نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 علوم تربیتی، دانشکده علوم رفتاری، دانشگاه بیرجند، ایران
2 علوم تربیتی، دانشکده علوم رفتاری، دانشگاه بیرجند
3 رئیس دانشکده روانشناسی
چکیده
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
The purpose of this article is to examine the features of values education curriculum. The approach of the article is qualitative , and its method is systematic review based on the model of Wright et al. (2007). The research community consists of 87 articles on the features of the value education curriculum presented in prestigious scientific journals between 2000 and 2020. The research sample consists of 31 articles purposefully collected and selected based on thematic monitoring of data. The data of the article are collected from the qualitative analysis of the studied documents. Based on data analysis, the characteristics of the value education curriculum were extracted in two dimensions. (1) Why should we have value education curriculum in the form of individual needs and needs and social needs and dimensions? (2) How should we have the value education curriculum in the form of objectives such as goals: final, general and partial; Content: principles, how to organize, organizing pattern and concepts; Teaching−learning strategies: direct, semi−direct and indirect; Learning materials and resources: written and non−written resources; Manpower: The role of the teacher and the teacher's competencies; Grouping: Collaborative group; Learning experiences: individual and group experiences; Location: main and secondary; Time: formal and informal and evaluation: oral and practical.
کلیدواژه‌ها [English]
1. ابوالحسنی، زهرا (1396)، «ارزشیابی آموزش ارزشها با محوریت اصول ارزششناسی در کتاب درآمدی بر فلسفه تعلیم و تربیت جمهوری اسلامی ایران: مطالعه موردی»، فصلنامه پژوهشهای کیفی در برنامه درسی، 2 (9)، ص110−138.
2. احمدزاده، مصطفی (1389)، «ارزش بنیادین در نظام تربیتی قرآن کریم»، پژوهشهای قرآنی، 16 (61)، ص114−137.
3. احمدی، پروین (1396)، طبقهبندی جیکوبز، دانشنامه ایرانی برنامه درسی.
4. اسفندیاری، محمدعلی (1385)، «بررسی تطبیقی انواع هنجارشکنیهای دانشآموزان در مدارس»، پایاننامۀ دورۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم، تهران.
5. افکاری، فرشته (1393)، «نقد و بررسی رویکردهای تربیت اخلاقی در دوره ابتدایی در کتابهای درسی بخوانیم، بنویسیم، قرآن، هدیههای آسمان، تعلیمات اجتماعی و طراحی الگوی برنامه درسی»، رساله برنامه ریزی درسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه علامه طباطبایی.
6. امیری پبدنی، خیرالله و هادی حسینخانی (1394)، «الزام نفس به مثابه یک روش تربیتی در تعلیم و تربیت ارزشها»، معرفت، 24 (215)، ص93−106.
7. ایمانی، محسن و اسماعیل بابایی (1387)، «ارزششناسی فارابی و دلالتهای آن در تربیت اخلاقی (با تأکید بر اهداف، اصول و روشها)»، تربیت اسلامی، 3 (7)، ص81−104.
8. باقری، ایوب (1395)، «بررسی عوامل تأثیرگذار بر پرخاشگری دانشآموزان پسر متوسطه دوره دوم با معلمان در شهرستان بستک، به راهنمایی: موسی جاودان، دانشگاه هرمزگان، مقطع کارشناسی ارشد»، علوم تربیتی، تحقیقات آموزشی.
9. بناهان، مریم (1393)، «تبیین مبانی ارزششناسی سند ملی آموزش و پرورش در رویارویی با بحران اخلاقی»، پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، 22 (23)، ص127−148.
10. توکلی، عبدالله (1391)، «تحلیل جایگاه ارزشها در مدیریت؛ گامی در نظریهپردازی مدیریت اسلامی»، روششناسی علوم انسانی، 18 (71)، ص99−118.
11. جانبزرگی، مسعود و خیرالنسا مستخدمینی حسینی (1384)، «بررسی شیوع افسردگی در دانشآموزان مدارس شهر تهران»، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، 10 (6)، ص379−383.
12. جعفری، مهدی (1385)، «ارزشها و ضد ارزشها»، فرهنگ اصفهان، (32)، ص48−55.
13. حاج غلامرضایی، مهناز (1391)، «نکات مرتبط با محتواهای آموزش ارزشهای دینی و اخلاقی»، اسلام و پژوهشهای تربیتی، 4 (2)، ص165−188.
