تدوین برنامه‌های درسی علوم تجربی با رویکرد دینی: چالشی جدید پیش‌روی برنامه‌ریزان درسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت معلم

چکیده

هدف این مقاله بررسی رویکرد حاکم بر تدوین برنامه‌های درسی علوم تجربی در ایران، پیش و پس از پیروزی انقلاب اسلامی و تبیین لزوم استفاده از رویکرد دینی در تدوین برنامة درسی علوم تجربی است. نویسنده معتقد است رویکرد حاکم بر تدوین برنامة درسی از ابتدای تأسیس مدارس و دبیرستان‌ها به سبک مؤسسات آموزشی مغرب زمین در ایران رویکردی سکولار بوده که به دیدگاه‌های منبعث از آموزه‌های دینی درخصوص شناخت طبیعت و جانداران توجهی نداشت. پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز تلاش‌هایی که برای زدودن آثار این تفکر صورت گرفت و کوشش‌هایی که به عمل آمد تا صبغة سکولاریستی از سیمای برنامه‌های درسی علوم تجربی زدوده شود، به نتیجه مطلوب نینجامید. بر این اساس، استفاده از رویکرد دینی در حوزة برنامه درسی علوم تجربی به جای رویکرد سکولار امری ضروری است. در رویکرد دینی، برخلاف رویکرد سکولار، شناخت جهان هستی در قالب دروس علوم‌تجربی برپیش‌فرض‌های‌متافیزیکی مطرح‌شده درمنابع‌دینی استوارمی‌شود ومیان مطالعة طبیعت وآموزه‌های دینی پیوندی وثیق به‌وجود می‌آید؛ درنتیجه، طبق این رویکرد دانش‌آموزان برای شناخت جهان‌هستی ضمن استعانت ازروش‌های تجربی، از دانش مبتنی بر پیش‌فرض‌های متافیزیکی مربوط به‌پدیده‌ها وموجودات نیز سود می‌جویند وبه این‌سان به‌ هنگام‌ مطالعه محیط‌ اطراف فراتر از یک‌ چشم‌انداز مادی به‌جهان‌هستی می‌نگرند و به‌ فهم عمیق‌تری از جهان نائل می‌آیند و با جهان‌بینی مبتنی بر دین به‌ مطالعه محیط طبیعی می‌پردازند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Preparing experimental sciences text books based on a religious approach: An approach that challenges the curriculum planers

نویسنده [English]

  • Bahram Mohsenpour
چکیده [English]

Since the establishment of primary and secondary schools in Iran in the style of the western educational institutions, adopting and translating western school text books in order to be taught in the Iranian schools, became popular.
The adopted text books especially experimental sciences texts explained the world from a secularism perspective an approach which was influenced by a school of thoughts prevalent in west. That means such books neglected religion teachings regarding study of nature and creatures.
The dominance of secularism approach over experimental sciences text books, of Iran continued till the victory of the Islamic revolution because secularism approach was not considered as an implausible one by the educational planners and policy makers of the former regime.
Although after the victory of the Islamic revolution efforts were made to eliminate the influence of secularism over science curriculum ,evidence indicates that the dominance of such  approach still exists and school text books reforms of the recent three decades has not terminated the influence of secularism.
Accordingly, replacing the secular approach by religious one in the domain of the experimental text books is an idea which is proposed in the present article. Furthermore, the difference between these two approaches is dealt with in this paper.
Contrary to the secular approach the religious one uses Meta physical assumptions as the base of study of the natural world.
Consequently whenever students study the nature from a religious perspective, they view the nature beyond a materialistic world view and acquire an in-depth understanding about the world. 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • curriculum
  • Metaphysical assumptions
  • religious approach
  • Secular approach
  • Secular science