مؤلفه‎های شناختی و فراشناختی سبک زندگی عفیفانه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم تربیتی مجتمع آموزش عالی علوم انسانی وابسته به جامعه‎المصطفی (نویسنده مسئول)

2 دانشجوی کارشناسی ارشد روان‎شناسی تربیتی مجتمع آموزش عالی علوم انسانی وابسته به جامعه‎المصطفی

چکیده

این پژوهش با استفاده از روش تحلیلی و توصیفی و به منظور بررسی مؤلفه‎های شناختی و فراشناختی سبک زندگی عفیفانه با نگرش به منابع اسلامی انجام شده است. یافته‎ها حاکی از آن است که آگاهی به ارزش عفاف، پاداش الهی عفیفان، آثار فردی و اجتماعی عفیف بودن، آسیب‎های دوری از عفاف، نگرش صحیح به عفاف و مسایل مرتبط به آن، موانع درونی عفاف، موانع بیرونی عفاف، احکام شرعی مربوط به عفاف، عوامل و موقعیت‎های بازدارنده از عفاف و روش صحیح ارضای نیازها و کنترل هیجانات از جمله مهم‎ترین مؤلفه‎های شناختی سبک زندگی عفیفانه در منابع اسلامی است. همچنین، با بررسی و پایش نگرش و میزان باور به عفاف، بررسی دلایل نگرش به عفاف، تصحیح و تعمیق شناخت‎های مربوط به معنا و ارزش عفاف، اعتبارسنجی نگرش و باورها در مورد مسایل مرتبط با نگرش به عفاف، پایش و اصلاح ارزش‎ها، الگوها و اهداف، پالایش پیوسته ورودی‎های ذهنی و اندیشه‎ها و دست‎یابی به هویت عفیف بودن، می‎توان به فراشناخت سبک زندگی عفیفانه دست یافت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Cognitive and Metacognitive Components of Chastely Lifestyle

نویسندگان [English]

  • Hussein Karamad 1
  • Mohammad Ali Abbasi 2
1 Assistant Professor in Department of Educational Sciences, the Higher Education Complex of Humanities under al-Mustafa International University (Corresponding Author)
2 MA Student of Educational Psychology, the Higher Education Complex of Humanities under al-Mustafa International University
چکیده [English]