14. حاج غلامرضایی، مهناز و حمیدرضا علوی (1396)، «ارزشیابی تربیتی، جایگاه ارزشیابی درآموزش ارزشها»، معرفت، 26 (227)، ص29−41.
15. حسنی، محمد (1383)، «بررسی دیدگاه ارزششناسی علامه طباطبایی و دلالتهای آن در تربیت اخلاقی»، مجله روانشناسی و علوم تربیتی، 34 (2)، ص199−244.
16. حقیقت، شهربانو و محمد مزیدی (1387)، «بررسی و ارزیابی زمینه فلسفی و روشهای آموزشی چهار رویکرد تربیت اخلاقی معاصر»، اندیشه دینی، 8 (26)، ص105−134.
17. حکیمزاده، رضوان و سیدامین موسوی (1387)، «آموزش ارزشها در محتوای کتابهای درسی دینی دوره راهنمایی: بررسی وضعیت موجود و ارائه راهکارهایی برای وضعیت مطلوب»، فصلنامه مطالعات برنامه درسی، 3 (11)، ص95−117.
18. حیدری، محمدحسین؛ زینب اعرابی و راضیه امامیه (1391)، «بررسی تطبیقی ارزشها در اسلام و لیبرالیسم و دلالتهای تربیت اخلاقی آن در اسلام»، اسلام و پژوهشهای تربیتی، 4 (8)، ص85−106.
19. خالدی، محسن (1395)، «بررسی نقش معلم در تربیت دینی و اخلاقی دانشآموزان (مطالعه موردی: دانشآموزان متوسطه شهر مریوان»، کنگره پیشگامان پیشرفت، ص613−621.
20. خزایی، حبیبالله؛ منصور رضایی، محمدرسول قدمی، مسعود طهماسیان، اعظم قاسمیمبرا، الهام شیری (1389)، «رابطه بین سطوح ارزشهای مذهبی و میزان اضطراب در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه»، بهبود، 4 (1)، ص66−72.
21. خسروی، زهره و خسرو باقری (1387)، «راهنمای درونی کردن ارزشهای اخلاقی از طریق برنامه درسی»، مطالعات برنامه درسی، 2 (8)، ص81−105.
22. روحانی دهکردی، سولماز و اشرف باقری قلعه سمیعی (1391)، «مدرسه و نقش آن در تعلیم و تربیت ارزشها»، معرفت، 21 (179)، ص95−103.
23. زارعان، محمدجواد؛ ابوالفضل ساجدی و حسین خطیبی (1391)، «رویکردهای رایج به تربیت ارزشهای دینی و مقایسه آنها با رویکرد اسلامی»، اسلام و پژوهشهای تربیتی، 4 (2)، ص9−31.
24. زارعی سمنگان، رضا؛ سیدرسول حسنی کوهستانی، غلامعلی زارع و محمدرضا قنبری (1391)، «ارزشها و شیوههای شکوفاسازی آنها»، معرفت، 21 (179)، ص31−45.
25. سعیدی رضوانی، محمود (1386)، «بررسی وضع مطلوب و موجود تربیت دینی و اخلاقی دانشآموزان و تبیین آن با توجه به عوامل دروندادی و فرایندی»، کمیتۀ مؤلفههای اصلی آموزش و پرورش، طرح تدوین سند ملی آموزش و پرورش.
26. سمیعی، فاطمه؛ حسین نائلی و حمیدطاهر نشاطدوست (1384)، «بررسی رابطه بین نظام ارزشها و خلاقیت در دانشجویان»، مجله پژوهشی دانشگاه اصفهان، 9 (12)، ص83−98.
27. شاطریان بیدگل، محسن؛ زهرا اسمی جوشقانی و فهیمه نوریان آرانی (1392)، «بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر ناهنجاریهای رفتاری دانشآموزان»، مطالعات توسعۀ اجتماعی ایران، 5 (3)، ص123−135.
28. شاملی، عباسعلی؛ حسن ملکی و حمیدرضا کاظمی (1390)، «برنامه درسی، ابزاری برای نیل به تربیت اخلاقی»، اسلام و پژوهشهای تربیتی، 2 (3)، ص77−98.
29. عباسی، ذکیا (1396)، «طراحی الگوی برنامه درسی تربیت اخلاقی در آموزش عالی بر مبنای آموزههای اخلاقی قران کریم براساس تفسیر المیزان»، رساله برنامهریزی درسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی.
