مقایسه‌ تأثیر آموزش پیش‌دبستانی بر عملکرد انس با قرآن نوآموزان مکتب‌القرآن‌ و سایر مراکز پیش‌دبستانی 1392−1393

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش؛

چکیده

هدف از این مقاله مقایسۀ تأثیر آموزش پیش‌دبستانی بر عملکرد انس با قرآن نوآموزان مکتب‌القرآن و سایر مراکز پیش‌دبستانی است. روش پژوهش علّی−مقایسه‌ای، جامعه آماری، نوآموزان مکتب‌القرآن‌الکریم و سایر مراکز پیش‌دبستانی، روش نمونه‌گیری، خوشه‌ای چند مرحله‌ای و ابزار اندازه‌گیری آزمون رشد قرآنی یا عملکرد فعالیت‌های مختلف انس با قرآن می‌باشد. روش تجزیه و تحلیل با استفاده از آزمون T انجام شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد عملکرد آمادگی انس با قرآن شامل، فهم داستان‌های قرآنی (به صورت تصویری)، فهم مفاهیم قرآنی، حفظ سوره‌های قرآنی، ترجمه آموزه‌های قرآنی و روخوانی قرآن نوآموزان مکتب‌القرآن‌ با سایر مراکز تفاوت معناداری دارد و بالاترین میانگین‌ها به نوآموزان مکتب‌القرآن اختصاص دارد؛ بنابراین، عملکرد انس با قرآن نوآموزان مکتب‌القرآن بیشتر از سایر مراکز است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Comparison between the Effect of Pre-school Education on Association with the Quran among Novices in Maktab al-Quran and other Pre-school Centers 2013-2014

نویسنده [English]

  • Zahra Sha’bani
Faculty Member in Institute of Education and Training/ Research Center of Studies in Education
چکیده [English]

The present study aims at comparing the effect of pre-school education on associating with the Quran among novices in Maktab al-Quran and other pre-school centers. The research method was causal-comparative and the statistical society composed of novices in Maktab al-Quran and other pre-school centers. The sampling method was multi-stage cluster sampling and the measuring tool was the test of Quranic growth or the performance in various activities related to association with the Quran. The analysis method was T-test. The findings of the research showed that the performance of association with the Quran including comprehending Quranic stories (video format), comprehending Quranic concepts, memorizing Quranic chapters, translating Quranic teachings and reading the Quran among the novices in Maktab la-Quran was meaningfully different from those of other pre-school centers, and the highest averages were for the novices in Maktab al-Quran. The performance of association with the Quran among the novices in Maktab al-Quran was better than other pre-school centers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : association with the Quran
  • Quranic concepts
  • Quranic teachings
  • Quranic stories
  • memorizing the Quran’s chapters
  • reading the Quran
  • Maktab al-Quran pre-school center
 