This research has been done using a descriptive-analytical method in order to study the cognitive and metacognitive components of the chastely lifestyle with  a look at Islamic sources. The findings indicate that the awareness of the value of chastity, divine reward for the chaste people, the personal and social effects of chastity, the wrong attitude towards chastity, the impairments of avoiding chastity, the right attitude towards chastity and related issues, the internal barriers of chastity, the external barriers of chastity, religious regulations pertaining to chastity, the factors and situations hindering chastity, and the proper method for fulfilling needs and controlling emotions are among the most important cognitive components of lifestyle in Islamic sources. Also, by studying and monitoring the attitude towards and belief in chastity, studying the reasons of attitude towards chastity, correcting and deepening the knowledge regarding the meaning and value of chastity, assessing the validity of attitude and beliefs about issues related to attitude towards chastity, monitoring and improving values, patterns and goals, continuous refining of mental input and thoughts and achieving the identity of chastity can lead to metacognition of the chastely lifestyle.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • : life style
  • chastity
  • cognitive components
  • metacognitive components
  • chastely lifestyle
قرآن کریم.
1. ابن بابویه، محمد بن علی (1376)، الأمالی، تهران: کتابچی.
2. ابن بابویه، محمد بن علی (1362)، صفات الشیعه، تهران: اعلمی.
3. ابن بابویه، محمد بن علی (1385)، علل الشرائع، قم: کتاب فروشی داوری.
4. ابن بابویه، محمد بن علی (1413ق)، من لا یحضره الفقیه: تصحیح علی اکبر غفاری، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
5. ابن حیون، نعمان بن محمد مغربی (1385ق)، دعائم الاسلام: تصحیح آصف فیضی، قم: مؤسسه آل‎البیتb.
6. ابن شعبه حرانی، حسن بن علی (1404ق)، تحف العقول: تصحیح علی‎اکبر غفاری، قم: جامعه مدرسین.
7. ابن همام اسکافی، محمد بن همام بن سهیل (1404ق)، التمحیص، قم: مدرسه الامام المهدیg.
8. الله‎دادی، نورالدین و سعید گودرزی (1397)، هویت و سبک زندگی، تعین بخشی سبک زندگی بر هویت قومی و ملی، تهران: اندیشه احسان.
9. آیزنک، مایکل و مارک کین (1389)، روانشناسی شناختی: ترجمه اکبر رهنما و محمدرضا فریدی، تهران: آییژ.
10. برخورداری، زینب (1392)، عفافگرایی در غرب، قم: دفتر نشر معارف.
11. برقی، احمد بن محمد بن خالد (1371ق)، المحاسن، تصحیح جلال الدین محدث، قم: دارالکتب الاسلامیه.
12. پناهی، علی احمد (1393)، سبک زندگی، همسرداری از منظر دین با رویکردی روانشناختی، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینیe.
13. تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمد (1366)، تصنیف غرر الحکم و درر الکلم: تصحیح مصطفی درایتی، قم: دفتر تبلیغات.
14. حلوانی، حسین بن محمد بن حسن بن نصر (1408ق)، نزهه الناظر و تنبیه الخاطر، قم: مدرسه الامام المهدیf.
15. حیدری چروده، مجید و مهدی کرمانی (زمستان 1389)، «رابطه باورهای زیباشناختی با تصویر ذهنی از بدن و نحوه مدیریت ظاهر در جوانان− مورد مطالعه: جوانان18 تا 30ساله ساکن شهر مشهد»؛ مجله علوم اجتماعی، مطالعات اجتماعی ایران، دوره سوم، شماره4، ص30−49.
16. خلجی موحد، امان اله (1381)، تربیت روان با استفاده از اصول شناختی و رفتاری؛ تهران: فراروان.
17. راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1412ق)، مفردات الفاظ القرآن، لبنان: دارالشامیه.
18. رضایی، مهدی (پاییز 1391)، «تأثیر شیوه آموزش ارزش‎های دینی بر تربیت منش عفاف در دانش‎آموزان مبتنی بر دیدگاه منش پروری توماس لیکنا»، مجله پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، سال بیستم، دوره جدید، شماره16، ص117−135.
19. رضوی ده جمالی، سید جمال‎الدین (1396)، بررسی تطبیقی روشهای درونیسازی عفاف در روانشناسی و منابع اسلامی، پایان‎نامه ارشد، گروه توسعه و تبلیغ فرهنگ دین، گرایش مشاوره، دانشگاه معارف اسلامی.
20. رنجبر، زهره سادات (1393)، جایگاه عفاف در سبک زندگی اسلامی، پایان‎نامه ارشد، گروه: مدرسی معارف اسلامی، گرایش آشنایی با منابع اسلامی، دانشگاه معارف اسلامی.
