2017), THE IMPORTANCE OF MORALS TEACHING IN SHAPING THE STUDENTS’CHARACTERS IN SCHOOL. DAFIS PROCEEDING, 306-315.
  68. Taggart, B., Sylva, K., Melhuish, E., Sammons, P., & Siraj, I. (2015), Effective pre-school, primary and secondary education project (EPPSE 3-16+): how pre-school influences children and young people's attainment and developmental outcomes over time.
  69. V. Balakrishnan. (2017), "Making moral education work in a multicultural society with Islamic hegemony," Journal of Moral Education, vol. 46, pp. 79-87.
  70. V. E. Vinzi, et al. (2010),"PLS path modeling: from foundations to recent developments and open issues for model assessment and improvement," in Handbook of partial least squares, ed: Springer, pp. 47-82.
  71. Vinzi, V. E., Trinchera, L., & Amato, S. (2010). PLS path modeling: from foundations to recent developments and open issues for model assessment and improvement Handbook of partial least squares (pp. 47-82): Springer