30. عبدالحسینی،احمد؛ عزت الله نادری و مریم سیف نراقی (1394)، «طراحی الگوی برنامه درسی تربیت دینی و اخلاقی برای دانشآموزان دوره اول متوسطه براساس رویکرد ترکیبی عقل و ایمان از منظر قرآن کریم»، پژوهشهای اخلاقی، 6 (2)، ص101−116.
31. عریضی، حمیدرضا و افشین صلاحیان (1392)، «بررسی رابطه بین نظام ارزشی دانشآموزان و ملاکهای انتخاب رشته داوطلبان ورود به دانشگاه در شهر اصفهان»، فصلنامه نوآوریهای آموزشی، 11 (45)، ص125−148.
32. علوی، سیدحمیدرضا و مهناز حاج غلامرضایی (1391)، «روششناسی آموزش ارزشهای اخلاقی و دینی»، اسلام و پژوهشهای تربیتی، 4 (2)، ص107−132.
33. عیسیزادگان، علی (1391)، «نظام ارزشها، شخصیت و تغییر»، معرفت، 21 (79)، ص79−93.
34. فتحی و اجارگاه، کوروش (1392)، اصول برنامهریزی درسی، تهران: ایرانزمین.
35. فتوحی، سیدحسن و محمدرضا موسوی‌نسب (1394)، «راهکارهای اتقال ارزشهای دینی به کودکان دبستانی»، معرفت، 24 (209)، ص107−116.
36. فخری، زهرا؛ عصمت دانش، شهریار شهیدی، علیرضا سلیمینیا (1391)، «کیفیت نظام ارزشی و باورهای خودکارآمدی در فرزندان دارای پدر جانباز و غیر جانباز»، فصلنامه روانشناسی کاربردی، 6 (4)، ص25−42.
37. فلاحرفیع، علی (1391)، «روششناسی الگو در انتقال ارزشها»، اسلام و پژوهشهای تربیتی، 4 (2)، ص33−57.
38. کارور، نجمه؛ فریبا خوشبخت و محمد مزیدی (1393)، «فهم آموزش اخلاق در مدارس ابتدایی شهر شیراز از دیدگاه معلمان پایه اول»، انجمن مطالعات برنامه درسی ایران، 4 (2)، ص131−162.
39. کاویانی، محمد (1391)، سبک زندگی اسلامی و ابزار سنجش آن، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
40. کریمی، عبدالعظیم (1390)، مراحلشکلگیریاخلاقدرکودکباتأکیدبررویکردهای تحولی، تهران: انتشارات تربیت.
41. کوپایی، علی؛ احقر قدسی و فریبا رمضانپور (1389)، «رابطه نظام ارزشها با هویت ملی دانشآموزان مطالعه موردی: دانشآموزان دختر و پسر مقطع متوسطه شهر تهران»، مطالعات ملی، 11 (4)، ص3−25.
42. لطفآبادی، حسین (1385)، «آموزش شهروندی ملی و جهانی همراه با تحکیم هویت و نظام ارزشی دانشآموزان»، نوآوریهای آموزشی، 5 (17)، ص4−39.
43. محمدی، زهرا و شعله امیری (1395)، «مقایسه دیدگاه درگیری عاطفی و میزان همدلی در دانشآموزان زورگو و قربانی زورگویی»، فصلنامه سلامت روانی کودک، 3 (1)، ص19−27.
44. مصباح، محمدتقی، (1391)، «نگاهی دوباره به قرب الهی»، معرفت، 21 (179)، 7-14.
45. مظاهری، حسن؛ نعمت الله موسیپور، فائزه ناطقی و محمد سیفی (1395)، «بررسی سبک زندگی اسلامی در برنامه درسی دوره ابتدایی از منظر اسناد تحول بنیادین آموزش و پرورش»، نوآوریهای آموزشی، 15 (59)، ص7−36.
46. مقتدری، نازفر؛ ژاله رفاهی و صدرالله خسروی (1390)، «اثربخشی آموزش ارزشهای زندگی به کودکان پیشدبستانی بر سلامت روان و رشد اجتماعی آنان»، روشها و مدلهای روانشناختی، 1 (3)، ص65−82.
47. موسوی، ستاره و محمدرضا نیلی (1393)، «تحلیل و بررسی نمود ارزشهای انسانی و اخلاقی در حوزه برنامهریزی درسی»، مهندسی فرهنگی، 8 (79)، ص120−142.
