ارزیابی انتقادی مبنای تساوی در تربیت دوجنسیتی بر اساس آموزه‎های اخلاقی اسلام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا، اخلاق اسلامی، دانشگاه معارف، قم، ایران (نویسنده مسئول)

2 دکترای تخصصی، دانشیار، اخلاق اسلامی، دانشگاه معارف اسلامی، قم، ایران

3 دکترای تخصصی، دانشیار، علوم تربیتی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، قم، ایران

چکیده

رویکرد جدید تربیت دوجنسیتی شکل جدیدی از نقش جنسیتی را تعریف می‎کند که خصوصیات و ویژگی‎های زنانه و مردانه را برای هر دوجنس به صورت یکسان و برابر می‎خواهد. یکی از مهم‎ترین مبانی که در این رویکرد بر آن تأکید می‎شود تساوی است. مبنای اخلاق اسلامی در مواجهه با جنسیت زنانه و مردانه توجه به تفاوت‎ها و نقش‎ها متناسب با ویژگی‎های تکوینی زنانه و مردانه است. این پژوهش که از نوع تحقیقات کتابخانه‎ای است با روش توصیفی−تحلیلی، با رویکرداخلاق اسلامی مبتنی برمنابع اسلامی همچنین منابع مرتبط با مسئله از جمله متون روانشناسی، جامعه‎شناسی و مطالعات زنان مبنای تساوی درتربیت دوجنسیتی را مورد ارزیابی و نقد قرار می‎دهد. یافته‎های پژوهش حاکی از آن است که اخلاق اسلامی زن و مرد را با توجه به اشتراکات از نظر ازرشی برابر می‎داند ولی با توجه به تفاوت‎ها و استعدادها و توانایی‎هایی تکوینی هرکدام −به‎عنوان حق طبیعی− دارای وظایف خاصی می‎داند که توجه و رعایت آن باعث دستیابی به سعادت فرد و جامعه می‎شود. اخلاق اسلامی چنین تشابه مبتنی بر همسانی تکوینی زن ومرد درخلقت را نمی‎پذیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Critical Evaluation of the Foundations of Equality in Bisexual Education Based on the Moral Teachings of Islam

نویسندگان [English]

  • Seyedeh Zahra Mousavi 1
  • Mohammad Javad Falah 2
  • Sayed Ali Hosseinizadeh 3
1 Corresponding Author: Ph.D. Student in Islamic Ethics, University of Islamic Teachings (Maʻarif), Qom, Iran,
2 Specialized Ph.D., Associate Professor, Department of Islamic Ethics, University of Islamic Teachings (Maʻarif),
3 Specialized Ph.D., Associate Professor, Department of Educational Sciences, Research Institute of Seminary and University, Qom, Iran,
چکیده [English]

The new approach to bisexual education defines a new form of gender role that requires female and male characteristics for both sexes equally. One of the most important principles that is emphasized in this approach is “equality”. The basis of Islamic ethics in dealing with male and female gender is paying attention to the differences and roles according to the female and male genetic characteristics. The type of this study is library research. It evaluates and criticizes the basis of equality in bisexual education through a descriptive and analytical method, with an approach to Islamic ethics based on the Islamic sources, as well as the sources related to the main subject, including psychology, sociology and women’s studies. The findings of this study show that the Islamic ethics considers men and women, due to their commonalities in terms of value, as equal in value, but regards them as having special duties due to their difference, talents and abilities - as a natural right. Paying attention and observing them will lead to the achievement of the happiness for the individual and the society. Islamic ethics does not accept such similarity based on the men’s and women’s genetic equality in creation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bisexual education
  • foundations of bisexual education
  • equality between men and women
  • educational review
  • Islamic ethics
  1. * قرآن کریم، ترجمه فولادوند، محمدمهدى (1415ق)، چ اول، تهران: دار القرآن الکریم (دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامى).

