تأملی بر جایگاه «انسان دوستی» در فلسفه تربیتی اسلام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان

2 دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی آموزشی، دانشگاه اصفهان

چکیده

در مقالة حاضر تلاش شده است که با بهره‌گیری از روش تحلیلی و با استناد به آیات و روایات مربوطه، دربارة موضوعاتی چون خاستگاه محبت در انسان، حدود و ثغور انسان‌دوستی در اسلام و انگیزه‌های حقیقی و غیر حقیقیِ انسان‌دوستی، به برخی نکات اصلی اشاره گردد تا بر اساس آن بتوان الگوی انسان‌دوستی اسلامی را به مثابه هدفی تربیتی مطرح نمود. در این نوشتار این نتیجه به دست آمد که در مقابل برخی دیدگاه‌های مادی‌گرا و سکولار که روابط انسانی را بر مبنای رقابتی ستیزه‌جویانه و نوع‌دوستی منفعت‌طلبانه مطرح می‌کنند، در الگوی انسان‌دوستی اسلامی، مبنای روابط انسانی، نوعی محبت با صبغه الهی است که بدون توقع عوض و پاداش به عموم بندگان خدا ارزانی میشود و نهایتاً تعالی نوع بشر را به دنبال خواهد داشت. در بخش پایانی نیز بیان شده است که نظام تربیت اسلامی با انعکاس انسان‌دوستی در اهداف، برنامه‌ها و روش‌های تربیتی خود، می‌تواند زمینة ایجاد روابط سالم، انسانی و مسالمت‌آمیز را بین افراد جامعه مهیا سازد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Reflection on “philanthropy” position in Educational Philosophy of Islam

نویسندگان [English]

  • Mohammad Hossein Heydari 1
  • Setareh Musavi 2
1
2
چکیده [English]

Since in Islamic Educational Philosophy, the relationship based on amour and beneficence has been introduced as preferred model of human relationship, it is necessary to do profound investigation in order to recognize and formulate the theoretical principles of this model. For this purpose, it has been tried in the present article by using analytic method to explain the Islam view on issues such as the origin of kindness, borders, real and non real motives of philanthropy with reference to some Quran verses and traditions in order to determine the Islamic philanthropy pattern until it can be introduced as an Educational aim. Unlike some materialistic and secular views which propose the human relations on the basis of combative competition and utilitarian altruism, in Islamic philanthropy pattern humane relations are based on generosity and pure kindness. The kindness that comes from God and causes human elevation. At the final part, it has been argued that by reflecting philanthropy in the educational aims, programs and methods, the Islamic educational system can pave the ground for creating healthy, humanistic and peaceful relations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • amour
  • philanthropy
  • Islamic education
  • educational aim