1. بازرگان، عباس (۱۳۸۷)، ارزشیابی آموزشی، چاپ ششم، تهران: سمت.
2. پاک، مصطفی (1388)، مقایسه‌ای تأثیر فعالیت‌های آموزشی و پرورشی مؤسسه مکتب‌‌القرآن الکریم بر پیشرفت تحصیلی، سازگار اجتماعی و عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان پایه اول، اداره کل آموزش و پرورش استان قم، واحد تحقیقات.
3. تهرانی فرجاد، مسعود؛ مهدی‌امین جعفری؛ فریده عصاره؛ عصمت نورافشان و منصوره سید‌صالحی (1389)، انس‌ورزی با قرآن، شاخص توسعه کشور، گزارش نشست کارشناسان آموزش قرآن، و مربیان پیش دبستانی، گزارشگر اصغرندیری، طیبه رحیمی،سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش، ص1−5.
4. تیرگیری، کلثوم (۱۳۸۸)، بررسی میزان تحقق اهداف طرح مکتب‌القرآن در دوره پیش‌دبستانی آموزش و پرورش استان مازندران در سال تحصیلی 8687، مازندران: مرکز تحقیقات سازمان آموزش و پرورش استان مازندران.
5. جامه بزرگ، ابوالقاسم (۱۳۹۲)، «گسترش پیش‌دبستانی و محدویت قانونی»، نشریه زمزمه، شماره ۱۱۹، ص۱۲.
6. حائری شیرازی، محی‌الدین (1381)، حکومت، اصلاحات تربیت دینی و لزوم برخورد کارشناسانه با مسائل، تهران: مرکز مطالعات تربیت اسلامی وزارت آموزش و پرورش.
7. حسینی، کسنویه (۱۳۸۸)، بررسی اثربخشی آموزش خواندن قرآن در دورۀ پیش‌دبستانی بر پیشرفت سواد خواندن و دانش‌آموزان پایۀ چهارم دبستان شهر یزد، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه یزد.
8. خوش‌منش، ابوالفضل (1387)، «زبان قرآن کریم و کارکردهای آن»، فصلنامه پژوهش و حوزه، سال نهم، شماره 1، ص114−144.
9. جلالی فخر، مصطفی (1388)، برای کودکان قصه بگویید، تهران: رشد.
10. خویی‌نژاد، غلامرضا (۱۳۸۴)، نظریه رشد مفاهیم و کاربردها، تهران: رشد.
11. دستجردی، مهدی (1381)، آزمون آگاهی واج‌شناختی، تهران: وزارت آموزش و پرورش، سازمان آموزش و پرورش استثنایی، پژوهشکده کودکان استثنایی.
12. دیلمی، احمد و مسعود آذربایجانی (1387)، اخلاق اسلامی، چاپ پنجاه و سوم، قم: دفتر نشر معارف.
13. راهنمای جامع قرآن پیش‌دبستانی شورای عالی آموزش و پرورش (۱۳۹۲).
14. رکنی، محمدمهدی (1375)، لطایفی از قرآن (برگزیده از کشف الاسرار و عدة الابرار)، چاپ هشتم، مشهد: آستان قدس رضوی.
15. روشن‌روان، وصال (۱۳۸۳)، بررسی تأثیر آموزش‌های پیش دبستانی مهدالرضاg بر پیشرفت تحصیلی و تربیتی دانش آموزان در دوره ابتدایی، مشهد: معاونت تبلیغات و ارتباطات اسلامی آستان قدس رضوی.
16. رئیس دانا، فرخ لقا (۱۳۸9)، «سیر تکوینی ارزشیابی برنامه‌های درسی»، رشد تکنولوژی آموزشی، شماره 8، ص16−20.
17. سادات، محمدعلی (1388)، راهنمای پدران و مادران، جلد اول، چاپ نوزدهم، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
18. شعبانی، زهرا (1393)‌، ارزشیابی برنامه‌های درسی تدوین شده، اجرا شده و کسب شده مکتب‌القرآن با معیار راهنمای مصوب برنامه‌های پیش‌دبستانی وزارت آموزش و پرورش، گزارش پژوهشی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش.
19. شمشیری، بابک و مرضیه نوذری (۱۳۹۰)، «آسیب‌شناسی تربیت دینی کودکان مقطع پیش‌دبستانی از نظر متخصصان علوم تربیتی، روانشناسی، علوم دینی، ادبیات کودک و مربیان پیش‌دبستانی»، تربیت اسلامی، سال ششم، شماره ۱۲، ص۵۱−73.
21. صفری، ام‌البنین (۱۳۸۵)، مقایسه مهارت‌های خواندن دانش‌آموزان پایه اول ابتدایی با توجه به تجربه روخوانی قرآن در دوره پیش‌دبستانی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه الزهرا.
22. عطاران، محمد (1375)، آراء مربیان بزرگ مسلمان درباره تربیت کودک، چاپ چهارم، تهران: مدرسه.
23. عباسیان، عبدالحسین (1385)، «اثربخشی دوره‌های آموزشی (مدل کرک پاتریک)»، ماهنامه تدبیر، شماره 170.
24. غزالی، محمد بن محمد (۱۳۶۴)، کیمیای سعادت، تدوین خدیوجم، تهران: علمی و فرهنگی.
25. فرجاد، محمد‌علی (۱۳۵۹)، «چند نظریه یادگیری»، ماهنامه پیوند، شماره ۱۲، ص۲۶−۲۹.
26. کلینی، محمد بن یعقوب (1363)، الاصول من الکافی، تصحیح علی‌اکبر غفاری، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
27. کاوشکی، حسین؛ مجید پاکدامن و فاطمه قربانی (1393)، «اثربخشی مهدهای قرآنی و مراکز پیش‌دبستانی عادی در پیشرفت مهارت‌های خودتنظیمی و خواندن دانش‌آموزان پایه اول دبستان»، علمی تربیت اسلامی، دوره نهم، شماره 18، ص139−151.