    1. احمدی، قاسم (پاییز 1395)، «ارزیابی انتقادی فمینیسم از منظر اخلاقی»، پژوهشنامه اخلاق، سال نهم، ش33، ص115−
    2. اسمیت، جرمی آدام (1391)، زنان شاغل و مردان خانهدار جابجایی نقشهای خانوادگی در آمریکا، ترجمه محمدمهدی لبیبی، چ اول، تهران: انتشارات علم.
    3. اکلشال، رابرت و دیگران (1385)، مقدمهای بر ایدئولوژیهای سیاسی، ترجمه محمد قائد، چ دوم، تهران: نشر مرکز.
    4. بستان، حسین (1394)، جامعهشناسی جنسیت با رویکرد اسلامی، چ اول، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و نشر هاجر.
    5. پیره، روژه (1377ش)، روانشناسی اختلافی زن و مرد، ترجمه محمدحسین سروری، چ چهارم، بی‎جا: انتشارات جانزاده.
    6. جمعی از نویسندگان (بی‎تا)، مجموعه مقالات، چ اول، قم: انتشارات مرکز جهانی علوم اسلامی.
    7. جوادی آملی (1375)، زن در آیینه جمال و جلال، چ اول، قم: نشر اسراء.
    8. حر عاملی، محمد (1409ق)، تفصیل وسائل الشیعه إلى تحصیل مسائل الشریعه، ج5 و 20، قم: آل‎البیت.
    9. حسینی‎زاده، سیدعلی (1390)، نقد مبانی انسانشناختی فمینسم لیبرال از دیدگاه اسلام، تهران: دانشگاه تهران.
    10. دوبوار، سیمون دو (1385)، جنس دوم، ترجمه قاسم صنعوی، تهران، توس، ج هفتم.
    11. دورانت، ویلیام جیمز (1385)، لذت فلسفه، ترجمه عباس زریاب، چ18، تهران: مؤسسه علمی فرهنگی.
    12. ربر، ارتور اس (1393)، فرهنگ روانشناسی (توصیفی)، ترجمه یوسف کریمی و دیگران، تهران: رشد.
    13. رجبی، محمود (1381)، انسانشناسی، چ پنجم، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
    14. رودز، استون ای (1392)، تفاوتهای جنسیتی را جدی بگیرید، ترجمه معصومه محمدی، چ اول، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
    15. رودگر، نرجس (1388)، فمینیسم تاریخچه، نظریات، گرایشها، نقد، چ اول، قم: مرکز مدیریت حوزه‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎های علمیه خواهران.
    16. زرکشی، محمد (1957م)، البرهان فی علوم القران، چ اول، بیروت: دار احیاء الکتب العربیه.
    17. سفیری، خدیجه و سارا ایمانیان (1394)، جامعهشناسی جنسیت، چ دوم، تهران: جامعه‎شناسان.
    18. شعیری، تاج الدین (1405ق)، جامع الاخبار، چ اول، قم: انتشارات رضی.
    19. شمس اسفندآباد، حسن (1393)، روانشناسی تفاوتهای فردی، چ دهم، تهران: سمت.
    20. صدوق، محمد (1413 ق)، من لا یحضره الفقیه، چ دوم، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
    21. صدوق، محمد (1362)، الخصال، چ اول، قم: جامعه مدرسین.
    22. طباطبایی، سیدمحمدحسین (1417ق)، المیزان فی تفسیر القران، چ پنجم، قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
    23. طبرسى، حسن‎بن‎فضل (1370)، مکارم الأخلاق، چ چهارم، قم: الشریف الرضى.
    24. کارل، الکسیس (بی‎تا)، انسان موجودی ناشناخته، ترجمه عنایت، چ دوم، تهران: شهریار.
    25. کلینى، محمد (1407 ق)، الکافی (ط−الإسلامیة)، ج5، چ چهارم، تهران: دار الکتب الإسلامیة.
    26. گنجی، حمزه (1389)، روانشناسی تفاوتهای فردی، چ سیزدهم، تهران: بعثت.
    27. گیدنز، آنتونی (1384)، جامعهشناسی، ترجمه منوچهر صبوری، چ پانزدهم، تهران: نی.
    28. لنسکی، گرهارد و جین لنسکی (1374)، سیر جوامع بشری، ترجمه موفقیان، چ دوم، تهران: علمی و فرهنگی.
    29. لیثى واسطى، على (1376)، عیون الحکم و المواعظ، محقق حسنى بیرجندى،‏ چ اول‏، قم‏: دار الحدیث.
    30. ماسن، پاول هنری و دیگران (1380)، رشد و شخصیت کودک، ترجمه مهشید یاسایی، چ بیستم، تهران: مرکز.
    31. مطهری، مرتضی (1379)، مجموعه آثار، ج19، چ دوم، تهران: صدرا.
    32. مکارم شیرازی،ناصر و دیگران (1374)، تفسیر نمونه، ج3، تهران: درا الکتب الاسلامیه.
    33. منطقی، مرتضی (1390)، زن شرقیمرد غربی، چ اول، تهران: بعثت.
    34. موسوی، سیده‎زهرا (پاییز و زمستان 1398)، «تربیت دوجنسیتی و چالش‎های پیش‎رو»، مجله اسلام و پژوهشهای تربیتی، سال یازدهم، شماره دوم، پیاپی 22، ص5−
    35. میشل، آندره (1383)، فمینسیم جنبش زنان، ترجمه هما زنجانی‎زاده، چ اول، مشهد: نیکا.
    36. نجاریان، بهمن و سیامک خدارحیمی (1377)، «دوگانگی جنسی»، فصلنامه تازههای رواندرمانی، ش3، ص30−
    37. یعقوبی، علی )1393(، نظریه‎‎های مردانگی با تأکید بر رویکردهای جامعهشناسی، چ اول، تهران: پژواک.
    38. Antill .John K & John D. Cunningham,(1980) » The relationship of masculinity, femininity, and androgyny to self−esteem« Australian Journal of Psychology, Volume 32, Issue 3, 195−
    39. Beasley, Chris, What is feminism?: an introduction to feminist theory, (1999), London: Thousand Oaks, Calif.: SAGE Collection.

    40. Bem, Sandra l,(1974), »The measurement of Psychological Androgyny«, Journal of Clinical Counseling and Psychology, Vol. 42, No. 2, pp155−162.

    1. Bem,Sandra. l , (1981), »Gender schema theory: A cognitive account of sex typing«. Psychological Review, Volume 88, Issue 4, 354–364.
    2. Levy, G. D., & Carter, D. B , (1989), »Gender schema, gender constancy, and gender−role knowledge: The roles of cognitive factors in preschoolers' gender−role stereotype attributions«. Developmental Psychology, Volume 25, Issue 3, 444−
    3. Martin, Carol Lynn ، Naomi C. Z. Andrews،Rachel E. Cook», (2017): Reviving Androgyny: A Modern Day Perspective on Flexibility of Gender Identity and Behavior«, Sex Roles, Volume 76, Issue 9−10, p592−
    4. Paulet, Rachel E. Meenakshi Menon، David G. Perry, June (2017), »Psychological Androgyny and Children's Mental Health: A New Look With New Measures«, Sex Roles, Volume 76, 705–718.
    5. Wollstonecraft Mary, (2014), Vindication of the Rights of Woman . , Eileen Hunt Botting, [editor], Set in Perpetua type by Newgen North AmericaPrinted in the United States of America, by Yale University.