21. سالاری‎فر، محمدرضا؛ مهدی بیاتی، سید جمال‎الدین رضوی و حسن سالاری‎پور (1397)، درآمدی بر مبانی و روشهای روانشناختیتربیتی عفاف و حجاب، قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم: معاونت پژوهشی، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
22. سیف، علی‎اکبر (1396)، تغییر رفتار و رفتاردرمانی: نظریه و روشها، تهران: دوران.
23. شجاعی، محمدصادق (1395)، انگیزش و هیجان، نظریههای روانشناختی و دینی، قم: جعفری.
24. ــــــــــ (1396)، درآمدی بر روانشناسی تنظیم رفتار با رویکرد اسلامی، قم: دارالحدیث.
25. شریف الرضی، محمد بن حسین (1414ق)، نهجالبلاغه: تصحیح صبحی صالح، قم: هجرت.
26. شلیت، وندی و نانسی لی دموس (1389)، دختران به عفاف روی میآورند: ترجمه و تلخیص سمانه مدنی و پریسا پورعلمداری، قم: دفتر نشر معارف.
27. صادقی بنیس، منیژه (1394)، نگرش و تغییر آن، تهران: ساوالان.
28. طبرسی، علی بن حسن (1385ق)، مشکاه الانوار فی غرر الاخبار، نجف: المکتبه الحیدریه.
29. طیبی، ناهید (1390)، عطر عفاف، نگرشی نو بر عفاف، قم: انتشارات جامعه الزهراB.
30. طیبی‎نیا، موسی و حبیب احمدی (زمستان392)، «مدل‎یابی معادلات ساختاری حجاب و عفاف»، فصلنامه زن و جامعه، سال چهارم، شماره 4، ص45−66.
31. فتاحی اردکانی، محسن (1392)، عفاف در گستره زندگی، قم: مؤسسه بوستان کتاب.
32. فرانکن، رابرت (1388)، انگیزش و هیجان: ترجمه حسن شمس اسفندآباد، غلامرضا محمودی و سوزان امامی‎پور، تهران: نشر نی.
33. قمی مشهدی، محمد بن محمدرضا (1368)، تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب: تحقیق حسین درگاهی، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان چاپ و انتشارات.
34. کراجکی، محمد بن علی (1394ق)، معدن الجواهر و ریاضه الخواطر: تصحیح احمد حسینی، تهران: المکتبه المرتضویه.
35. کرمی، محمدتقی و سید عبدالرسول علم‎الهدی (تابستان 1394)، «ارتباط عفیفانه به مثابه نظریه‎ای فرهنگی−ارتباطی»، مجله علوم اجتماعی، معرفت فرهنگی اجتماعی، شماره 23، ص27−48.
36. کریمی، یوسف (1385)، نگرش و تغییر نگرش، تهران: ویرایش نوری، حسین بن محمد تقی (1408ق)، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، قم: مؤسسه آل‎البیتb.
37. کلینی، محمد بن یعقوب (1407ق)، الکافی: تصحیح علی‎اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
38. لیثی واسطی، علی بن محمد (1376)، عیون الحکم و المواعظ: تصحیح حسین حسنی بیرجندی، قم: دارالحدیث.
39. مجلسی، محمد باقر بن محمد تقی (1403ق)، بحارالانوار، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
40. محبوبی، طاهر و علی مصطفایی (1388)، تفکر و فراشناخت، مفاهیم، نظریهها و کاربرد آن: ویراستار علمی: حسن اسدزاده، آبادان: پرسش.
41. مطهری، مرتضی (1368)، اخلاق جنسی در اسلام و جهان غرب، قم: صدرا.
42. مفید، محمد بن محمد (1413ق)، المقنعه، قم: کنگره جهانی هزاره شیخ مفید.
43. مهدوی کنی، محمد سعید (1393)، دین و سبک زندگی، تهران: دانشگاه امام صادقg.
44. نراقی، مهدی (1372)، علم اخلاق اسلامی: ترجمه کتاب جامع‎السعادات، تألیف، ترجمه و گزینش جلال‎الدین مجتبوی، تهران: حکمت.
45. نلسون، جیمز ملوین (1395)، روانشناسی، دین و معنویت: ترجمه و تعلیقه مسعود آذربایجانی و امیر قربانی، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‎ها (سمت)، پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی.
46. نولن−هوکسما، سوزان؛ باربارا فردریکسون، جف لافتس و ویلم وگنار (1395)، زمینه روانشناسی اتکینسون و هیلگارد: ترجمه مهدی گنجی، تهران: ساوالان.
47. واعظی، زینب (1395)، بررسی جایگاه عفت در ارتباطات میانفردی از منظر آیات و روایات، پایان‎نامه ارشد، گروه تبلیغ و ارتباطات فرهنگی، دانشکده علوم سیاسی، اجتماعی و تاریخ، دانشگاه باقرالعلومg.
48. Adle, Alfred (1956), Individual Psychology of Alfred Adler, London: Kegan Paul.
49. King, Clayton (2014), 40 Days of purity for guys, Nashville: B&H publishing group.
50. King, Sharie & Clayton King (2014), 40 Days of purity for girls, Nashville: B&H publishing group.
51. Lee, Jinyoul (2001), A grounded theory: Integration and internalization in ERP adoption and use, ETD collection for University of Nebraska – Lincoln; ProQuest Dissertations Publishing, AAI3016318. https://digitalcommons.unl.edu/dissertations/AAI3016318.