48. مهرمحمدی، محمود (1391)، «تبیین و بازشناسی ظرفیت نظریههای ناظر به آموزش ارزشها در نظام آموزشی از منظر اثربخشی»، نوآوریهای آموزشی، 11 (46)، ص81−97.
49. نبوی، عبدالحسین؛ علیحسین حسینزاده و هاجر حسینی (1387)، «بررسی تأثیر پایگاه اجتماعی−اقتصادی و هویت قومی براساس امنیت اجتماعی»، دانش انتظامی، 1 (39)، ص9−36.
50. نبوی، عبدالحسین؛ عبدالرضا نواح و افسانه حسینوند (1396)، «بررسی برخی عوامل اجتماعی مؤثر بر هنجارشکنی دانشآموزان (مورد مطالعه: دانشآموزان پسر و دختر دبیرستانی شهر اهواز)»، توسعه اجتماعی، 11 (4)، ص7−36.
51. نصیری، فخرالسادات؛ شیرین ایزدی مغز، احمد حسین فلاحی و اژدر شمخانی (1390)، «درونی کردن ارزشهای اسلامی در میان دانشآموزان از دیدگاه مربیان تربیتی»، مهندسی فرهنگی، 6 (57 و 58)، ص47−85.
52. نوظهوری بهرآبادی، رامین و سمیه رسولی (1391)، «آموزش ارزشها در برنامه درسی دینی دوره پیش حرفهای: بررسی وضعیت موجود و ارائه راهکارهایی برای وضعیت مطلوب»، کودکان استثنایی، 12 (1)، ص65−73.
53. وحدانی اسدی، محمدرضا؛ داریوش نوروزی، هاشم فردانش، خدیجه علیآبادی و خسرو باقری (1395)، «اعتباریابی الگوی طراحی آموزشی برای آموزش اخلاقی»، روانشناسی تربیتی، 12 (40)، ص191−211.
54. یاریقلی، بهبود؛ محمد حرفتی سبحانی، جواد قصابزاده، فاطمه سیوانیزاد، حبیبه رحیمی (1396)، «ادراک معلمان از پیامدهای خشونت و راهکارهای کاهش آن در مدارس: پژوهش پدیدارشناسی»، راهبرد اجتماعی فرهنگ، 6 (24)، ص77−108.
55. مطهری، مرتضی (1382)، تعلیم و تربیت در اسلام، تهران: صدرا.
56. Berkowitz, M, W, (2011), What Works in Values Education, International Journal of Educational Research, 50, 153−158.
57. Bhatia, M, S, Bhasin, S, K, Upreti, R, Pandit, M, Singh, N, P, (2007), A Study of Personal Values in Adolescents, Delhi Psychiatry Journal,10 (1), 59−61.
58. Campbell, E, (2008), Review of the Literature: the Ethics of Teaching as a Moral Profession, Curriculum Inquiry, 38,4, 357−385.
59. Curren, R, kotzee, B, (2014), Can Virtue be measured, Theory and Research in Education, 12, 3, 266−282.
60. Demirel, M, (2009), A review of elementary education curricula in Turkey: Values and values education. World Applied Sciences Journal, 7, 670−678.
61. Demirel, M, Ozmat, D, (2016), Primary school teachers’ perceptions about character education, Educational Research and Reviews, 11(17), 1622−1633.
62. Etherington, M, (2013), Values Education: Why the Teaching of Values in Schools is Necessary, But Not Sufficient, Journal of Research on Christian Education, 22,2, 189−210.
63. Halstead, J, M, Pike, M, A, (2006), Citizenship and moral education: Values in action. New York, NY: Routledge.
64. Haydon, G, (2004), Values education: sustaining the ethical environment, Journal of Moral Education, 33, 2, 115−129.
65. Ho,W,Ch, (2006), Challenges to Values Education in Hong Kong School Music Education, Asia Pacific Journal of Education, 26,2, 225−241.
66. Huitt, W. (2004). Values, Educational Psychology Interactive, Valdosta, GA: Valdosta State University. Retrieved from: http://www.edpsycinteractive.org/topics/affect/values.html.
67. Jones, T, M, (2009), Framing the framework: Discourses in Australia’s national values education policy, Educational Research for Policy and Practice, 8, 35−57.
68. Katılmış, A, (2017), Values education as perceived by social studies teachers in objective and practice dimensions, Educational Sciences: Theory & Practice, 17, 1231−1254.