28. مجلسی، محمدباقر (1403ق)، بحارالانوار، جلد 2، بیروت: مؤسسه الوفاء.
29. محمدی ری‌شهری، محمد (1391)، اهل‌بیت در قرآن و حدیث، قم: دارالحدیث.
30. مروجی، مهدی (۱۳۹۱)، بررسی برنامه مؤسسات قرآنی از منظر انطباق با راهنمای برنامه درسی پیش‌دبستان مصوب شورای عالی، گزارش پژوهشی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش.
31. مفیدی، فرخنده (۱۳۹۰)، مبانی آموزش و پرورش در پیش از دبستان، تهران: سمت.
32. ــــــــــ (1385)، «نقش و تأثیر فضای فیزیکی و روانی مهدهای کودک و مراکز پیش‌دبستانی بر رشد و تکامل کودکان»، مجموعه خلاصه مقالات کنگره تکامل طبیعی کودک، پیشگری و مراقبت، نگاهی نو، ص810.
33. موسوی، سیدنقی (۱۳۹۲)، وظایف والدین در تربیت فرزند (براساس درس‌های «فقه تربیتی» استاد اعرافی)،قم:مؤسسه اشراق و عرفان.
34. هالامان، دانیل بس (۲۰۰۵)، اختلال یادگیری، ویژگی‌ها و تدریس مؤثر، ترجمه حمید علیزاده و دیگران، تهران: ارسباران.
35. هوسپیان، آلیس (1385)، اهداف و شاخص‌های حرکتی در حیطه زبان، برقراری ارتباط و سوادآموزی برای کودکان در برنامه‌های پیش از دبستان، تهران:پژوهشکده استثنایی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش.
36. آمدی (1407ق)، غررالحکم و دررالحکم، بیروت: مؤسسه الاعلمی للمطبوعات.    
37. Aston, Elizabath (2002), religious education in the early years, in available http://books google com/books? Isbn=203073487.
38. Banett, W.S (2011), “Effectiveness of Early Educational intervention”, Science, 333 (6045), PP. 975-978.
39. Buysse, K. Virginia & Feinberg, Ellen. Peisner & Burchinal, Margaret. (2012), Recognition & Response: Developing And Evaluating A Model Of RTI For Pre-. Conference Abstract Template, Available online at https:/eric.ed.gov.
40. Dickinson, David K & Mccabe, Allyssa & Chiarelli, Nancy Clark & Wolf, Anne. (2004), “Cross-Language Transfer Of Phonological Awareness In Low-Income Spanish And English Bilingual Preschool Children”, Applied Psycholinguistics, Vol. 25, PP. 323–347. Printed In The United States Of America.
41. Lipsey,Mark W. & Farran, Dale C. & Hurley, Sean M. & Hofer, Kerry G. & Bilbrey, Carol. (2009), Effects Of A Literacy Focused Curriculum And A Developmental Curriculum On School Readiness. SREE Conference Abstract Template.
42. Marcon, Rebecca A. (2002), “Moving Up The Grades: Relationship Between Preschool Model And Later School Success”, Early Childhood Research & Practice, Vol. 4 (1) ,12 Pages.
43. Maxwell, K. L., Early, D. M., Bryant, D., Kraus, S., Hume, K., & Crawford, G. (2009), Georgia Study Of Early Care And Education: Findings From Georgia’s Pre-K Program, Chapel Hill: The University Of North Carolina, FPG Child Development Institute.
44. Michelle, kuamoo (2008), An Evalution of Quality in early education:the Role of curriculum and Teacher–child outcomes, phd theses,caplella University pp, 114.
45. Tyler, R.W. (1991), General Statement On Program Evaluation And Education: At Quarter Century.Ninetieth Years Book Of National Society For Study Of Education Partii (PP.3-17), Chicgo:N Sse.
46. Van Egeren, L، A،; Watson, D، P، and Morris, B، J، (2008), "Head Start On Science: The Impact Of An Early Childhood Science Curriculum"، Paper Presented At The Ninth National Head Start Research Conference, Washington, DC.
47. Washington State Education Department. (2004), Washington State Early Learning And Development Benchmark. Review Draft. Washington State Education Department.
48. Williams, Jeffrey. M & Landry, Susan. H & Anthony, Jason. L & Swank, Paul. R. (2009), An Empirically Based Statewide System For Identifying Quality Pre-Kindergarten Programs. SREE Conference Abstract Template.
White, A,R (1990), The language of imagination,oxford:Blackwell.