69. Keddie, A, (2011), Whole school values and the socially transformative potential of philosophy education, Pedagogies: An International Journal, 6,4, 296−311.
70. Lai, L, S, To, W, M, Lung, J, W,Y, Lai, T, M, (2011), The perceived value of higher education: the voice of Chinese students, High Education, 63 (2012), 271−287.
71. Lavere, P, Tammik, A, (2017), Value Education in Estonian Preschool Child Care Institutions, Journal of Teacher Education for Sustainability, 19, 1, 129−146.
72. Lickona, T , (1993), The Return of Character Education, Educational Leadership, 51(3): 6−11. Retrieved from http://www.hi−ho.ne.jp/taku77/refer/lickona.htm.
73. Lovat, T, (2017), Values education as good practice pedagogy, Evidence from Australian empirical research, Journal of Moral Education, 46,1, 88−96.
74. Lovat, T, Clement, N, Kerry Dally, K, Toomey, R, (2010), Values education as holistic development for all sectors: researching for effective pedagogy, Oxford Review of Education, 36,6, 713−729.
75. Lovat, T, Clement, N, T, (2008), Quality teaching and values education: coalescing for effective learning, Journal of Moral Education, 37,1, 1−16.
76. Lovat, T, J, (2010), Synergies and Balance between Values Education and Quality Teaching, Educational Philosophy and Theory,42, 4,489−500.
77. Lovat, T. (2011), Values education and holistic learning: Updated research perspectives. International Journal of Educational Research,50,148−152.
78. Missaghian, R, (2010), Teacher Perceptions of Their Role as Moral Educators, Thesis: The Ontario Institute for Studies in Education, University of Toronto.
79. Nesbitt, E., Henderson, A, (2003), Religious Organisations in the U and Values Education Programmes for Schools. Journal of Beliefs & Values, 24(1), 75−88.
80. Okoli, C, Schabram, K, (2010), Aguide to conducting asystematic literature review of information systems research. Retrieved October, 2014, fromhttp://sprouts.aisnet.org/10/26.
81. Parrilla, A,(2001), Values education: A contribution towards facing behaviour problems in Schools, Emotional and Behavioural difficulties in mainstream schools, 91−112.
82. Perry L,G, Tod, C.R, (2009), christianity and moral identity in higher education. Pelgrave mecmillan.
83. Prashar, A, (2015), Assessing the flipped classroom in operations management: A pilot study. Journal of Education for Business, 90 (3), 126−38.
84. Robson, J, V, K, (2019), Participatory pedagogy for values education in early childhood education, European Early Childhood Education Research Journal, 27,3, 1−12.
85. Ryan, K, (2002), Mining the Values in the Curriculum. Educational Leadership, 16−18.
86. Şahinkayası, Y, Kelleci, O, (2013), Elementary School Teachers’ Views on Values Education, Social and Behavioral Sciences, 93 ,116−120.
87. Silcock, P, Duncan, D, (2001), Values Acquisition and Values Education: Some Proposals, British Journal of Educational Studies, 49,3, 242−259.
88. Taylor, M, (1994), Overview of values education in 26 European countries, In M, Taylor (Ed.), Values education in Europe: A comparative overview of a survey of 26 countries in 1993, Dundee: Scottish Consultative Council on the Curriculum.
89. Taylor, M, (2000), Values education: Issues and challenges in policy and school practice, Education, Culture and Values, 2, 151−168.
90. Thornberg, R, Oguz, E, (2013), Teachers’ views on values education: A qualitative study in Sweden and Turkey, International Journal of Educational Research, 59, 49−56.
91. Ulavere, P, Veisson, M, (2017),Assessments by principals, teachers &parents on values education in Estonian kindergartens, Early Years An International Research Journal, 1−25.
92. Veugelers, W, (2000), Different Ways of Teaching Values, Educational Review, 52,1, 37−46.
93. Willemse, M, Lunenberg, M, Korthagen, F, (2005), Values in Education: a Challenge for Teacher Educators, Teaching and Teacher Education, 21, 205−217.
94. Wright R, Brand R, Dunn W, Spindler K, (2007), How to write a systematic review, CLINICAL ORTHOPAEDICS AND RELATED RESEARCH Number 455, pp. 23−29.
96. Zimmerman, M, J, (2010), Intrinsic vs. Extrinsic Value. Retrieved from: http://plato.stanford.edu/entries/value−intrinsic−extrinsic.
)